Yolsuzluk yapılmaması, yolsuzluğa engel olunması, etik değerlere sahip olunması düzgün davranmakla olanaklıdır. Ancak yolsuzluk kapılarını açmamak hatta aralamamak gerekir. Yolsuzluğa yol açan veya kolaylaştıran kapıların kapatılması amaçlanmalı, uygulanmalıdır. Bu bağlamda bazı öneriler gündeme getirilmeye çalışılmıştır.

- Servet beyanı, yeniden vergi sistemine getirilmelidir.

Gelir vergisi yürürlüğe girdiğinde, servet beyanı, bir denetim aracı vergi emniyet önlemi olarak vergi sistemimizde yer almamıştı. Uzun savaşın sonucu vergi sistemimize bir kontrol, emniyet aracı olarak giren servet beyanı 1980 sonrası kaldırıldı. Amaç servet vergilemek değil, mükellefin beyanını incelemek, vergi kaybını önlemektir. Haksız kazançlar varsa, vergi dışı da kalmalarına engel olmak, vergi gelirini artırmaktır.

- Bağışların Gelir ve Kanunlar Vergisi matrahından indirilmesi kaldırılmalıdır.

Bağış, kişinin özverisiyle kendi mal varlığının bir birikimini, iyilik hayır amacıyla devretmesidir. Bağış vergiden indirildiğinde bağışı kamu yapmış olmakta, kişi de hayırsever olarak görülmekte, anılmaktadır.

Bağışın vergi matrahından indirilmesi danışıklı aktarmalara da yol açmakta, bağış alan kurum, bağışı başka kişi ve kurumlara aktarmakta, Kızılay örneğinde olduğu gibi vergiden kaçınma olarak da övünülmektedir.

- Kamudan vakıflara kaynak aktarılmasına son verilmelidir.

Vakıf, kamu görevi niteliğinde, sağlık, eğitim, sanat gibi hizmetleri yapmak amacıyla, mal varlığının bağışlanması, amaca özgülemesidir.

Vakfın, özgülenen, bağışlanan mal varlığı ile kamuya katkısı bulunması olağan iken vakıf itibarlı bir kurum olduğundan, vakıf alalamasıyla bazı kişilere saklı amaçlara, kamu kaynakları aktarılmakta, kamuya katkıda bulunması gereken vakıflar, kaynak aktarımı ile kamuya yük olmaktadır. Kamudan vakıf alalamasıyla özel amaçlara kaynak aktarılmasına son verilmeli, haksız iktisaplar varsa geri alınmalıdır.

- Teşvikler kaldırılmalıdır.

Teşvik alalamasıyla istihdam yaratma, ihracat artırma gerekçesiyle bazı kişi ve kuruluşlara kamu kaynaklarının aktarılması, kaynak israfına, gelir ve servet dağıtımının daha da bozulmasına yol açmaktadır. Teşviklerde gerçekten yatırım yapılsa, ihracat, istihdam artsa, Türkiye herhalde bugünleri, ekonomik krizleri yaşamazdı.

- Kamu ihaleleri, düzgün, kamu yararı gerçekleşecek şekilde yapılmalıdır.

Önemli yolsuzluk kapısı kamu ihaleleri olmaktadır. Banker Kastelli olarak tanınan Cevher Özden’in deneyimlerine, gözlemlerine dayanan “Rüşvet alacaksan, vereceksen şantiye kuracaksın” savı sorunu özetler.

Yolsuzluğu önlemek, düzgün etik değerlere sahip olmakla olanaklıdır. Konfüçyüs’ün üç bin yıl önce söylediği “Hükümet etmek doğruluk demektir. Eğer doğru yönetilirse kimse doğru olmamaya cesaret edemez” kanısı yolsuzluğu önlemenin en etkin yoludur.