AKP içindeki bazı odakların, depremi bahane ederek, insanların kanı üzerinden seçimi erteleyerek, anayasal düzeni yıkmak ve darbe yapmak alçaklığına soyunduğu bir dönemde, Türkiye’nin siyasi tarihinin en önemli kişilerinden birisi olan eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Ankara’daki evinde yaşamını yitirdi.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde siyaset bilimi alanında doçent unvanıyla öğretim üyesi olarak çalışan Baykal, Bülent Ecevit’in CHP genel başkanı olduğu dönemde, 1973 seçimlerinde, CHP’den milletvekili seçildi ve CHP hükümetinde maliye bakanı olarak görev aldı. Baykal, 1977 seçimlerinde yeniden CHP milletvekili seçildi ve CHP hükümetinde enerji ve tabii kaynaklar bakanı oldu.

***

12 Eylül askeri darbesinde CHP kapatıldı, Baykal gözaltına alındı ve kendisine siyaset yasağı getirildi. Baykal siyaset yasağının kalkmasından sonra Sosyal Demokrat Halkçı Parti’den milletvekili seçildi ve Erdal İnönü’nün SHP genel başkanı olduğu dönemde, SHP genel sekreteri oldu. SHP 1989 belediye seçimlerinde Türkiye’de birinci parti oldu ve İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük kentler dahil ülkenin birçok kentinde belediye başkanlıklarını kazandı.

Bu zaferden kısa bir süre sonra İnönü ile Baykal arasında anlaşmazlıklar başladı ve seçim zaferini izleyen yıllarda Baykal SHP genel başkanlığına üç defa aday oldu, ancak üç kurultayda da İnönü karşısında seçimleri kaybetti.

Baykal, 1992 yılında CHP’nin yeniden açılması sürecine öncülük etti ve Altan Öymen, Erol Tuncer gibi eski CHP yöneticilerinin de desteğiyle, askeri darbe tarafından kapatılan CHP’nin yeniden açılmasını sağladı.

1973 yılından günümüze kadar, 11 dönem Antalya milletvekilliği yapan Baykal, 1992 yılından 2010 yılına kadar, birkaç kısa süreli ayrılık dönemi hariç, CHP genel başkanı olarak görev yaptı; DYP-CHP koalisyon hükümetinde, başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı oldu.

***

2003 yılında AKP’nin önerisiyle TBMM’ye getirilen ve 65 bin ABD askerinin Irak’ı işgal etmek üzere Türkiye’de konuşlanmasını öngören “1 Mart tezkeresi”nin reddedilmesinde, Baykal, CHP lideri olarak, büyük rol oynadı.

Baykal, 2007 yılında devreye sokulan “Ergenekon”, “Balyoz”, “Casusluk” ve “Oda TV” kumpas “davalarında” da AKP’ye karşı sert muhalefet yaptı, mağdurların avukatı olduğunu ilan etti.

Yıllar sonra “Wikileaks” belgelerinde, Baykal’ın CHP genel başkanlığından uzaklaştırılması gerektiğine dair, ABD hükümetinin iç yazışmaları ortaya çıktı.

Baykal 2010 yılında, ABD, CIA ve AKP destekli Fethullah Gülen çetesinin düzenlediği iddia edilen kaset kumpası sonrasında, CHP genel başkanlığından istifa etmek zorunda kaldı.

Baykal 2016 yılında, Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP genel başkanı olduğu dönemde, CHP yönetimini eleştirerek, CHP’nin kendi kimliğine sahip çıkması, AKP ile HDP arasında bir sarkaç konumuna düşmemesi gerektiğini açıkladı.

Baykal’ın aktif siyasi yaşamı, 2017 yılında beyin kanaması geçirmesiyle sona erdi.

Baykal’ın eleştirilebilecek birçok yönü de vardır.

Ancak Baykal’a yönelik orantısız eleştiriler, bu gerçeklerin ışığında değerlendirilmelidir.