Jale Özgentürk

Dayanılmaz cazibe

01 Nisan 2022 Cuma

Zamlarla ezilen vatandaşın tüketimi kesmek zorunda kalması üretici için tek yol bıraktı, ihracat. İhracatçı sayısı bir yılda yüzde 100 artarken Türkiye İhracatçılar Meclisi seçimlerinde büyük rekabet yaşanıyor. 61 birlikten sadece ikisinde tek aday var. Başkan adayı sayısı ise üç.

Türkiye, AKP’nin ürettiği bir ekonomik model uyguluyor bir süredir. “Üretime dayalı, ihracat öncelikli” sözleriyle ifade edilen bu modelin vatandaşa mesajı şu: 

“Yeme, içme, giyinme.”

Kur şoklarıyla patlayan enflasyon yüzünden zamlara yetişmek mümkün değil. Açlık sınırının altında kalan maaşlarla vatandaş ancak karnını doyurma derdinde. İç piyasa durunca üretici ve tüccar ne yapacak? Elindeki ürünü dış pazarlara satacak. Yani bu modelde en cazip şey ihracat.

İHRACATÇI ARTIYOR

Bu nedenle de ihracat bir yıldır rekorlara doymuyor. Dün açıklandı, geçen şubatta yıllık artış yüzde 25’i geçmiş. 2023 yılı için hedef daha önce 500 milyar dolar olarak konulan rakama yaklaşılamasa da 250 milyar dolar. İhracatçı sayısındaki artış dışarıya satmanın cazibesinin kanıtı. Türkiye’de dört yıl önce 60 bin ihracatçı varken bugün bu sayı 110 bine çıkmış. 

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ihracatçıları bir araya getiren bir meslek örgütü. 61 birlikte 110 bin ihracatçıyı temsil ediyor. TİM’de nisan ayında birlik yönetimleri ve daha sonra başkanın belirleneceği bir seçim dönemi var. Rekabet çok yoğun. Aday sayısı çok fazla. İhracatçılara bu yoğun ilginin  nedenini sordum. Genel yorum “ihracatın parlayan bir sektör olması” oldu. 

TİM’de önce birlik seçimleri yapılacak. Başkan Haziran ayında seçilecek. Bu seçimler için şimdiden üç adayın ismi gündemde.

Mevcut başkan İsmail Gülle, Tahsin Öztiryaki ve Ahmet Güleç...

Çok adaylı bir seçim gibi görünse de TİM’de yıllardır hükümetin işaret ettiği aday önemli olur. Bir iddiaya göre İsmail Gülle, Ankara’nın sıcak yaklaştığı bir aday. Yorum şöyle: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gülle’nin hemen her etkinliğinde bulunuyor.

Öztiryaki ise İstanbul Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği’nde (İDDMİB) ikinci dönemi dolduğu için bu birliğin başkanı olamıyor. Ancak başkan adayı Ayşegül Çapan’ın listesinden seçime katılacak. Bu birlikte Çetin Tecdelioğlu da aday. Çapan kazanırsa Öztiryaki, yönetime adaylığını açıklayacak. Daha önceki seçimlerde 10 oyla kaybeden Öztiryaki, adaylık nedenini şöyle açıklıyor: “İhracatçı sayısı arttığı için bu kadar ilgi var. Yapılanlar başarılı. Ama her zaman daha iyisi yapılabilir. Bunun için adayız.”

UCUZ EMEK, UCUZ ÜRÜN

Ahmet Güleç ise İstanbul Mobilya Kâğıt Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı. İki dönemi doluyor ancak tek aday Erkan Özkan’la girilecek seçimlerden çıkması kesin. 

Seçimlerde kimin başkan olacağı haziranda belli olacak ama Türkiye’nin artık ucuz emek ve ucuz ürünle bir yere gitmesi mümkün değil. Kilo başına 1.60 dolarlık ürünlerle ancak Çin’in eski yerine talip oluruz. Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’nin “muhteşem manifesto” olarak tanımladığı Türkiye modelinin temeli ihracatı artırıp cari açığı düşürmekti. Bunun da mümkün olmadığı artan ithalatla ortada. Dün açıklanan rakamlara göre yüzde 44 ithalat artışı var. 

Türkiye’nin artık içeride insanlarını aç bırakmayacak, katma değeri yüksek ürünler üreten ve satan gerçek bir ihracat politikasına ihtiyacı var. 

KADIN KARNESİ ZAYIF

TİM yıllardır cinsiyet eşitliği karnesi parlak olmayan kurumlardan biri. Son dönemde bu konuda farkındalık artmaya başlasa da 61 birlik içinde kadın başkan adayı sayısı şu anda dördü geçmiyor. Melisa Tokgöz Mutlu, Huriye Yamanyılmaz, Pınar Taşdelen Engin ve Ayşegül Çapan. Ancak İDDMİB’de  takdir edilesi bir durum var. 13 kişilik yönetimin 5’ini kadın adaylar oluşturuyor. İDDMİB’de başkan adayı Ayşegül Çapan, Hülya Gedik, Nilay Denizli, Pelin Arslan, Arzu Kantay listeleri kazanırsa güzel bir örnek oluşturacaklar.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları