Son dakika haberi... Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre 1990 tarihli “Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü” yürürlükten kaldırıldı. Yerine “Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği” yayımlandı. Seferberlik ilan etme yetkisi bakanlar kurulundan alınarak cumhurbaşkanına verildi.

Son dakika haberine göre; 1990 tarihli Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü yeni sisteme göre güncellendi. Yürürlükten kaldırılan 34 yıllık tüzüğün yerine Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği yürürlüğe girdi.

Kararda şu ifadelere yer verildi:

“24/5/1990 tarihli ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ‘Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü’nün yürürlükten kaldırılmasına ve ekli ‘Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği’nin yürürlüğe konulmasına, 4/11/1983 tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu’nun 19’uncu maddesi ile 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 57’nci maddesi gereğince karar verilmiştir.”

Eskiden Seferberlik İlan Etme Yetkisi Bakanlar Kurulu’na ait iken Bakanlar Kurulu diye bir makam bulunmadığı için bu yetkiyi kendi eline alıyor. İster yetki Bakanlar Kurulu’nda olsun, ister cumhurbaşkanında olsun her iki durumda da yetki kullanımı demokrasiye ve anayasa hukukuna aykırıdır.

“Türk anayasa hukukunda savaş hali ilanı, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yabancı ülkeye gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına karar verilmesi yetkisi, milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yetkisindedir. Savaş hali ilanı, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yabancı ülkeye gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına karar verilebilmesi için milletlerarası hukukun bunu meşru saydığı bir hal mevcut olmalıdır. Milletlerarası hukukun böyle bir müdahaleyi meşru saydığı hallerin neler olduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin kararlarıyla zaman içinde istikrar kazanmıştır. Yine milletlerarası hukukun meşru sayması önkoşuluna bağlı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde veya ara vermede iken ülkenin ani bir silahlı saldırıya uğraması durumunda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılmasına cumhurbaşkanı da karar verebilecektir. Cumhurbaşkanının bu istisnai yetkisi meşru müdafaa hakkı kapsamında alınacak tedbirleri almaktan ibaret olup savaş hali ilanı, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yabancı ülkeye gönderilmesi ya da yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına karar verilmesi yetkilerini kapsamamaktadır.”

AKP Genel Başkanı R.T. Erdoğan cumhurbaşkanı sıfatıyla seferberlik ilan etme yetkisini Bakanlar Kurulu’ndan alarak cumhurbaşkanına vermiş. Alt tarafı bir tüzüğün değiştirilmesi değil, bir devlet ve vatandaşlarının tamamını, dahası yabancı ülkeleri de ilgilendiren bir kararı tek kişinin vermiş olması. Osmanlı’da bile böyle bir şey olmazdı. Padişah, veziriazam, Kubbealtı vezirleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, nişancı, defterdarlar ve Rumeli beylerbeyinden Divanı Hümayun’a nezaketen de olsa bilgi verirdi. Bu kişiler padişahın danışmanları değil, padişah tarafından atanmış olsalar da devletin resmi görevlileriydi. Oysa R.T. Erdoğan’ın tek başına karar verip yayımladığı kararnameler TC anayasasının ikinci maddesinde yer alan “demokratik devlet” niteliğiyle çelişmektedir. Bu gidişle R.T. Erdoğan bir gece yarısı kararnamesi ile Patagonya memleketine savaş ilan eder mi?

Böyle bir şey olursa hiç şaşırmam ama AKP genel başkanının bu kararı savaş hali bağlamında almadığını, kararın “içe dönük” amaçlı olduğunu düşünmekteyim: Maliye ve Merkez Bankası’nın sağlıklarının düzelmeyeceğini, dolar ve yabancı paralar karşısında Türk Lirası’nın erimeye devam edeceğini, enflasyonun düşmeyeceğini (düşüremeyeceklerini), pahalılığın süreceğini kuşkusuz biliyorlar ve kötüye gidişi durduramayacaklarını görüyorlar. Bunlardan daha değişik ve daha önemli olanı halkımızdaki değişimi de görüyorlar ve bundan ürkmeye başladılar. CHP’nin düzenlediği hak arama mitinglerinin bir gün spontane halk hareketine dönüşmesinden korkmaktalar. Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü’nün yürürlükten kaldırılmasının ve yerine ekli Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği’nin yürürlüğe konulmasının nedeni budur.