“Avrupa’da Hortlayan Faşizm Dalgası” yazılarıma okurlardan farklı tepkiler aldım…

Acaroğlu; “Bir yönetimin ‘faşist’ sayılabilmesi için ‘tek parti’ egemenliği şarttır” itirazını getirmiş…

“Unutmayın, globalizme direnmenin hatta savaşmanın tek yolu ‘ulus devlet’ olmaktır” diyen Acaroğlu ekliyor:

“Ulus devleti sağlamanın yolu da toplumun tek bir ulusal kimlik altında toplanmasıdır. Bu kimliği benimsemeyenler tabii ki dışlanacaktır…”

Yani “globalizm” belasına karşı “ulus devleti” pekiştirmenin yolu, Çingeneleri -misal!- derdest edip trenlere bindirmek ve geldikleri yere -hukuk ve insan haklarına aykırı biçimde- postalamak ise, başımızı öte yana mı çevirelim?

Buna ancak el insaf diyebilirim!

“Ulus devletin” kaldı ki, “globalizme” direnebileceği/savaşabileceği teması başlı başına ayrı tartışma konusu, ki o fasla burada girmeyeceğim…

“Faşizmin” “tek parti egemenliği” ile tanımlanmasına gelince…

Kuşkusuz bu, ’30’lu yıllar “faşizmleri” için böyleydi.

Aradan bir asır geçti.

2000’lerin “faşizm dalgası”, elbette bir asır öncesinin kopyası değil.

Ortadoğu’da bile meşruiyetini yitiren “tek parti sistemlerinin”, Avrupa’nın orta göbeğinde bugün artık kabul görmesine imkân yok.

Ama bu, faşizmin özündeki belli unsurların yeniden hortlaması ve su üstüne çıkmasını engellemiyor.

Günah keçisi yaratılarak, kamuoyu manipülasyonunda “korku unsurunun” sistemli biçimde kullanılması örneğin…

Avrupa bir yandan dünyanın en köklü ve gelişmiş uygarlığı olmakla övünüyor; bir yandan gariban Çingeneden korkuyor. Bunda mantıklı yan var mı?

Böyle mantık dışı öğelerin abartılması; “faşizan kabarmanın” çok tipik olan bir başka özelliği…

Ulusal güvenlik gerekçelerinin (bknz. “terör” argümanı) sürekli öne çıkartılması, insan haklarının çiğnenmesi, aydınların küçümsenmesi, medyanın doğrudan/dolaylı denetimi, dinin araçsallaştırılması… “faşizmlerin” ortak olan diğer yanları…

Bugün Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde tüm bu öğelerin rahatlıkla devreye sokulabildiğini görüyoruz…

Avrupa’dan yazanlar gözüyle: ’30’lardan farksız!’

İskandinavya’dan yazan Abdullah Tuncel bir önceki okurumuzun aksine, tam tersi yönde bir itiraz getiriyor.

Tuncel, Avrupa’daki havayı anlatan kavramın karşılığının tam da “faşizm” olduğunu belirterek “faşizm” yerine (Macaristan için başvurduğum) “neo-faşizm” tabirinin kullanımına karşı çıkıyor.

“20 yıldır İskandinavya’da yaşıyorum” diyor Abdullah Tuncel; “15 yıl önce ‘Avrupa kafa yapısı olarak 1930’ları yaşamaya başlıyor!’ yorumunu yaptığımda, pek çok kişi -eşim de içlerinde- beni gereksiz bir paranoya içinde olmakla suçlamışlardı.

Oysa ki Avrupa’nın -ve özellikle sokaktaki adamın- geldiği düzey(!), işte tam da 1930’lar kafasının düzeyidir. Bu iletiyi yollamaktaki amacım… ‘NEO-FAŞİZM’ deyimine değinmek... O kadar ‘Avrupalı’ ki bu deyim! Zaten AVRUPA’NIN KENDİSİNİN YARATTIĞI BİR DEYİM BU!..

Neden ‘neo-faşizm’? Bu faşizmin neresi ‘NEO’ oluyor ki?

NEO sözcüğü, içinde olumlu bir mesaj taşıyan, bir siyasi çizginin, ekonomik çizginin... vb. sanki gelişmiş, yenilenmiş, daha iyi olmuş biçimini tanımlıyor -diye düşünüyorum-. Oysa ki Avrupa’da hortlayan faşizmde ‘Neo’ olan hiçbir şey yok.

Bu faşizm,1930’lardan bu yana iyi bildiğimiz faşizm. Farklar niteliksel değil niceliksel: 1930’larda hedef komünistler, Yahudiler, fiziksel özürlüler, homoseksüeller... vb. idi. Bugünün faşizmindeki hedeflere göçmenler, Ortadoğulular, Güney Asyalılar ve Romanlar eklendi.

Faşizm, yapısı gereği, değişmesi / gelişmesi olanak dışı olan bir kâbus olduğu için, bu faşizmin bugünkü hortlamış biçimine ‘Neo’ demek, şu anda yükselmekte olan faşizmin ekmeğine yağ sürüyor ve ben bu rezaleti İsveç’te ve Danimarka’da yaşıyorum. Tatlısu aydınlarının TV’lerde boy göstererek bu konuda ‘demokratik hakları’ savunmaları var ya, beni duvarlara tırmandırıyor. Lütfen şu ‘neo’ sözcüğü üzerine biraz düşünür müsünüz?”

“Neo-faşist” ifadesini bazı yerlerde yeğlememin nedeni; alıntıladığım ilk mektupta değinilen (tek parti yönetimi misali) “şablonlaşmış” çağrışımlara yol vermemek…

Klasik demokrasilerden sapan yeni sistemler için “postmodern faşizm”, “soft faşizm”, “medyatik faşizm”, (özellikle Berlusconi bağlamında) “güleryüzlü faşizm” gibi deyimler de kullanılıyor…

Seç beğen al…

Gerçek şu ki Avrupa’nın yaygın demokrasi kirlenmesini tarif eden yerleşmiş bir terminoloji henüz ortaya konmadı. Ama bu, Eski Kıta’nın ağır demokrasi bunalımını ortadan kaldırmıyor.

Berlin’den yazan Mehmet Canbeyli problemin yalnız demokrasilerde değil, insanların kafasında olduğunu söylüyor:

“İki yıldır Berlin’de yaşıyorum” diyor M. Canbeyli; “12 yıldır tanıdığım, 10 yıl boyunca da Türkiye’de yaşamış, Boğaziçi’nde dersler vermiş, Türkiye’yi çok seven bir Alman arkadaşımdan, Sarrazin’vari tezler dinleyince şok oldum. Benim gibi okumaya gelen eğitimli, paralı insanlara Almanya’nın kapıları açıkmış. Sorun, işsizlik parasıyla geçinen, kadını eve kapatan, eğitimsiz, çok çocuklu, uyumsuz insanlar da imiş... Başörtüsü de atom santralları gibi kapının önüne konmalıymış vs...

Yani faşizm dalgası sadece siyasette değil, çoktan evlere girdi.”

“Faşizm dalgasını”, Avrupa’dan yazan okurlarımız çok daha doğrudan ve isabetli izliyor.