Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Adalet bakanı ve devekuşu politikası

17 Kasım 2024 Pazar

Adalet bakanı Türkiye’nin dünyadaki çoğu ülkeyi kapsayan ve belirli kriterlere göre hazırlanan Hukukun Üstünlüğü Endeksi’ni kullanmayı, ondan bahsetmeyi yakında yasaklayabilir veya savcıları ülkeyi kötü göstermek suçlamasıyla bu endeksten bahsedenler hakkında dava açabilir.

Bakan Yılmaz Tunç Bey, bu endeksin Amerika’da hazırlandığını ve hiçbir bilimsel kritere dayanmadığını ve Türkiye gerçekleriyle hiçbir ilişkisi olmayan değerlendirmeler olduğunu söylüyor.

Bu endeksler sırf Türkiye’yi karalamaya yönelik hazırlanıyormuş. Bunlara dayanarak Türkiye’de yargının bağımsızlığının olmadığını söylemek TC devletine büyük haksızlık, Türkiye devletine inanamamak Türk milletine hakaretmiş.

VAY ÜLKEYİ KÖTÜ GÖSTERİYORSUN

(Yakında yine Meclis’e gelecek etki ajanı yasası hiç merak etmeyin bu endekslerden söz edenleri de kapsayacak. Ajan provokatör, yabancı ülkeler lehine çalışmak muamelesi görecek.)

Dünya Adalet Projesi’nin derdi dünyada adil yargılamaları sağlamak ve bu nedenle de Hukukun Üstünlüğü Endeksi ve bunun yanı sıra Yolsuzluk Yokluğu Endeksi hazırlıyor, hukukun üstünlüğünün eksikliği ile yolsuzluk arasındaki sıkı bağı da net görüyorsunuz. (https://worldjusticeproject.org/rule-of-law-index/factors/2022/Absence%20of%20Corruption/) Bu endeksler çok sayıda kritere göre hazırlanmış gayet de bilimsel ve yararlı çalışmalardır. Bu endeksler ülkelere ve yöneticilerine aynada kendilerini görmelerini sağlıyor.

Bu aynalara bakan yöneticiler kendilerini görünce hiç hoşlanmıyorlar, kendilerini ve yönetimlerini mükemmel gösterecek aynalar yaratıyorlar (yandaş basın ve ekran yüzleri gibi!).

Önemli endekslerden iki tanesi de basın özgürlüğü ve demokrasi endeksleridir.

Şimdi bu dört göstergede Türkiye’nin durumuna bakalım:

Hukukun üstünlüğünde 117. sırada. (142 ülke arasında; ABD bile 26. sırada)

Yolsuzluk yokluğunda 70. sırada. (140 ülke arasında)

Basın özgürlüğü endeksinde 158. sırada. (180 ülke arasında)

Demokrasi endeksinde 102. sıradayız. (167 ülke arasında)

BAKANA BİLGİ

Sayın bakan bey, bu endeksleri tüm dünya izliyor, mesela dünyanın en önemli dergilerinden The Economist’in araştırma birimi Economist Intelligence Unit tarafından hazırlanan demokrasi veya özgürlük endeksi ile yine medya özgürlüğü endeksi, tüm ülkelerin ekonomik göstergeleriyle birlikte yayınlanıyor. Bir yatırımcı Türkiye’de iş yapmadan önce bu endekslerin hepsine bakıyor. Acaba Türkiye’ye yatırımın son derece azalmasında, sakın hükümetinizin (ve sizin tabii ki) bu göstergelerdeki kötü performansları rol oynuyor olmasın?

Ekonomi bakanınız dünyanın finans merkezlerini geziyor, şirket yöneticileriyle toplantılar yapıyor ve avucu boş dönüyor.

Bunun yerine bu göstergeleri düzeltseniz, Türkiye birden yatırım yapılacak ülkeler arasında üst sıralara yükselir, mutlaka bunu biliyorsunuzdur.

DEVLET SİZSİNİZ

Evet, konuşmanızda bu endekslerden bahsederek devleti ülkeyi ve milleti kötü gösterdiğimizi ve bunlara hakaret edildiğini söylüyorsunuz.

Hayır, hukukun üstünlüğünün kötü olduğunu söylemek neden millete hakaret olsun? Millet de benzer düşünüyor zaten. Yargınızın durumuna bakın yakından hele! Milletle yargıyı karıştırmayın, yargı tamamen sizin yönetiminizde. Dolayısıyla bu durumdan siyasi iktidar sorumlu.

Devleti de siz yönetiyorsunuz, devletin her yerine adamlarınızı atıyorsunuz. Demokrasi, basın özgürlüğü, yolsuzluklar, hukuk ve yargının kötü olması doğrudan sizin uygulamalarınızın yarattığı gerçekler, devlet sizlerden bağımsız değil ki hükümetinizden ve uygulamalarınızdan ayırıyor ve bir başına orada bir kurum gibi gösteriyorsunuz.

Devlet sizsiniz!

Başınızı devekuşu gibi kuma gömmeyin.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları