Soru: 12 Ocak 2024’te yaş (65) nedeniyle devlet memuru olarak emekli olacağım. Maaşım ve kıdem tazminatım 2023 mü, yoksa 2024 parametrelerine göre mi hesaplanır? Tunç Ç.

12 Ocak 2024 tarihinde emekliliğe ayrılacağınızdan aylığınız 5434 sayılı kanunun 91. maddesi gereği bu tarihi takip eden aybaşından yani 15/1/2024 tarihi itibarıyla başlatılacak. Dolayısıyla, aylığınızın ve emeklilik ikramiyenizin hesabında 2024 parametreleri kullanılacak. Ayrıca, yaş haddiyle emekli olacağınızdan 2024/Temmuz aylık artışlarından dolayı emekli ikramiye farkı da alabilirsiniz.

ENGELLİYİM, HANGI KOŞULLARDA EMEKLİ OLURUM?

Soru: 12/05/1977 doğumluyum. 05/04/2005 tarihinde sigortalı oldum. 4600 gün ödenmiş SGK primim var. Yüzde 40 derecesinde engelli raporum, kalıtsal bir rahatsızlığım var. Engelimden dolayı erken emeklilik hakkından yararlanmak istiyorum. Mevcut durumumla erken emekli hakkım var mıdır ve kaç yıllık sigortalılık şartına tabiyim? Ahmet G.

Sigortalılık başlangıç tarihinizin 5/4/2005 olması nedeniyle, 506 sayılı kanunda yer alıp 5510 sayılı kanunun geçici 10. maddesinde düzenlenen engellilere ilişkin olarak uygulanmaya devam eden düzenlemeden yararlanabilirsiniz. 

Engelli sigortalılara daha uygun koşullarda emeklilik hakları sunan ve 5510 sayılı kanunun 28. maddesinde yer alan özel düzenlemelerden, sigortalılık başlangıç tarihinizin 2008/Ekim öncesi olması nedeniyle faydalanmanız mümkün değil.

Ancak, sigortalılık başlangıç tarihi 2008/Ekim öncesi olan sigortalılardan engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanması için yaş koşulu aranmaksızın engellilik derecelerine göre daha uygun koşullarda aylık bağlama imkânı sunulmuş olup yasal dayanağı 506 sayılı kanunun 60. maddesinin (C-b) alt bendidir. Buna göre, 6/8/2003 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olandan;

- Birinci derecede engelliliği (yüzde 80-yüzde 100 arasında) olanlara en az 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 prim ödeme gün sayısı, 

- İkinci derecede engelliliği (yüzde 60-yüzde 79 arasında) olanlara en az 18 yıl sigortalılık süresi ve en az 4000 prim ödeme gün sayısı, 

- Üçüncü derecede engelliliği (yüzde 40-yüzde 59 arasında) olanlara en az 20 yıl sigortalılık süresi ve en az 4400 prim ödeme gün sayısı, şartlarıyla yaşlılık aylığı bağlanmakta.

Sigortalılık başlangıç tarihiniz 5/4/2005 olduğundan ve yüzde 40 (üçüncü derece) engellilik durumunuzu tespit ettirdiğinizden, bu kapsamda emeklilik koşullarınız; 20 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4400 gündür. 4600 gününüzün bulunması nedeniyle gün koşulu yerine gelmiş olmakla birlikte 20 yıllık sigortalılık süreniz 5/4/2025 tarihinde dolacağından, bu tarihten sonra aylık talebinde bulunabilirsiniz.

DEVLET MEMURU OLARAK EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?

Soru: 1963 doğumluyum, Türkiye’de sigorta başlangıcım 1982 yılı ve 1990 yılından itibaren Almanya’da yaşıyor ve çalışıyorum. Devlet memuru olarak en son 7. derecenin 3. kademesinden ayrıldım. Toplam hizmet sürem 10 yıl 10 ay 7 gündür. Almanya’da çalıştığım süre ise 31 yıl. Sormak istediğim husus: EYT’den yararlanabilir miyim? İkincisi prim günüm yeterli değil ise kamudan emekli olabilmek için daha ne kadar prim günü borçlanmam gerekiyor. Ne zaman emekli olabilirim? Alaaddin E.

1982 yılında sigortalılığınızın başlaması nedeniyle EYT kapsamındasınız. Her ne kadar devlet memuru olarak hizmet süreniz 3907 gün olsa bile emeklilik için aranan 9000 günü tamamlamanız için yurtdışında geçen sürelerinizi 3201 sayılı kanuna göre borçlanmanız gerekir. Yurtdışı borçlanma süreleri Bağ-Kur kapsamında hizmet olarak değerlendiriliyor. Bağ-Kur kapsamında emeklilik için de 9000 günü tamamlamanız yani 5093 gün borçlanma yapmanız gerekiyor. Yurtdışında geçen süreleri devlet memurluğu kapsamında borçlanmanız mümkün değil. Devlet memuru olarak emekli olmak için Türkiye’de bu kapsamda yani devlet memuru olarak 5093 gün daha çalışmanız gerekir.