Olaylar Ve Görüşler

İktidar yolu ve gölge kabine - Dr. Engin Ünsal

25 Mart 2025 Salı

Cumhur İttifakı’nın İmralı açılımı, iktidar partisinin CHP’nin iktidar yürüyüşünün önünü kesmek için başlattığı girişimler, soruşturmalar, gözaltına almalar, tutuklamalar, adaletin ve demokrasinin üzerine şal örtme çabalarının dış dünyada ve ülke ekonomisi üzerinde yarattığı olumsuz etkiler CHP’nin olası bir seçimde alacağı oyları önemli ölçüde artırmaktadır. Bu girişimler CHP’yi iktidar olmak için daha çok çalışmaya özendirmeli ve doğru bir adım atarak kurduğu “gölge kabine”ye işlerlik kazandırmalıdır.

GÖLGE KABİNE NEDİR?

Gölge kabine veya gölge hükümet İngiliz siyasal sisteminde ana muhalefet partisinin liderinin önderliğinde söz konusu partinin birikimli bireylerinden, üst düzey yöneticilerinden oluşan ve her biri iktidar partisinin yönetimdeki bakanlarına alternatif (gölge) oluşturan kendileri iktidar olursa iktidar partisinin yaptığı uygulamalardan farklı olarak ne gibi politikalar uygulayacaklarını belirten üyeler topluluğudur.

Gölge hükümetin üyeleri partileri iktidar olduğunda daha önce gölgesi oldukları bakanın makamını alırlar. Böyle olması şart değildir. Değişik bir isim de o makama getirilebilir. Mevcut hükümetin yürütme ile ilgili uygulamalarına yönelik eleştiri ve bunlara alternatif politika üretmek gölge kabine üyelerinin sorumluluğundadır.

Avustralya, Yeni Zelanda gibi ülkelerde ve İngiliz İşçi Partisi’nde gölge kabinenin üyeleri parti içi seçimle belirlenir ve kendilerine hangi konularda çalışma yapmaları gerektiğini gösteren bir dosya verilir. Gölge bakan, o dosyada belirlenen konularda programlar, yasa tasarıları hazırlar ve uygulamayı yapacak kadronun iskeletini belirler. Gölge kabine üyeleri iktidar partisinin bakanlarının çalışmalarını ciddi bir eleştiri süzgecinden geçirir ve alternatif bakanlık politikalarını ona göre hazırlar. Böylece iktidar oldukları gün “Ne yapacağız” telaşı yaşanmaz.

CHP’NİN YAPMASI GEREKEN

Gölge kabine kurmak önemli bir adımdır ama o kabinenin gölge bakanlarına çok önemli görevler düştüğünün de ayırdına varılmalıdır. Gölge kabine bakanlarının görevi seçmene iktidar olduklarında başarılı olacakları konusunda güven vermektir. Bu nedenle hazırlayacakları alternatif hükümet programını halkla halkın örgütlü kesimiyle birlikte hazırlamak sorumluluğu vardır. Bu aşamada halkın nabzını tutmak çok önemlidir. Hazırlayacakları yasa tasarıları seçmenin beklentileri ile örtüşmelidir. Bu nedenle gölge kabine üyelerinin fildişi kulelerinde oturup tasarılar hazırlamaları gerçeğe ve amaca hizmet etmez. Gölge kabinenin bakanları mutlaka halkla ve sivil toplum örgütleri ile bütünleşerek programlarını hazırlamalıdırlar.

Bu bağlamda tarım ve emek kesimi öne çıkmaktadır çünkü bu iki kesim seçmen kitlesinin çok önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Verimli toprakları olan ülkemizin tarım kesimi dışlanmış ve AKP hükümeti çiftçiyi ezme pahasına 118 tarım ürününü dışarıdan alma yoluna yönelmiştir. Hayvancılık konusunda da aynı yanlış yapılarak yabancı ülkelerden milyarlarca döviz ödenerek canlı hayvan dışalımı yoluna gidilmiştir.

İşçiler, sendikalar, memurlar ve emekliler bozulan ekonomik düzenin enkazında ezilmektedir. Bunların bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri ile birlikte sosyal güvenlik sistemi kapsamındaki sayıları 60 milyon dolayındadır. Sanayi ve hizmet sektöründe çalışan 16 milyon işçinin büyük çoğunluğu sendikal güvenceden yoksundur. Memur sendikacılığı memurlara eksik güvence sağlamaktadır ve CHP bu güne kadar bu konularda hiçbir adım atmamıştır.

CHP demokrasi ve adalet üzerine örtülen şalı kaldırmak, tek adam rejimine son verip parlamenter düzeni yeniden kurmak istiyorsa uğradığı saldırılardan yılmadan gölge kabinesine işlerlik kazandırmalı ve seçmeni başarılı bir iktidar seçeneği olacağına inandırmalıdır.

DR. ENGİN ÜNSAL

15. DÖNEM CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları