Soru: Oğlum yüzde 50 zihinsel engelli olarak 21/12/2010 tarihinden beri özel bir şirkette çalışmakta. Devlet hastanelerinden alınmış yüzde 50 engelli raporu ve Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınmış vergi indirimi yazısı ve 4000 gün hizmeti bulunmaktadır. Emeklilik durumu nedir? Talip K.

Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlara, yaş koşulu aranmaksızın engellilik derecelerine göre belirlenen koşullarda yaşlılık aylığı bağlanması, sigortalılık başlangıcı 2008/Ekim öncesi olan sigortalılar için geçerlidir. Oğlunuzun sigortalılık başlangıç tarihi 5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 2008/Ekim sonrası olduğundan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan sigortalılara ilişkin hükümler oğlunuz hakkında uygulanmaz. 5510 sayılı kanunda ise engellilere ilişkin düzenleme 28. maddenin beşinci fıkrasında yapılmış olup buna göre yaş koşulu aranmaksızın çalışma gücü kaybı; Yüzde 40 ila 49 arasında olanlara 18 yıllık sigortalılık süresi ve 4960 gün, Yüzde 50 ila 59 arasında olanlara 16 yıllık sigortalılık süresi ve 4320 gün koşullarına göre yaşlılık aylığı bağlanmakta. Belirtilen gün koşulları oğlunuz gibi ilk defa 2010 yılında çalışmaya başlayanlar için 4300 ve 3900 gün şeklinde uygulanıyor. Çalışma gücü kaybı SGK Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit ediliyor.

EMEKLİ MAAŞIMDAN KESİNTİ YAPILIYOR

Soru: Devlet memurluğundan emekli pratisyen hekimim. Özel bir işyerinde işyeri hekimliği yapıyorum. Emekli maaşımdan kesinti yapılıyor. Ayrıca bir sağlık kuruluşuna ortak olmam halinde kesinti yapılmaz diye bir bilgim var. Doğru mudur? Ömür Y.

5434 sayılı kanunun Ek 84. maddesinde, bu kanuna göre tabip kadro ve pozisyonu esas alınarak emekli aylığı bağlanmış olup aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabiplerden ilgili mevzuatına göre uzman olmayanlara (20.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılır. Pratisyen hekim olmanız nedeniyle tarafınıza 1/7/2022 tarihi itibarıyla yapılan ilave ödeme tutarı; 20000x0.333603 = 6.672.06 TL olup halen özel sektörde 4/A kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmanız nedeniyle bu ilave ödeme yapılmaz. İşten ayrılmanız halinde ilave ödemeniz yapılır.

5510/53. madde gereğince, 4/A sigortalılığının 4/B sigortalılığına göre önceliğinin bulunması nedeniyle 4/A sigortalılığınız devam ettiği sürece, sağlık kuruluşuna ortak olmanız yani 4/B kapsamında sigortalı olmanız gereken bir iş yapsanız bile bu kapsamda sigortalı sayılmazsınız.

EYT KAPSAMINDASINIZ 

Soru: 27/3/1971 doğumluyum. İlk defa 20/3/1995 tarihinde 4/A kapsamında çalışmaya başladım. 31/3/2013 tarihi itibarıyla 4/B kapsamında sigortalılığım devam ediyor. Hizmet belgemi ekte gönderiyorum. Ne zaman emekli olabilirim? 4/A kapsamında emekli olsam daha mı iyi olur? Kısa dönem askerlik yaptım. Bunu nasıl hizmetlerime ekleyebilirim. EYT’nin bana faydası olur mu? Mahir T.

Gönderdiğiniz hizmet belgesinin tetkikinde; ilk defa 20/3/1995 tarihinde 4/A kapsamında sigortalı olduğunuz, 4/A ve 4/B kapsamında çalışmalarınızın bulunduğu, bu durumda son yedi yıllık fiili hizmet süresi (2520 gün) içinde en fazla 4/B kapsamında hizmetinizin bulunduğu görülmekte. Bu durumda, 4/B kapsamında emeklilik koşullarınız; 55 yaş 9000 gün olup yaş koşulunuz 2026 yılında, mevcut gün sayınız 6494 olduğundan, 9000 gün koşulunuz 2506 gün daha prim ödemeniz halinde yerine gelmekte. 4/B kapsamındaki sigortalılığınızı sona erdirip en az 1260 gün 4/A kapsamında çalışmanız halinde 4/A kapsamında emeklilik koşullarınız; 25 yıl + 55 yaş ve en az 5750 gün olur. Bu durumda, gün ve sigortalılık süresi koşulları yerine gelmiş, 55 yaş koşulu 2026 yılında yerine gelecek. Görüleceği üzere, gün sayısı yönünden 4/A kapsamında emeklilik daha avantajlı. 8/9/1999 öncesi sigortalı olduğunuz için EYT kapsamındasınız. EYT’lilerle ilgili olarak yaşta yapılacak bir düzenleme emekliliğinizi öne çekse bile 4/B kapsamında emeklilik için yaklaşık 7 yıl, 4/A kapsamında emeklilik için ise en az 3.5 yıl çalışmanız gerekmekte.

Askerlik hizmetinizi istediğiniz zaman borçlanabilirsiniz. Borçlanılan süreler prim ödeme gün sayınıza eklendiği gibi prime esas kazanç olarak da aylık hesabında dikkate alınır.

SORULARINIZ İÇİN 

[email protected] adresine e-posta yollayabilirsiniz.