Öğretmenler. Toplumların hayat damarlarından biri. Nasıl ki bir damar tıkandığında vücudun hayati fonksiyonları duruyor, işte öğretmen olmadığında da toplum kangren oluyor. 

Öğretmenlik. İnsan mühendisliği. Sadece bugün değil, toplumun var olduğu o ilk günden beri. 

Bana öğretmenliğin ne demek olduğunu Hasan Ali Yücel gösterdi. Ne zaman ki Köy Enstitülerini nasıl kurduğunu yaşattığını okudum, ne zaman ki o yıllarda bile yabancı eserleri Türkçeye çevirttiğini okudum, dedim ki öğretmenlik kültür abidesi olmakmış. 

Bana öğretmen olmayı İsmail Hakkı Tonguç da öğretti. Ne zaman ki Anadolu köylerini laboratuvar gibi kullandığını, köy ilkokullarının müfredatını öyle hazırladığını gördüm, o zaman dedim ki öğretmen olmak gerçekleri arkana alıp mucizeler yaratmakmış. Sonra kurtuluş savaşı yıllarının öğretmenlerini okudum tarih kitaplarından. Halide Edipi okudum. İsmail Hakkı Baltacıoğlunu okudum. Şehit düşen Maraş Lisesi matematik öğretmeni Hayrullah Efendiyi okudum. İşte o vakit öğretmenlik benim için bir başka boyutta daha yeniden anlam buldu. 

Çünkü bir yandan Kurtuluş Savaşında cephede savaşıyorlardı, bir yandan da halkı millî mücadele konusunda bilgilendiriyorlardı o öğretmenler. Erzurum Sivas Kongrelerinin kürsülerinde okunacakları Onlar yazıyordu. Türkiye Büyük Millet Meclisinde Onlar görev alıyordu. Tarihe sözleriyle kalemleriyle damga vuruyorlar, Ankara Hükümetinin kendilerine güvenini boşa çıkarmıyorlardı.

Sonra Cumhuriyet dönemi öğretmenlerini tanıdım. 

Yıl 1923dü. Cumhuriyet bizimdi. Ama ülke yorgundu. Çağdaşlaşmak yolunda yapılacak öyle çok iş vardı ki. Eğitim cumhuriyet rejiminin en önemli politikalarından biriydi. Okuma yazma oranının yükseltilmesi şarttı. 35 bin köyde okullar öğretmen bekliyordu. Yine en büyük görev Onlarındı. 

1930ların Türkiyesi’nin eğitim projesi olan KÖY EĞİTMEN KURSLARIndan mezun olmuşlardı. Ankara ve Tunceli köylerinden gelmişlerdi. 84 köylü gençti onlar. O 84 genç öğretmen gösterdi herkese; bu mesleğin bilgi vermekten öte olduğunu. Öğrencilerle neler yapmadılar ki. Kendileri oyun yazıp kendileri bile sahnelediler.  Köylüyü medeniyetle bilgiyle görgüyle donattılar. O dönemin Bakanlarının milletvekillerinin hayranlığını kazandılar.

Sonra Türk Eğitim Tarihinin olağanüstü başarı hikayesi yazıldı. Köy Enstitüleri destanı. Bu destanın başrolü de öğretmenlerindi. Çünkü tarım, hayvancılık, arıcılık, marangozluk, biçki, dikiş. Köy hayatında gerekli olan ne varsa öğrettiler köylüye. Müzikle, sanatla, kültürle, demokrasiyle buluşturdular çocukları. Kendi elleriyle açık hava tiyatrosu inşa ettiler. Onlarca dünya klasiği okuttular. Her türlü enstrümanı çaldırdılar. Köylülere düşünmeyi, tek başına var olmayı öğrettiler. Toprak ağalarının elinde oyuncak olan köylü köy ağalarının esaretinden kurtuldu. Zincirini kırdı, kendini tanıdı. Kendini tanıdıkça sevdi. Kendini sevdikçe mucizeler gerçekleştirdi. Köy enstitüsü öğretmenleri bilgileriyle aydınlattılar, ışıl ışıl yaptılar köy insanını.

İşte benim nazarımda tüm bu öğretmenler yazdı öğretmen olmanın tanımını. Dediler ki öğretmen olmak bir çocuğa bilgi nakli yapmak değildir.. Vatanın menfaatine olan ne varsa top yekün soyunmaktır. Canla, başla, şevkle taşın altına elini koymaktır. Yön vermektir. Yol göstermektir. Ufuk açmaktır. İyi olan güzel olan ne varsa toplumu o yönde örgütlemektir dediler. 

Bir öğretmen çalışkan olur dediler, güvenilir olur, adil olur, mücadeleci olur dediler. İnançlara saygılı, sevecen, güdüleyici, üretken, bilgili olur dediler. Mütevazi, esnek, akılcı olur dediler. Öğrenmeye de öğretmeye de doymaz; hep öğrenci hep öğretmen kalır dediler. 

O yüzden adanmışlıktır öğretmenlik. Öğrencinin derdini aklına kazımak, kendine dert etmektir. Öğrencinin sevincini kalbinde taşımak, alıp da eve götürmektir. Bazen ailene, dostlarına, sevdiklerine ait olan zamanı onlara vermektir. 

İşte o yüzden tercih listenizin sıradan bir tercihi değildir öğretmenlik. Öğretmenlik tek hayal, ilkokul öğretmeninizi gördüğünüz o gün, yüreğinize düşen ilk ateştir.