Yahya Arıkan

Paradan Para Kazanan Ne Ödeyecek?

27 Şubat 2014 Perşembe

Bayram namazına gidenler aslında bu namazın nasıl kılınacağını bilir. Ama imam her bayramda bu namazın nasıl kılınacağını anlatır. Bu anlatımın asıl amacı ise hatırlatmadır. Vergide de işte böyle dönemsel hatırlatılması gereken konular var. Örneğin, ticari işletmeye dahil olmayan, paradan kazanılan paraların vergilendirilmesi gibi.
Yani, emekli Osman amcanın, devlet memuru Ayşe Hanım’ın veya tüccar Veli Bey’in ticari işletmeye dahil olmayan sermayelerinden elde ettikleri faiz, repo, kâr payı vb. gelirlerin vergilendirilmesi konusu, sadece, beyan dönemi olan mart ayında zihinleri meşgul eder. Koca bir yıl düşünülmeyen bu konular mart ayında gündeme gelir. Bu nedenle de her mart döneminde vergileme esaslarının hatırlatılmasında fayda var.

Kâr payında ‘istisna’
Kurumlara ortak olan gerçek kişiler, şirketten elde ettikleri kâr payları nedeniyle gelir vergisi öder. Elde edilen kâr paylarının beyanı ise her dönemde özellik gösterir.
Kâr payları öncelikle stopaj yoluyla yüzde 15 oranında kaynakta vergilendirilir. Elde edilen brüt kâr payının yarısı ise kanun gereğince istisna. Kalan tutar, 26 bin lirayı aşıyorsa yıllık beyanname ile beyan ediliyor ve hesaplanan gelir vergisinden, yüzde 15 stopajın tamamının mahsubuna izin veriliyor. Bu nedenle tablodan da görülebileceği gibi 286 bin 200 lira brüt kâr payına kadar ödenecek gelir vergisi çıkmıyor.

Mevduat faizi ve repoda durum
Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddesine göre, ödemeyi yapan bankalar ya da aracı kurumlar tarafından stopaja tabi tutulan mevduat faizleri ve repo kazançları tutarına bakılmaksızın beyan dışı.
Benzer durum, devlet tahvili ve hazine bonosu faiz gelirleri ile katılım bankalarınca ödenen kâr payları için de geçerli. Ayrıca kanun, istisna ve tevkifat uygulamasına konu olmayıp 1390 liranın altında kalan alacak faizleri ile kıyı bankacılığı faizlerinin beyan edilmeyeceğini söylüyor. Bu tutarın aşılması halinde ise elde edilen söz konusu gelirlerin beyan edilmesi gerekiyor.

Kâr Payı Elde Edenler Nasıl Vergilenecek?
Kâr Payı
(52.000 TL’ye Kadar Beyan Dışı)      100.000              286.200                  500.000
İstisna Tutarı                                   50.000               143.100                  250.000

                                                     (100.000x½)       (286.200x½)           (500.000x½)
Gelir Vergisi Matrahı                        50.000               143.100                  250.000
Hesaplanan Vergi                           11.145                42.930                   80.345

Mahsup Edilecek Vergi                   15.000               (42.930)                 (75.000)   
                                                   (100.000x%15)     (286.200x%15)       (500.000x%15)
Ödenecek/İade Edilecek GV            3.855 TL             0.- TL                    5.345 TL
                                                     İADE                                             ÖDENECEK

SOSYAL GÜVENLİK

Muhasebe Haftası'nda buluşalım
Çok değerli okurlarım, bir yıl boyunca bu köşeden SGK ve vergi ile ilgili değerlendirmelerde bulunuyoruz. Ancak çok önemsediğimiz bir gelişme olduğunda, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı kimliğimizle de duruma dikkat çekiyoruz. Yine öyle bir eşikteyiz.
Tüm Türkiye’de Muhasebe Haftası 1 Mart’ta başlıyor. Biz de İSMMMO üyeleri olarak 1 Mart Cumartesi günü saat 11.00’de bir kez daha “mesleğimize ve yarınlarımıza sahip çıktığımızı göstermek” için Taksim Cumhuriyet Anıtı’nda kitlesel bir basın açıklaması yapacağız. Sorunlarımızı dile getirirken taleplerimizi de yüksek sesle dillendireceğiz.

Uğur Dündar söyleşisi
İSMMMO hafta boyunca başka birçok etkinliği de hayata geçirecek. Mesleki seminerlerin yanı sıra, 6 Mart Perşembe günü saat 18.00’de “Oda”mızın Kurtuluş’taki binasında benim moderatörlüğümde gazeteci yazar Uğur Dündar’la bir söyleşi gerçekleştireceğiz.
7 Mart Cuma Saat 18.00’de İSMMMO binasında yapılacak Dünya Emekçi Kadınlar Günü toplantımızın üç önemli konuğu ise; gazeteci yazar Nedim Şener, sanatçı Ayla Algan ve İstanbul Barosu Yönetim Kurulu Üyesi avukat Aydeniz Alisbah Tuskan. Muhasebe Haftası etkinliğimiz, 8 Mart Cumartesi Nişantaşı Fevziye Mektepleri Vakfı Özel Işık Lisesi’nde saat 18.00’de başlayacak İSMMMO Dostlar Korosu konseriyle sonlanacak. Muhasebe Haftası’nı kutluyor, tüm meslektaşlarımızı ve dostlarımızı yanımızda olmaya çağırıyorum.

SORU-CEVAP

15 yıl prim, 75 yaş gerekiyor
Hiçbir sosyal güvencesi olmayan 60
yaşında bir kadın, isteğe bağlı sigortalı olursa ne zaman emekli olur?
Arzu Bektaş 

İlk defa sigortalı olacak söz konusu kişinin emeklilik hakkı elde edebilmesi için15 yıl prim ödemesi gerekiyor. Yani 75 yaşında 5400 gün prim ödeyerek emekli olabilir.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresinemail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları