Yahya Arıkan

E-Uygulamalarda, Sorunlara Rağmen Geniş Zorunluluk

01 Ocak 2015 Perşembe

Elektronik fatura ve elektronik defter zorunluluğu konusunda düşüncelerimizi birçok defa buradan sizlerle paylaştık. Uygulamaya geçiş sürecinde yaşanan sorunları kaleme aldık. Ancak bu zorluklar henüz aşılabilmiş değil. Hazırlık aşamasında olan bir düzenleme hemen hemen bütün mükellefleri sıkıntılar kervanına dahil ediyor. 
Hatırlarsınız, e-fatura ve e-defter uygulaması zorunluluğunun kapsamını 421 Seri Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği düzenlemişti. Zorunluluk uygulamasına ilişkin açıklamalar da 58 Numaralı Vergi Usul Kanunu Sirküleri’nde yapılmıştı. 

Yapılan bu düzenlemelerde 2011 yılı ciro rakamları esas alınmıştı. Buna göre, taşıt tanıma sistemi ile bir depo akaryakıt alıp cirosu 25 milyonu aşan mükellefler ile zincir marketlerden 1 adet ekmek alan mükellefler, e-fatura ve e-defter kapsamına giriyordu. 
Kapsam belirlenirken 2011 yılı ciro rakamları esas alınmıştı. 2011 yılında belirlenen ciroların altında kalanlar ya da 1 Ocak 2012 tarihinden sonra kurulan işletmeler, kendilerini zorunluluktan kurtulduk zannetmişlerdi. Ama yanıldılar.

Zorunluluk genişliyor 
Evet, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, e-defter ve e-fatura uygulama zorunluluğunu genişletiyor. Buna göre, kapsama girmesi öngörülen: 
- 2013 takvim yılı brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
- 14.12.2012 tarihinden sonra 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’na göre madeni yağ lisansı alanlar ile 4760 sayılı ÖTV Kanunu’na ekli III sayılı listedeki malları imal, ithal ve inşa eden mükellefler, 
1 Ocak 2016 tarihine kadar elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundalar. 
Ayrıca; 
- Taslak aşamasında bulunan tebliğin yayım tarihinden sonra, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’na göre madeni yağ lisansı alanlar ile 4760 sayılı ÖTV Kanunu’na ekli III sayılı listedeki malları imal, ithal ve inşa etmeye başlayan mükellefler, lisans aldıkları veya mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihten itibaren hazırlık süresi üç (3) aydan az olmamak üzere izleyen takvim yılının başından itibaren, 
- 2013 takvim yılını izleyen yıllarda brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri olan mükellefler, 10 milyon brüt satış hasılatına ulaştıkları tarihten itibaren hazırlık süresi üç (3) aydan az olmamak üzere izleyen takvim yılının başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorunda kalacaklar.

Cirolara rağmen 
Lafın kısası, 2016 yılının başından itibaren, 2013 yılı cirosu 10 milyon TL’yi aşan tüm mükellefler, e-fatura ve e-defter uygulaması kapsamına girecekler. 2013 yılı ciroları 10 milyon TL’nin altında kalsa bile daha sonra ciroları bu rakamı aşan mükellefler 3 aylık hazırlık süresinin ardından zorunluluk kapsamına girecekler. 
Uygulamada yaşanan sıkıntıları gidermeden, kapsamını genişletiyoruz. Sorunların çözümünü hep öteliyoruz. Kervanı yolda dizme alışkanlığımızı sürdürüyoruz. Hepimize kolay gelsin…  

SOSYAL GÜVENLİK 
Memura İkramiye Piyangosu Vurdu!

Devlet memurlarının en büyük hayalidir, emekli olup hizmetlerinin karşılığında alacağı ikramiye ile bir ev sahibi olmak.
5434 sayılı kanun veya 5510 sayılı kanunun geçici 4’üncü maddesi kapsamına giren görevlerde geçen her tam fiili hizmet yılı ile sınırlı olarak bu görevlerden ayrıldıkları tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık tutarı üzerinden ve aylığın başlangıç tarihindeki katsayılar dikkate alınarak ödenir. Verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmamaktaydı. Örneğin, 35 yıl çalışıp emekli olan bir memura en fazla 30 yıl üzerinden emekli ikramiyesi ödenmektedir.
Aradan geçen zaman içerisinde hem enflasyon ve hem de emekli ikramiyesinin hesabında en fazla 30 yılın dikkate alınması nedeniyle ikramiye tutarında ciddi kayıplar yaşandı.
Ancak Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararla memurlara yılbaşı piyangosu vurdu. Buna göre, “Verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağı” hükmü Anayasa Mahkemesi’nden döndü.

30 yıl üzerine hak
Artık 30 yıldan daha fazla hizmeti olan memurlara tüm süreler için ikramiye verilecek. Ancak öncelikle gerekçeli kararın Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor.
Anayasa Mahkemesi’nin verdiği gerekçeli karar Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra emekli ikramiyelerinin hesaplanmasına ilişkin 30 yıllık sınır kaldırılmış olacak ve bu tarihten sonra emekli olacak olanlar 30 yıl üzeri hizmetleri karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanabilecek.
Anayasanın 153’üncü maddesinde; “Anayasa Mahkemesi’nin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz...
İptal kararları geriye yürümez” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre de, geçmişte emekli olmuş, ikramiyesini almış emekli devlet memurları Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarından yararlanamayacak.

SORU- CEVAP
Stajerlik sigortam emekliliğimi etkilermi?  

T
icaret lisesinde staj yaparken, okul tarafından sigortam yapıldı. Ancak okul bittikten 4-5 yıl sonra SSK’li oldum. SSK başlangıcım daha geç olduğu için 4-5 yıl geç emekli olacağım. Buna ilişkin olarak basında staj süresi için borçlanma getirileceği söylendi. Bu doğru mudur? Ne yapabiliriz? Sevgi Eroğlu

Staj sigortasında yatırılan primlerin emekliliğe bir etkisi bulunmamaktadır. Sigorta başlangıcı sayılmadığı gibi, gün sayısı olarak da katkısı bulunmamaktadır. Ancak basında da yer aldığı üzere staj sigortasının sigorta başlangıcına esas alınması ya da bu sürelerin borçlanmasının sağlanması yönünde haberler olmakla birlikte bugüne kadar TBMM’ye intikal etmiş bir tasarı bulunmamaktadır. Umarız birçok stajyerin beklediği bu tasarı bir an önce yasalaşarak mağduriyetler giderilmiş olur.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları