Yahya Arıkan

‘Dert, Çekene Göredir’

05 Aralık 2013 Perşembe

Aynı başlıktaki gibi. Yani bir derdin ağırlığı, hafifliği ona uğrayan kimsenin etkilenme derecesiyle ölçülür. Tıpkı e-fatura ve e-defterde “olduğu/ olacağı” gibi. Anımsanırsa, geçen hafta, e-fatura ve e-defterde son süratle viraja girdiğimizi belirterek sorunlara dikkat çekmiş ve uyarmıştık. Şimdi e-fatura başladı, e-defter süreci ise en geç 1 Ocak 2015 tarihinde başlamak zorunda.
Ancak hâlâ, kapsama giren mükelleflerin e-fatura gönderme ve almaya ne zaman başlayacakları belirsiz. Mali mührünü, sertifikasını ve portal şifresini alan mükelleflerin sekizinci günden itibaren uygulamaya başlayacakları Gelir İdaresi tarafından yazılı olarak mükelleflere bildiriliyor. Oysa, Maliye Bakanlığı’nın tüm yetkilileri yıl sonunu işaret ediyor. Yani net bir açıklama yine yok. Peki, ne var; dağ gibi başka sorunlar var!
İşte altı maddede özetlenebilecek örneklemeli “diğer sorunlar” yumağı.
1. Sisteme Erişim Bilinmezi
Tüm işlemlerini günü gününe tamamlamış bir mükellef, e-fatura düzenlemek istiyor. E-fatura portalına girmek istiyor, ama ne mümkün! Erişim sağlanamıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı telefonla aranıyor. Cevap: Yoğunluk… Mal satıldı veya hizmet yapıldı, 7 gün içinde faturanın düzenlenmesi gerekiyor, ama olamıyor. Çünkü yoğunluk var! Arkasından bir de ceza gelirse şaşırmayın. Süresinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.
2. Şubelerin Mühür Açmazı
E-fatura uygulamasında mükelleflere sadece bir mali mühür veriliyor. Birden fazla şubesi olan ve merkezle birlikte, bu şubelerde yoğun olarak fatura düzenlenmesi halinde aynı mali mührün kullanılması gerekiyor. Ancak, pratik buna engel. Dolayısıyla merkez ve şubeler irtibatı zorunlu. Telsiz bağlantısında fayda var!
3. Fatura Ekleri Problemi
Bazı durumlarda faturaların açıklayıcı eklerine gerek oluyor. Üstelik bazen bu ekler faturanın ayrılmaz parçası. Faturanın kabul edilip edilmemesi bu eklerin incelenmesini zorunlu kılıyor. Ancak, e-fatura uygulamasında fatura eki oluşturmak ve bunları göndermek mümkün değil. Eklerin haricen yaratılıp yine kâğıt ortamında gönderilmesi gerekiyor. Bu ise uygulamanın işlerliğini azaltıyor.
4. Tescili Gereken Faturalar
Özellikle tarım ürünleri ticaretinde faturaların borsa tescilinin yapılması gerekiyor. Yapılacak işlem konusunda ayrıntılı açıklamaya ihtiyaç bulunuyor. E-fatura portalından alınacak çıktı mı tescil edilecek, yoksa ayrıca kâğıt ortamında fatura düzenlenmesi mi gerekecek? Eğer gerekecekse, fatura mükerrerliği söz konusu olacak.
5. Tek İskonto Uygulaması
Gelir İdaresi’nin e-fatura portalında tek bir iskonto giriş butonu yer alıyor. Ancak, bazı durumlarda fatura üzerinde birden fazla iskonto uygulanabilir. Ya da farklı ürünler için farklı iskonto gerekebilir. Yani uygulamada sorun ihtimali yüksek.
6. Toplu Fatura Girişi
Şu an için bir ayda en fazla 5 bin fatura girişi yapılabiliyor. Ancak, bu sayı 1 Nisan 2014 tarihinden itibaren 500’e düşürülüyor. İşlem yoğunluğu fazla olan mükelleflerde bu durum sorun yaratır.
7’nci sorun maddesini de biz ekleyelim isterseniz: Lütfen sorun yokmuş gibi davranmayın!

SOSYAL GÜVENLİK
Buyrun İzin Kurulu’na! İş Kanunu ile belli bir işçi sayısını aşan büyük işyerlerine getirilen önemli yükümlülükler var. Bunlardan biri, işyerinde 100’den fazla işçi çalışıyorsa Yıllık İzin Kurulu oluşturulması zorunluluğu. Bu kurul, 1 işveren veya işveren temsilcisi ile 2 işçi temsilcisi olmak üzere 3 kişiden oluşuyor.
Kurul üyesi işçiler ve yedekleri, varsa işyeri sendika temsilcisi tarafından, yoksa işyerinde çalışan işçiler tarafından seçilir. Kurula işveren temsilcisi olan üye başkanlık eder ve üyeler iki yılda bir yeniden seçilir.
Görev Tanımı
Yıllık İzin Kurulu’nun görevleri yasada tanımlıdır. Buna göre, işçiler yıllık izinlerini hangi tarihlerde kullanmak istediklerine ilişkin taleplerini izin kuruluna iletir, başkanın çağrısıyla kurul toplanır. Kurul, işyerindeki işçi sayısını, işçilerin kıdemlerini ve işlerin aksamaması zorunluluğunu dikkate alarak izin çizelgesi düzenler. İşçinin hangi tarihlerde izin kullanacağı belirtilir. Sonuçta, işverence onaylanan yıllık izin çizelgeleri işyerinde ilan edilir.

SORU-CEVAP
Geriye Dönük SSK Primi Ödenir mi?
58 yaşındaki yardımcım, 20 senedir haftada 3 gün sigortasız yanımda çalıştı. Geriye dönük sigorta yapılması ve toplu prim ödemesiyle emekli olabilir mi? Mustafa Yılmaz
SGK primleri ait olduğu dönemlerde bildirilir. Geriye dönük toplu prim ödemesi mümkün değil. İstenirse, kişinin çalıştığına dair geriye dönük SGK prim belgeleri verilebilir. Denetmen incelemesiyle, idari para cezası ve sigorta primlerinin asılları ile gecikme zammı ve gecikme cezaları oluşur. Ayrıca isterse, çalışan da hizmet tespit davası açabilir.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları