Vergi isimleri, alındıkları kaynağa göre adlandırılır.
Örneğin Gelir Vergisi, gelir üzerinden alınan vergidir. Gerçek kişilerin gelirleri üzerinden alınan vergiye Gelir Vergisi denir.
Kurumlar Vergisi, kurum kazançlarından alınır.
Katma Değer Vergisi, yaratılan katma değer üzerinden alınan vergidir.
Bu mantıkla Özel Tüketim Vergisi’nin de özel tüketim harcamaları üzerinden alınması gerekir.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun gerekçesinde de bu durum aslında vurgulanmış. Bu vergi ile tüketici tercihlerini değiştirmenin hedeflendiği belirtilmiştir.
Bu çerçevede, akaryakıtı özel tüketiminde kullananlardan bu verginin alınması mantıklı. Binek otomobillerde bu verginin alınması mantıklı. Hatta motor silindir hacmi yükseldikçe bu verginin daha yüksek oranda alınması da mantıklı. Tütün ve alkol ürünlerinde bu verginin alınması mantıklı. Parfümeriden, makyaj ürünlerinden, havyardan bu verginin alınması mantıklı. Çünkü verdiğimiz bu örneklerin tamamı özel tüketime konu ürünler. Yani, bunlardan vergi alınması, verginin adına uygun.

Üretim yapanlara adaletsiz!
Ancak, akaryakıtı üretimde kullananlardan bu verginin alınması verginin adı ile çelişmekte.
Zirai mahsul üretmek için traktöründe motorin kullanan çiftçiden Özel Tüketim Vergisi alınması çiftçiye hakaret değilse, verginin adına hakaret. Çiftçi, motorini özel tüketimi için kullanmamakta. Hatta zor şartlarda üretim yapmak için kullanmakta.
Karayolu ile taşımacılık yapan kamyoncunun kullandığı motorinden Özel Tüketim Vergisi alınması, verginin adı ile uyumsuz. Kamyoncu, kamyonu ile özel geziye çıkmamaktadır. Üretilen ürünleri tüketiciye taşımaya çalışır. Yani üretim yapar. Uçakla veya gemiyle taşımacılık yapanlardan bu vergi alınmazken, kamyonla taşımacılık yapandan bu verginin alınması büyük adaletsizlik.

Vergiyi kaldırmak!
Üretim yapmaya çalışan sanayiciden, zanaatkârdan, esnaftan, üretim girdisi olarak kullandığı akaryakıt için Özel Tüketim Vergisi alınması, verginin adı ile uyumsuz. Bu kişiler üretimi özel zevkleri için yapmamakta.
Bu örnekleri çoğaltmak mümkün.
Özetle, Özel Tüketim Vergisi, özel tüketim harcamalarından alınır. Üretim harcamalarından değil. Ya üretim harcamaları üzerinden bu vergiyi kaldırmak lazım ya da bu verginin adını “zorunlu üretim vergisi” diye değiştirmek lazım.

SOSYAL GÜVENLİK
Kıdem tazminatına enflasyon farkı geldi
Bir işyerinde belli bir süre çalışmış bir işçinin, işini kaybetmesi halinde, geçmiş hizmetlerine ve emeğine karşılık işveren tarafından işçiye kanuni esaslar dahilinde verilen paraya “kıdem tazminatı” denilmektedir.
Kıdem tazminatı, feshe bağlı haklardan olsa da, iş sözleşmesinin sona erdiği her durumda talep hakkı doğmamaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 120’nci maddesi hükmüne göre, yürürlükte bırakılan 1475 sayılı yasanın 14’üncü maddesinde, kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin işverene ait işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.

Katsayısı farkı
Kıdem tazminatı, çalışanın ücreti ne olursa olsun bir tavan tutar ile sınırlandırılmıştır. Kıdem tazminatı tavanı memur maaş katsayısına göre belirlenmektedir. Memur maaş katsayıları değiştiğinde buna bağlı olarak kıdem tazminatı tavan tutarı da değişmektedir. Kıdem tazminatı tavanı 1 yıl için belirlenmesine rağmen devlet memurlarına enflasyon farkı ödenecek olması nedeniyle 01.07.2015 tarihinden geçerli olmak üzere kıdem tazminatı tavanı yeniden belirlenmiştir.
01.01.2015-31.12.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı “0,083084”, memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı “1,30054’, iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise “0,026347’ olarak belirlenmiştir.
01.07.2015-31.12.2015 tarihleri arasında işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavanı 3.709,98 TL’dir. Bir kişinin ücreti ne kadar yüksek olursa olsun, kıdem tavan tutarını aşan kısım için de ödeme yapılması işverenden talepte bulunamaz.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır.