2014 yılını geride bıraktık. Ancak geride kalan yılın vergi ve muhasebe işlemlerini tamamlamak birkaç ay sürebiliyor. Dönem sonu işlemleri olarak isimlendirdiğimiz işlemleri yıllık beyannamelerin verileceği tarihe kadar sürdürüyoruz. 
Bundan dolayı 24 Ocak tarihi ile 14 Şubat tarihleri kritik tarihler. 24 Ocak tarihinde Aralık 2014 dönemine ait KDV beyannamelerinin verilmesi gerekiyor. 14 Şubat tarihi ise Sevgililer Günü olmasının yanı sıra geçici vergi beyannameleri için son gün. Bu tarihler itibarıyla 2014 yılına ilişkin vergi ve muhasebe işlemlerinin büyük ölçüde şekillendirilmesi gerekiyor. 
Biz de bu yoğun dönemde yılsonu işlemlerine ilişkin hatırlatmalar yapalım dedik. Önceliği de KDV’ye ilişkin konulara verdik. 24 Ocak tarihine kadar KDV yönünden yapılması gereken işlemleri aşağıda kısa kısa özetledik: 
* Mal veya hizmet alışlarında yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması için fatura veya benzeri belgenin deftere kaydedilmesi şart. Bu kaydın da en son 31 Aralık tarihi itibarıyla yapılması gerekiyor. Bu açıdan cari hesap mutabakatlarının bir an önce yapılıp kayda girmeyen faturaların tespit edilmesi, KDV indirim hakkının kaybedilmemesi açısından son derece önemli. 
*Yabancı para cinsinden borç ya da alacaklarımız dönem sonunda kur değerlemesine tabi tutuluyor. Ancak, bu değerleme işlemi KDV doğurmuyor. Ancak teslim veya hizmetin yapıldığı tarih ile bedelin tahsil edildiği tarih arasında ortaya çıkan lehte kur farkı için satıcı tarafından fatura düzenlenmek ve faturada gösterilen kur farkına, teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlemler için geçerli olan oran uygulanmak suretiyle KDV hesaplanması gerekiyor.

KDV’de indirim 
* Kasa veya ortaklardan alacaklar hesabında fiktif bakiye bulunduğu gerekçesiyle adat yöntemi ile faiz tahakkuk ettirilmiş ise bu faiz tutar üzerinden ayrıca KDV hesaplanması gerekiyor. 
* Kullanılan kredinin grup şirketlerine aynen yansıtılması işleminde KDV doğmuyor. 
* Stok ve sabit kıymet envanterinin yapılıp, işletmede olmayan malların ve sabit kıymetlerin tespiti önemli. Deprem, sel ve Maliye Bakanlığı’nca kabul edilen yangın dışındaki sebeplerle zayi olan malların ve sabit kıymetlerin daha önce indirilmiş olan KDV’lerinin “ilave edilecek KDV” olarak beyan edilmesi gerekiyor. 
* Firelerin doğru tespitinde fayda var. Yasal düzenleme veya ilgili mesleki kuruluşları tarafından belirlenen fire miktarını aşan kayıplara ilişkin giderlerin, Gelir veya Kurumlar Vergisi Kanunları’na göre kazancın tespitinde indirimi ve bu giderler dolayısıyla yüklenilen KDV’nin de indirim konusu yapılması mümkün değil. 
* Aslı kaybolan faturalarda yer alan KDV’nin indirim konusu yapılabilmesi için faturanın örneğinin noter tarafından tasdik edilmesi şart. 
* KDV Kanunu açısından ihracat tesliminin gerçekleştiği tarih, malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük hattından geçerek bir dış ülkeye vasıl olduğu tarihi gösteren gümrük beyannamesinin kapanma tarihidir. Bu durumda, ihracat bedeli dövizlerin, malların ihraç edildiğini gösteren gümrük beyannamesi kapanış tarihindeki T.C. Merkez Bankası cari alış kuru (döviz alış kuru) üzerinden TL’ye çevrilerek, bu tarihin ait olduğu ay KDV beyannamesinde beyan edilmesi gerekmektedir. 
* Tazminat ve cayma bedeli ödemeleri KDV’ye tabi değil. 
Yıl sonu işlemlerine ilişkin hatırlatmalarımız devam edecek…

SOSYAL GÜVENLİK 
İş Güvenliğinde Hapis Cezası Geliyor?
Bu kadar fazla iş kazasının olması, Çalışma Bakanlığını da harekete geçirdi ve TBMM’ye sunulan tasarıda iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin önemli değişiklikler yapılması gündemde. Yakın zamanda yapılması öngörülen değişiklikler;
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı tehlikeleri bildirecek
İşyeri hekimi ve uzmanı, görev aldığı işyerlerinde mevzuat ve teknik gelişmeler doğrultusunda, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirler, işverene yazılı olarak bildirir. Bildirilen durumların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı veya yakın tehlikeler oluşturmasına rağmen işveren gerekli önlemi almazsa, işyeri hekimi ve uzmanı bakanlığın yetkili birimine bildirim yapacak.
Kurallara uymayan çalışanlar işten çıkarılacak
Çalışanların, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yükümlülükleri hatırlatıldığı halde yerine getirmedikleri durumda iş sözleşmesi, kanuna göre feshedilebilecektir.
Üretim zorlaması, işin durdurulma sebebi sayılacak
Çok tehlikeli sınıfta ve kamudan ihale alan işlerde; teknolojik gelişme, işgücü kapasitesinin artırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan, üretim ve/veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak biçimde çalışma biçimleri, işin durdurulması sebebi sayılacak.

İşi durdurulan işyerlerinde çalışılmayacak
İşyerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine üç yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Ölümlü iş kazasında ihaleden yasaklama olacak
Maden işyerlerinde ölümlü iş kazası meydana gelmişse, kusuru yargı kararıyla tespit edilen işveren, mahkeme kararıyla iki yıl süreyle kamu ihalelerinden men edilecek.

SORU- CEVAP 
Patronum İş Güvenliğine Uymuyor  
03.07.2012’den itibaren inşaatta çalışmaktayım. Her ne kadar işverenimizi uyarsak da burada gerekli önlemleri almamaktadır. Bu sebeple çalışırken dahi büyük korku yaşıyoruz. Yasal haklarımız nelerdir? Tahsin GÜNEY

İşvereniniz iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri almakla yükümlüdür. Bunu yerine getirmiyorsa Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na Alo 170 kanalıyla şikâyette bulunmanızı önermekteyim. Bununla birlikte, İş Kanunu’nun 24. maddesi hükmüne -“İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa”- dayanarak iş akdinizi haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatı talebinde bulunabilirsiniz.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır.