Öyle bir noktaya geldik ki artık sonu belli finansal yöntemlerle para yaratıp günü kurtarmaya çalışıyoruz.

Her ülkenin Merkez Bankası ile neredeyse günlük iletişime geçip swap (döviz/para değiş tokuşu) yapıyoruz. Olağan bir alışveriş değil doğal olarak bu. Eriyen rezervleri biraz olsa yükseltme ya da sabitleme yoluyla kuru yani liranın diğer paralar karşısında değerini korumak için...

Diğer bir ifadeyle iç piyasaya durmadan yabancı para (genelde dolar) pompalayarak liranın erimesini engellemek için yapılan bir borç işlemi bu. 

Eninde sonunda ödenmesi, hatta en kısa zamanda ödenmesi gereken bir döviz burcu hem de...

Borçlanarak elde edilen yabancı parayı piyasaya satmasının yanında aynı amaçla oluşturulan bir KKM (kur korumalı mevduat) canavarı var ortada. Öyle bir canavar ki nas diye halka aşılanıp düşük faizi ve zaten üç basmaklı hale gelmiş enflasyonu inanılmaz oranlarda yukarılara taşıyacak cinsten.

***

Makro dengelerin çoktan beri bozulmuş yapısını orta ve uzun vadede düzeltmeyle uğraşmaktansa kısa dönemde sadece finansal araçlarla, bir de kapitalist sistemin türev ürünleriyle ekonomiyi yüzdürmeye çalışmanınn sonunun ne olacağını aklı başında bir ekonomist açıkça belirtmeye çekinir.

Bozulan dengelerin, ne kadar da sancılı olursa olsun, akılcı para ve maliye politikaları ile orta ve uzun vadede düzeltilmesi varken, bunu hem günü kurtamaya hem de politik getiriye endeksleyen KKM, swap ve faiz kapsamında tehlikeli ve bozuk bir enerjiye yığınına döndürmek geleceğin fotoğrafının ne kadar karanlık olduğunu belirtiyor.  

ÜRETİME NE OLDU?

Açıklanan düşük enflasyon desteğiyle fazla hesaplanan ulusal üretim gücü yani milli gelir verilerinin sürekli bir büyüme gösterdiği yanılgısı açıkça ülkenin üretim gücünü de yansıtmıyor. Kurumsal yapının erezyona uğramasıyla bozulan veri sunumunun yarattığı sanal (ortada olmayan) büyüme firma ve bankaların bilançolarındaki makyajla birleştirilince ekonomik yapının yüzdürülebilir olduğu gözüküyor. 

Esasında doğru bir enflasyon muhasebesiyle oluşturulan şirket ve banka bilançolarının vereceği resmin ileride ekonomik değerlerde oluşacak hasarın da bir yansıması olduğunu görebiliriz. Diğer bir anlamıyla, yüksek enflasyon, çoktan beri artmayan verimlilik, resmi enflasyona göre ayarlanan düşük ücretler ve alım gücündeki erozyon ile küresel teknolojik gelişmeden pay almayan tüketici varlığı önümüzdeki dönemde sadece KKM, swap ve faiz uygulamalarıyla kontrol edilecek türden değiller.

Buna KKM ile bozulan gelir dağılımını, deprem bölgelerinin inşası için gerekli kaynağı ve eğitim seviyesindeki düşüş ve beyin göçü ile eriyen insan sermayesini de eklememiz gerekiyor. 

Başkasından gelen parayla günü çevirmek yerine akılcı, siyasetten bağımsız bir üretim yapısını kurmak o kadar da zor değil. Zor olan siyasete sürekli adapte olmak isteyen, ondan kopmak istemeyen üretim gücüne bunu inandırmak.

Sözün özü, fatura kabarıyor.