Tuğrul Akşar

Olimpiyat pahalı iş

05 Ağustos 2024 Pazartesi

Paris 2024 Olimpiyat Oyunları büyük bir coşkuyla sürüyor. Bu tür spor organizasyonları yapılan harcamalar ve sağlanan gelirler bakımından büyük bütçelere sahip. Olimpiyatlar sayesinde o ülke, oyunların yapılacağı kente metrosundan konaklama yerlerine, spor komplekslerinden iletişim altyapısına varıncaya kadar birçok alanda ciddi yatırım yapıyor. Bunlar için milyar Avro’lara ulaşan bütçelere ihtiyaç duyuluyor. Şurası bir gerçek ki Olimpiyat düzenlemek “astarı yüzünden pahalıya varan” bir iş. 

Olimpiyatların maliyetleri ve yaratacağı ekonomi konusunda çok çalışma var. Oxford Üniversitesi’nin 2024’te yayınladığı araştırmaya göre; Paris Olimpiyatları’nın 2008 Pekin’den beri en düşük maliyetle düzenlenen organizasyon olması bekleniyor. Bugüne kadarki en pahalı Olimpiyat, 23.6 milyar dolar ile 2016 Rio oldu. Günümüzde Olimpiyatların ortalama maliyeti 7.5 milyar Avro’yu buluyor. Bu haliyle, Paris 2024 yaklaşık 10 milyar Avro ile nispeten düşük maliyetli Olimpiyatlardan biri olacak. 

Paris Olimpiyatları’na, Olimpiyat Komitesi 4.38 milyar Avro destek sağlarken, bütçenin geri kalanının bilet, lisans, TV hakları, sponsorluk ve Fransız kamu maliyesinden karşılanacağı ifade ediliyor. Kesin olmamakla birlikte, Fransız devleti kamu kaynaklarından oyunların kusursuz gerçekleşebilmesi için altyapı, ulaşım, tesisler, güvenlik, konaklama, yeme-içme vb. harcamalar olmak üzere 4-4.5 milyar Avro civarında ayrıca katkıda bulunacak. 

Olimpiyat bütçeleri, bütçelenen maliyetlerin çok üzerinde seyrediyor. Yapılan araştırmalar, Montreal 1976’nın finansmanının geri ödemesinin 30 yıl sürdüğünü ortaya koyuyor. 2000 Sydney’den 7 yıl sonra yapılan analizde, “dolaylı faktörler” de katıldığında, Avustralya ekonomisine olan net zararının 2 milyar dolar olduğu hesaplanmış. 2004 Atina’nın devlete maliyeti 8.9 milyar Avro’ya ulaşmıştı. 2012 Londra’nın mali portresi de 17 milyar dolara ulaştı. Sonuç şu ki: Olimpiyatların dışsal pozitif etkileri dikkate alındığında, bu oyunların ekonomiye her zaman dolaylı net bir katkı sağladığını söylemek mümkün görünmüyor. 

Limoges Üniversitesi’ne bağlı Hukuk ve Spor Ekonomisi Merkezi yaptığı çalışmada Olimpiyatların Paris ekonomisine olası etkisini araştırdı. 2018 ile 2034 yıl aralığının baz alındığı araştırmada, Olimpiyatlar Paris bölgesine 6.7 milyar ile 11.1 milyar Avro arasında ekonomik fayda sağlayacağı belirtiliyor. Olimpiyatlar, kamu maliyesinde telafisi zor “mali çukurların” oluşmasına neden oluyor. Bunun da temel sebebi, harcanan paraların ekonomiye geri dönüşünün yetersiz olması.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları