Bir süre önce Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü tarafından yapılan araştırmanın sonucu yukarıda söylediklerimizi açıkça ortaya koymaktadır. Bu araştırma küresel ısınmaya yol açan en önemli sera gazlarından olan karbondioksitin açığa çıkmasında günlük yaşamda kullandığımız elektrikli ev aletlerinin ve motorlu araçların azımsanmayacak ölçüde ne denli etkili olduğunu gösteriyor. Yapılan bu araştırmaya göre evimizde kullandığımız çamaşır kurutma makineleri, elektrikli fırınlar ve şofbenler karbon kirliliğinin ilk üç sırasını paylaşırken gündelik yaşamda ulaşım ve taşımacılıkta kullanılan toplu taşıma araçları, otomobiller, kamyonlar, TIR’lar ve benzeri araçlarda çevremiz için çok daha ciddi risk faktörleridir.

Yapılan bu araştırmada; İstanbul’da toplu taşıma araçları içinde en çok karbon salımı kilometre başına 20 bin 882 gram ile deniz otobüsüne ait. Deniz otobüsünü kilometre başına 15 bin 97 gram ile yolcu vapuru, 1961 gram ile metro, 1855 gram ile hafif metro, 1578 gram ile körüklü otobüs takip ediyor.

Evlerimizde kullandığımız elektrikli aletler de saldıkları karbon miktarları ile ne kadar küresel ısınma dostu(!) cihazlar olduklarını kanıtlıyorlar. Elektrikli fırınlar saatte 1643 gram, şofbenler saatte 1590 gram, kettle (su ısıtıcı) 1139 gram, fritöz 901 gram, jakuzi 795 gram, elektrikli soba 742 gram, bulaşık makinesi 702 gram, saç kurutma makinesi 680 gram, mikrodalga fırın 651 gram, ütü 569 gram, tost makinesi 540 gram, elektrikli süpürge 477 gram, çay makinesi 437 gram, blender 238 gram, çöp öğütücüsü 225 gram karbon salımı yapıyor. Evdeki en az karbon üreten araç ise saatte ürettiği 2.7 gram karbondioksit ile saat oluyor. Dizüstü bilgisayarlar 21.2 gram ile en az karbon üreten cihazlar arasında yer alırken masaüstü bilgisayarlar saatte 119 gram karbon üretiyor. Buzdolabı, lamba ve televizyonların ürettiği karbon ise modellerine göre değişiklik gösteriyor. No frost buzdolapları bir saatte 265 gram karbondioksit açığa çıkartırken normal buzdolabı 159 gram karbon açığa çıkarıyor. Plazma televizyonlar da LCD televizyonlara göre daha çok karbon salımı yapıyor. En az beş lambalı avizeler en çok karbon üreten aydınlatıcı oluyor.

Geleceğimizi tehdit eden sorumsuzca sürdürdüğümüz yaşam biçimi için geleceği kurtarmak adına bizlerin atacağı küçük adımlar ve vereceğimiz küçük kararlar büyük bir değişimin başlangıcı olabilir ve aynı zamanda bu konuyla ilgili büyük kararlar alacaklara cesaret verebilir, onları zorlayabilir, mecbur bırakabilir.

Birçoğumuz yaşanan doğa felaketlerinin nedeninin farkında değilken başta Birleşmiş Milletler olmak üzere Greenpeace ve çeşitli çevreci sivil toplum örgütleri bizler adına bu zorlu mücadeleyi kamuoyunun dikkatini çekmek ve bizlere fark ettirmek için yapıyorlar. Ban Ki-Moon insanlığın geleceği için tüm liderlere iklim değişikliği konusunda bir kez daha acil olarak harekete geçmeleri çağrısında bulundu. Kuzey Kutup bölgesinde Norveç’in denetimindeki adaları ziyaretinde ise Ban Ki-Moon, şimdiki iklim politikalarının sürdürülmesinde ısrarlı olunursa otuz yıl içinde kutuplarda hiç buz kalmayacağını söyledi.

Aralıkta Kopenhag’da yapılacak ve sera gazının sınırlandırılmasıyla ilgili kapsamlı anlaşmanın ele alınacağı BM zirvesine desteği arttırmayı amaçlayan Ban Ki-Moon’a göre, zirvede görüşülecek anlaşma 2012’de sona erecek Kyoto Protokolü’nün devamı olma niteliğinden dolayı önem arz etmektedir.

Çin’in başkenti Pekin’deki Dünya Tapınağı Parkı 100 buzdan heykele ev sahipliği yapıyor. Yeşil Barış (Greenpeace) örgütünün aralıkta Kopenhag’da yapılacak BM Çevre Zirvesi’ne dek açık kalacak sergideki 100 çocuk heykeli Yangçe nehrinin eriyen buzullarından yapıldı. Heykeller iklim değişikliğinin yol açtığı susuzluk yüzünden ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalacak olan bir milyardan fazla Asyalıyı simgeliyor.

Yazının başında tek tek sıraladığımız ev aletlerinin ve motorlu taşıtların karbon salımlarını yapılan araştırmalardan örneklerle verdik. Bunlar ve daha bunların ötesinde günlük lüzumsuz ve müsrifçe yapılan tüketim alışkanlıklarımızın neden olduğu karbon salımları sizleri ürkütüp belirsiz bir gelecek adına önlem alma vaktinin geldiğini bildirmiyor mu?

sadik.celik@keyveni.com.tr