Geçen hafta “International Herald Tribune” gazetesinde iki sayfayı kaplayan bir reklam vardı. Çanta, bavul, sandık, ayakkabı, cüzdan konusunda ün yapmış, Türkiye’de sahteleri üretilen Fransız firması Louis Vuitton’un son reklamı idi.

Reklamda ünlü Amerikalı artist Angelina Jolie (36), bataklıkta, çıplak ayaklı olarak sandal içinde görülüyordu. Angelina’nın hemen yanında, bedeli neredeyse bir araba fiyatına yakın, 20 bin lira değerinde Louis Vuitton çantası duruyordu. Angelina birinci, çanta ikinci plandaydı…

Dünyanın en ünlü kadın fotoğrafçısı Annie Leibovitz’in “bataklıkta” çektiği fotoğraf “cevher yere düşse de sakıt olmaz” havasını yansıtıyordu. Güçsüzlerin meleği denilen Angelina 20 bin liralık çantası ile bataklıkta bile gezebiliyordu!

Troia filminin ünlü oyuncusu Brad Pitt’in eşi Angelina, 2001’den beri “Birleşmiş Milletler Sığınmacılar Yüksek Komisyonu’nun (BMSYK)” iyi niyet elçisidir.

Başta Kamboçya olmak üzere on yılda Tanzanya, Kosova, Tayland, Pakistan, Ürdün, Mısır, Lübnan gibi 20 ülkede sığınmacıların sorunlarına koştururken “siyah” dememiş, “sarı ırk” dememiş pek çok çocuğu da evlat edinmişti.

Sığınmacılara 15 milyon liraya yakın yardım toplamış, BM’yi harekete geçirmesini bilmişti. Son olarak da Libya-Tunus sınırındaki kampları ziyaret etmişti.

İlandan iki gün sonra Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasından Angelina’nın “iyi niyet elçisi” olarak Hatay’a geleceğini, Suriyeli sığınmacıların çadır kentini bugün ziyaret edeceğini öğrendik. Angelina’nın dönüşte, 15 yıl önce İstanbul’da açılan Louis Vuitton mağazasını ziyaret edip etmeyeceği konusunda bilgi verilmedi.

Türkiye ile Suriye arasında çeşitli nedenler ile oldum olası bir düşmanlık havası ese gelmiştir. Şam, izlediği yanlış siyasa ile Ankara’nın yumuşak karnını oluşturmuştu. Gerçekte bu siyasa kendi aleyhine çalışmış, dışlanmış ve ekonomik açıdan gelişememişti.

Özellikle 2000’de ölen baba Hafız Esad döneminde PKK’nin maddi, manevi desteklenmesi dışında Abdullah Öcalan’a da yataklık yapılarak Türkiye’ye karşı hasmane tutum tırmandırılmıştı.

Eylül 1998’de Suriye sınırında Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Ateş’in “Sabrımız taşıyor!” sözleri bir dönüm noktası olmuştu. Öcalan sınır dışı edilince sınırda kara bulutlar dağıldı.

İlk önemli adım askeri alanda atılarak karşılıklı güvenlik ortamı yaratıldı. Haziran 2002’de Suriye Genelkurmay Başkanı General Hasan Türkmani Ankara’ya ilk resmi ziyaretini yapmakla kalmadı, Türk Başkan, Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu ile askeri alanda “eğitim, teknik ve bilimsel işbirliği anlaşmasını” imzaladı.

İşte, Ankara’da birkaç gündür Suriye Cumhurbaşkanı’nın “özel temsilcisi” olarak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile konuşan Hasan Türkmani sıradan bir kişi değildir. Dolayısıyla Ankara görüşmelerinin getiri ve götürülerini Esad ve hükümetine iletecektir.

Oğul Beşşar Esad, babasından sonra Ankara’ya ılımlı yaklaşmaya, bunun olumlu meyvelerini de toplamaya başladı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun “Komşularla sıfır sorun siyasası” ağaçlardan karşılıklı daha verimli ürün alınmasına katkı sağladı.

Türkiye’ye on yıl önce 125 bin kadar Suriyeli turist gelirken, bu sayı geçen yıl 850 bine çıktı. Vizenin kaldırılması ile 1 milyonu geçmesi bekleniyordu. Ancak son olaylar turist yerine on bin sığınmacıyı Türkiye’ye yönlendirdi.

On yıl önce Türkiye’nin iki kat aleyhine olan ticaret 775 milyon dolarken, bu rakam geçen yıl Türkiye’nin üç katı lehine 2.5 milyarı aştı. Bu yıl için 4 milyar hedefleniyordu.

Geçen ekim ayında iki ülke arasında yapılan ve Türkiye’den 11 bakanın katıldığı “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Bakanlar Toplantısında” ilginç işbirliği kararlarına ulaşıldı.

Bunlar arasında hızlı trenin hizmete konulması ile Gaziantep-Halep arasındaki ulaşım 35 dakikaya inecekti. Sorunlu Asi Nehri’nde ortaklaşa “dostluk barajı” yapılacaktı. Bu arada sınırdaki mayınlı alan temizlenmeye başlanmış, orada önemli bir antik kent olan Kargamış’ta yeniden kazılara başlanması konusunda bazı yabancı arkeologlar da başvurmuşlardı.

İkili olumlu gelişmelerin, ancak Suriye’deki olumsuzlukların ardından Hatay’a gitmeden ve Türkmani ile konuşmadan önce Davutoğlu, “Suriye’de istikrar bizim için önemli” diyordu.

\n\n\n\n\n

Saddam Hüseyin, Iraklı Kürtlere yüklenince yaklaşık 500 bin peşmerge Türkiye’ye sığınmış, Kızılay çeşitli çadır kentler kurmuştu. Bir yandan çadırlarda halkın beslenmesi sağlanırken, bir yandan da salgın hastalıkların önlenmesinde Türkiye büyük sorumluluk almıştı.

Kızılay’ın gerek olayda ve gerek depremler konusundaki birikimi nedeniyle Hatay’da kurulan çadır kentte, şimdilik 10 bin sığınmacıyla bağlantılı benzeri önlemlerin alındığı bildiriliyor.

Türk istihbaratının, sığınmacılar arasında PKK militanının, kaçakçının, aşiret çatışmasının Türkiye’ye sızması olasılığını da izlediği gelen haberler arasında... Özellikle etnik yapı, dinler ve mezhepler açısından “mozaikistan” konumundaki Hatay’a, Suriye’deki Alevi-Sünni çatışmasının sığınmacılarca sıçratılmasından kaygı duyuluyor.

BM çıkışlı haberlerde on bin kişinin tutuklandığı, özellikle Türkiye sınırına yakın yöredeki çatışmalarda, güvenlikçiler dahil 1500 kişinin öldüğü bildiriliyor.

Esad’ın korgeneral olan kardeşi Mahir’in birliklerinin, kentlerde göstericilere karşı harekete geçtiği haberlerinin doğruluğu henüz saptanamadı. Davutoğlu, “Suriye halkı geleceği ve kaderi bizimle ortak bir halktır. 10 bini geçse de sığınmalar durdurulmayacak” dedi.

Ortadoğu ve BM bağlantılı 27 Türk büyükelçisinin önceki gün yapacakları olağanüstü toplantı Davutoğlu’nun Hatay gezisi nedeniyle 24 saat ertelenmişti. Şam’daki büyükelçilik bayrağının göstericilerce indirilmesi üzerine Büyükelçi Ömer Önhon Ankara’dan özel koruma gücü istediğinde, Esad yanlısı binlerce insan Şam’da 2300 m. uzunluğundaki bir Suriye bayrağının altında destek gösterisi düzenliyordu.

Suriye’de ok yaydan fırladı. Temmuzun ilk haftasında öngörülen seçim gerçekleşebilecek mi, yapılacaksa hangi koşullar altında olacak? Esad rejimi ve göstericiler arasında “sakalla bıyık arasında” kalan Türk hükümetini güç günler bekliyor.

\n\n