Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Afrin: İç siyasete ve seçimlere etkisi

25 Ocak 2018 Perşembe

Afrin’i seçim süreci dışında düşünmemiz mümkün mü? Şüphesiz hayır. Şimdi bu konuda iz sürelim..
1- Fırat Kalkanı operasyonu 24 Ağustos 2016’da yapıldı. 1.5 yıl önce. FETÖ’cü uşakların kanlı darbe girişiminden hemen sonra. Operasyon IŞİD’in Gaziantep’teki 59 kişinin öldüğü bombalı saldırısı üzerine başladı. Türkiye, yanlış politikaların da sonucu sürekli saldırı altındaydı ve terörün bir kaynağına yöneldi, El Bab bölgesi temizlendi, 2 bin kilometrekarelik güvenlik bölgesi oluşturuldu, bu ağırlıklı olarak IŞİD’e karşıydı..
2- Ama harekât, daha geniş bakıldığında Afrin’in hazırlığıydı aynı zamanda. Afrin’i doğudan kısmen baskı altına almış ve TSK’ye aşağı doğru bir koridor açmıştı.
3- O zaman da harekât yapılırken siyaset “erken seçim”i tartışmıştı. Erdoğan ve hükümet üyeleri “erken seçim israftır”, “bu konu gündemimizde yok” açıklamalarında bulunmuşlardı.
4- Çünkü sırada Cumhurbaşkanı için hayati konu olan Başkanlık Sistemi referandumu vardı henüz: 16 Nisan 2017 atlatılacaktı.

Fırat Kalkanı Afrin’i hazırladı
5- Ayrıca Fırat Kalkanı sırasında ve sonrasında ikinci bir operasyon yapılacağı tartışıldı: Afrin ve doğuya doğru da Mınbiç. Bundan sonraki süreçte bu operasyonun zemini olgunlaştırılacaktı.. Fakat bu “olgunlaştırma” uzun sürdü. 1.5 yıl sonraya sarkıtıldı. Anayasa referandumundan sonra da geciktirildi: 10 ay!
6- Denebilir ki, operasyon için Rusya ile ilişkiler iyice pişirilmeliydi. Aslında Fırat Kalkanı esnasında ve hemen sonrasında bu ilişkiler hızla gelişmişti. Rusya; Türkiye - İran - Suriye ve Rusya’nın birlikte hareketinden bahsediyordu.
7- Biz içe dönelim: Anayasa referandumu birinci önceliğe sahipti. Fırat Kalkanı, referandumu garantilememişti. AKP bu amaçla MHP ile “birleşmeyi” şart görüyordu. 2016’da RTE, zemini hazırlanan ittifak için, MHP ile aralarında fikir ayrılığı kalmadığını söylüyordu. Bahçeli de varoluşu bu ittifaka bağlamıştı. Referanduma doğru bu ittifak gerçekleşmişti.
8- İki partinin bundan sonra birlikte hareketi kesinleşti. Ne RTE’nin ne MHP’nin siyasi olarak hedeflerine tek başlarına gidemeyecekleri gerçeği ortaya çıkmıştı. AKP MHP’leşmiş, MHP AKP’leşmişti.
9- RTE’nin son derece “milliyetçileşmesi”nin ardında, sağ cepheyi toparlayıcı tek parti olgusu yatıyor. MHP artık tek başına var olabilir mi? Seçmeni de AKP’lileşmekte.

Afrin, seçimi garantiler mi?
10- Afrin operasyonu gecikmeliydi ama zamanlaması da mükemmeldi. Seçimlere az bir sürenin kalmasıyla Afrin’i siyasi olarak yan yana koyabilirsiniz.
11- İktidar erken seçim konusunu şüphesiz ki gündeme getirmeyecek. Ta ki bu konuda kesin kararını verinceye kadar. Bazı anketlerin AKP’nin oylarının yüzde 40’lara doğru inişini göstermesi, Başkanlık seçiminin garanti gözükmemesi, Afrin’i belirlemiş olabilir.
12- İktidarın uluslararası kamuoyunu da iyi yönettiğini görüyoruz. Rusya ile Afrin ittifakı, ABD’yi açmazda bıraktı. NATO ve AB bile anlayış mesajları vermek zorunda kaldı. Türkiye’yi tam karşı cepheye itmek endişesi, burada ana rolü oynadı.
13- AB ve ABD’nin Erdoğan ve iktidarına yaptıkları saldırıların hepsi, RTE’yi ayakta tutmaya hizmet etti. RTE dış güçlerin tutumlarını içeride çok iyi kullandı, hep güçlenerek çıktı. AB ve NATO susması gerektiğini de mi anladı?!
14- Afrin operasyonu AKP seçmen çevresinde büyük bir bütünleşme - kutuplaşma beklentisi yarattı. Anketlerde bunun sonuçlarını bekleyelim.
15- RTE’nin referandumun ikinci ve tamamlayıcı ayağı olarak, Cumhurbaşkanlığı seçimini “mutlaka kazanma” kararlılığı biliniyor. Seçimleri kazanacağına inandığı anda yapacak. Erken veya zamanında.

Ekonomi ‘erken seçim’ diyor
16- Fakat ekonomi çevreleri seçimlerin bu yıl içinde, 15 Temmuz’da yapılacağının ekonomik işaretlerini görüyor. (www.mahfiegilmez. com/2018/01/erken-secime-dogru. html) Bütçe açığının (47 milyar) iki katı borçlanmaya gidilmesi burada önemli gerekçe. Bugüne kadar ihtiyaç kadar borçlanma yapılırdı. Fazlası, seçim için rahatlama, büyüme, ekonomide harcamaları artırma için kullanılacak.
17- Seçim eylülde de yapılabilir. Özetle, Afrin gibi büyük operasyonların seçimlere etkisini düşünmeyecek, iktidar planları içine almayacak siyaset yoktur.
18- Tabii içeride nasıl bir ortamda seçimlere gidileceği, OHAL’in yanı sıra şimdi de savaş koşullarının da giderek var olan kısıtlı özgürlükleri daha da sınırlandıracağı ve her şeyi kendi lehine koşulları da iktidar yaratıyor...



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları