Arkasına ABD ve AB’yi alan Yunanistan son zamanlarda aramızdaki sorunları krize döndürme gayretlerini planlı bir şekilde yoğunlaştırmaktadır.

Kriz yönetimi, krizi savaşa döndürmeden fakat ulusal çıkarlarımızdan da ödün vermeden kriz öncesi duruma dönmek ve krizi yaratan sorunları çözmektir. Hükümet bunu sağlarsa başarılı olacaktır.

HIZLI VE YANLIŞ KARARLAR

Türkiye’nin devlet geleneği, entelektüel birikimi, kurumsal belleği ve deneyimleri mevcut krizi başarı ile yönetmeye yeterlidir. Ancak bunların kullanılmadığı, akla ve bilime dayalı sistemli bir kriz yönetiminin yapılmadığı, daha çok içeriye yönelik günlük hamasi söylemlerle yetinildiği görülmektedir. Mevcut uygulama icracı cumhurbaşkanlığı (tek yönetici) hükümet sisteminin diğer alanlarda olduğu gibi kriz yönetiminde de yeterli olmadığını göstermektedir. Kriz, uzman görüşlerine dayalı, zamanında ve doğru kararlarla değil, tek adamın verdiği hızlı fakat yanlış kararlarla yönetilmekte, bu da ülkemize zarar vermektedir.

NE YAPMALI?

Krizin başarılı yönetilebilmesi için:

1. Devletin yerleşik kriz yönetim sistemi işletilmelidir.

2. Dışişleri Bakanlığı’nın kurumsal birikiminden, siyasi tercih ve parti bağlantılarına bakılmaksızın deneyimli diplomatlarımızdan, askerlerden, istihbaratçılardan ve bilim insanlarımızdan yararlanılmalıdır.

3. Milli Güvenlik Kurulu (MGK) ve Genelkurmay Başkanlığı aktif olarak kriz yönetimine dahil edilmelidir.

4. TSK’nin caydırıcı gücü karşı tarafa gösterilmelidir.

5. Konu TBMM gündemine getirilerek genel görüşme açılmalı, muhalefete bilgi verilmeli, gerekirse Meclis kararı alınmalıdır.

6. Güvenliği bozmayacak şekilde kamuoyuna bilgi verilmelidir. 

7. Kriz iç politika malzemesi yapılmamalıdır.

8. Haklılığımız ve Yunanis-tan’ın haksız tutumu ilgili devletlere ve uluslararası kuruluşlara etkili bir şekilde anlatılmalıdır.

9. Devlet aklının ürünü olan, kapsamlı ve proaktif bir strateji belirlenmelidir.

10. İçeriye yönelik, inandırıcı olmayan, fayda sağlamayan ve diplomatik dile yakışmayan günlük hamasi söylemlerden vazgeçilmelidir.

DR. CİHANGİR DUMANLI

EMEKLİ TUĞGENERAL