Yeni Türk abecesini halka öğretmek için Atatürk’ün Millet Mekteplerinde başöğretmenliği üstlendiği 24 Kasım 1928’den bu yana 94, bu günün öğretmenler günü olarak kutlanmasının üzerinden de tam 42 yıl geçti. Bu 42 yılda özellikle her 24 Kasım’da, öğretmenler için güzel sözler edildi, sayısız nutuklar atıldı. Ancak bütün bunlar sorunları çözmedi, tam tersine büyüttü.

Bu 24 Kasım da buruk geçti öğretmenler için. Zaten bin bir sıkıntı içinde yaşarlarken bir de istemedikleri bir yasayla dertlendiler. AKP iktidarı, benzer birçok konuda yaptığı gibi 14 Şubat 2022’de MHP ile birlikte Öğretmenlik Meslek Yasası’nı çıkardı. 

YÜREKLER KAPANDI

1739 sayılı Milli Eğitim Yasası’nın 43. maddesi öğretmenliğin özel bir uzmanlık mesleği olduğunu öngörmesine karşın yeni yasa bunu kabul etmedi. Öğretmenleri uzman öğretmen ve başöğretmen sınavına girmeye zorladı. 

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, bu konuda görüşmek isteyen sendika temsilcilerinin görüşme isteğini, atanmayan öğretmenin çiçeğini kabul etmedi. AKP genel başkanı, cumhurbaşkanı daha önce öğretmene çapulcu dedi. Anayasa Mahkemesi önünde toplanan öğretmen sendikaları temsilcileri ters kelepçe takılarak gözaltına alındı. Kulaklar, yürekler kapandı. 

Öğretmenler, İkinci Meşrutiyet’ten bu yana örgütlü olarak seslerini duyurmaya çalıştı. Sorunlarının çözümünü, halkın, eğitimin sorunlarının çözümüne bağladı. Hapislere, sürgünlere karşın iktidarların baskıları karşısında boyun eğmediler. 

Gün oldu, yasal sendikaları, dernekleri, yetiştirildikleri okulları kapatıldı, taşınmazlarına, sandıklarına el konuldu. Kimsenin gitmediği köylerde görev yaparken canından oldu. Ancak o yine de pes etmedi. Öğrencisini, halkını aydınlatmaktan, demokratik hakkını kullanmaktan geri durmadı. 

12 Eylül, 12 Mart gibi darbelerde, olağanüstü dönemlerde öğretmenler ağır bedeller ödedi. AKP döneminde de kanun hükmündeki kararnamelerle binlerce öğretmen mesleğinden oldu. 

12 Mart’ta o zaman 120 bin öğretmenin 72 binini örgütleyen Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt ve arkadaşları hapse atıldı. 

‘MUSTAFA KUBİLAY GİBİ’

Fakir Baykurt, Ankara Mamak Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yargılanırken savunmasında “Biz öğretmenler hiç konuşup yazmasak Türkiye bu huzursuz ortama gelmez miydi” diye sorar, sonra yine kendisi yanıtlar: “Gelirdi; çünkü Atatürk’ün emaneti devrimci Türkiye ve 27 Mayıs’ın armağanı anayasa, karşıdevrimci iktidarın eline geçmişti. Gelirdi; çünkü Türkiyemiz ilerlemek şöyle dursun, geriletiliyordu. Gelirdi; çünkü bunun için bin bir temel neden, hiç dokunulmadan, ilişmeden duruyor, üstelik büyüyordu... Biz de, bizden önceki öğretmenler gibi, Mustafa Kemal’in öğretmeni Şemsi Efendi gibi, şehit arkadaşımız Mustafa Kubilay gibi inanmış öğretmenleriz... Şimdiye kadar öğretmen olarak davrandık, bundan sonra da öğretmen olarak davranmaya dikkat edeceğiz.”¹

Bu sözlerin söylendiği 9 Ekim 1971’den bu yana 51 yıl geçmesine karşın iktidarların öğretmene karşı tutumu değişmedi, daha da acımasızlaştı. Keşke kulak kaşınacağına haklı isteklerine kulak verilseydi.

MUSTAFA GAZALCI

16. VE 22. DÖNEM DENİZLİ MİLLETVEKİLİ

ÖĞRETMEN

1 Fakir Baykurt, İfade TÖS Savunması, Eğitim-İş Yayınları, 1994, Ankara.