Kış ortalarına geldiğimiz bugünlerde kümülatif toplam yağış miktarları 2020-2021’de 869.93 kg, 2021-2022’de 904.57 kg iken, 2022-2023 döneminin ilk üç ayında ise sadece 137.38 kg’dır. Küresel ısınma, siyasal iktidarın ranta dayalı politikalarından doğan orman kaybı, yanlış mülteci politikasının getirdiği nüfus artışı, İBB’ye yönelik düşmanca tutumuna karşın İSKİ İstanbul’da konutlardaki musluklardan içme ve kullanım suyunu akıtmaya devam etmektedir. İstanbul’da bir içme ve kullanım suyu sorunu olmayacağını net olarak söyleyebiliriz.

ÖNLEMLER

1- İstanbul’da su üretimi ve tüketimi nasıl? İçme ve kullanım suları nereden karşılanıyor?

İstanbul’da son 4 yılda giderek artan bir düzeyde su tüketimi görülmektedir. Örneğin 2022’ye ait yıllık/günlük tüketim, 1 milyar 104 milyon m3/3 milyon 24 bin m3. 2022 yılında İstanbul kentine toplam verilen ham suyun yüzde 58’i barajlardan yüzde 42’si regülatörlerden ve kuyulardan karşılanmıştır.

2- En kötü senaryoya göre İstanbul’da su kesintisi olmayacağının somut dayanakları nelerdir?

- İSKİ, ülkemizin en fazla yağış alan Melen havzasındaki Melen regülatörü Melen 1 ve 2’ye ek olarak Melen 3 terfi merkezini 15 Ocak’ta devreye sokacak, üretimini 2 milyon 500 bin m3/gün’e çıkararak bu suları Ömerli Barajı’na ve Cumhuriyet İçme Suyu Arıtma Tesisi’ne (CİSAT) aktaracaktır. 

- Ömerli barajında bulunan SAL POMPA sistemiyle üretim kapasitesi 250 bin m3/gün’e çıkarılarak 1 milyon m3 ham su CİSAT’a aktarılacaktır.

- CİSAT’ın 720 bin m3/gün’lük arıtma kapasitesi yüzde 20 artırılacaktır.

- CİSAT’tan Kâğıthane terfi merkezine daha fazla miktarda (150 bin m3/gün) su aktarılabilmesi için yeni pompa ilavesi yapılmıştır. 

- Suyun (içilebilecek standartlarda) tüketicilere ulaştırılabilmesi için su kayıp-kaçaklarının azaltılmasına yönelik bir denetim-gözetim sistemi olan ve halen sayıları 220 civarında olup önümüzdeki günlerde 20’si daha devreye girecek olan DMA (İzole Ölçülebilir Alt Bölge) ile kayıp-kaçak oranı 2021’de yüzde 20.52 iken 2022’de yüzde 19.45’e düşürülmüştür. Bu yılda yaklaşık 10 milyon m3 su tasarrufudur. 

ÜRETİM VE TASARRUF

Gerek İBB gerekse İSKİ yönetimi bu kuraklık ve yağışsızlık sonucu gelişebilecek olumsuzlukların bilincindedir. İSKİ’nin yaptığı yıllık master plan çerçevesinde gelecek yıllara dönük sorunlar ve çözümler raporlanarak ciddi bir su izlemi (water vigilance) yapılarak önlemler alınmaktadır. Ayrıca, mevsimsel yağışlar periyodik olarak izlenerek gelişebilecek olumsuzluklar öngörülmektedir. Bu yıl 2. maddede belirtilen çözümler ivedilikle üretilmiştir. Ve bunun sonucu olarak alınan yeni tedbirler ve getirilen çözümlerle bu su mevsiminde su musluklardan kesilmeden akabilecektir. Ancak su üretimi kadar su kullanımında tasarrufun da önemli olduğu çok iyi anlaşılmalıdır. Bunun yolu da medya desteğinden ve özellikle çocuk yaşlardan itibaren su tasarrufu konusundaki bilinçlendirmenin eğitim öğretim kurumlarında ciddiyetle yapılmasından geçmektedir.

PROF. DR. BEKİR S. KOCAZEYBEK

KLİNİK MİKROBİYOLOJİ UZMANI/İSKİ YK ÜYESİ