Cumhuriyet gazetemizin unutulmaz yazarı İlhan Selçuk’un aramızdan ayrılmasından çok kısa süre önce yanında bulunmaktan duyduğum ayrıcalığa güvenerek şu satırları yazıyorum:

Bana ismimle hitap edecek kadar beni kendine yakın bulurdu. Ben de aynı durumda, aynı hisleri taşıyordum. Hatta kendisine yapılan ameliyat esnasında yanında oldum.

Kendisi ülkemizin problemlerini ve son zamanlardaki durumunu ayrılmadan hemen önce anlamış, bizlerden çok önce kaygılarını benimle paylaşmış ve Türkiye Cumhuriyeti için çok endişeli olduğunu belirtmişti.

Çok vefalı, bilgin, ileri görüşlü bir insandı.

KEŞKE YANILIYOR OLSAYDI

Ben hemen kendisine itiraz etmiştim.

“Aman efendim nasıl olur? Atatürkçü bir ordumuz, laikliği ve devrimlerin devamını sağlayan üniversitelerimiz, eksiklerine rağmen sağlam olduğuna inandığımız bir hukuk sistemimiz var.”

Beni dinledi, başını salladı.

“Keşke yanılıyor olsam” dedi.

Haklıymış. Cumhuriyetimiz, Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet, yıllardır hırpalanmış ve değerlerini unutmuştur.

Nâzım Hikmet’in “Memleketimden İnsan Manzaraları” adlı kitabında, bu yozlaşmanın daha o zaman başladığını şiirleriyle bize anlatmaya çalıştığını görüyoruz. O zamanın iktidarının da isminin farklı, fakat icraatlarının da bugünlerden pek farklı olmadığını görüyoruz.

BU ŞARTLARDA YAŞAMAZ

Bu şartlarda Cumhuriyet yaşar mı? Yaşamaz efendim, yaşamaz. Eğitim ikiliği, milleti ikiye böldükçe ve camiler taassup ve kara inanç sahibi insanlara teslim edildikçe demokrasi yaşamaz. 

Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet düşüncesi ve ilkeleri 1940’lı yılların sonuna kadar ivme kaybederek sürdü ve tükenme sürecine girdi. Bizler bunu göremedik. O zamanlar ordumuz, Atatürk’ün ordusu idi. Yargımız tarafsız ve inanılır idi. Üniversite ve okullarımızın her biri devrimleri koruyan, öğreten hoca ve bunları öğrenen, hazmeden öğrencilerle dolu idi. Bugün kendimize sormamız lazım: Cumhuriyetten geriye elimizde ne kaldı?

DR. CENGİZ KUDAY