“Balkon” dediysem balkon değil tabii. Sade otoriter liderler/diktatörler güç tapınmasını öne çıkartan balkonlardan, yurttaşa tepeden bakan mekânlardan konuşur.

Zafer konuşmasını Obama, baş karargâhının bulunduğu Chicago’da, “seçmenlerinin arasından” yaptı.

Obama’nın ikinci zafer konuşmasını dinlerken dikkatimi çeken ilk husus bu güç mimarisi ile demokrasi koreografisi arasındaki çarpıcı fark oldu.

Bu rastlatısal bir ayrıntı değil.

Seçmenle aynı hizadan göz göze yapılan konuşma ile yukardan yapılan konuşmanın tonu bir olmuyor.

Biri eşitlik ve tevazu dili kullanırken diğeri en fazla kendisiyle dolu bir âlicenaplık sergiliyor.

Obama’nın dün sabahki konuşmasını dinlerken Beyaz Saray’ı ikinci defa alan başkanın sürekli olarak “Sizin sayenizde buradayım!” vurgusuna tanık oldum.

‘Sizden bir şeyler öğrendim!’

“Oyunuzu kazansam da kazanmasam da hepinizi dinledim” diyordu ABD Başkanı; “(Oy vermeyenlerden de!) bir şeyler öğrendim. Siz beni daha iyi bir başkan yaptınız!”

Türkiye’de ABD benzeri bir başkanlık sistemi için her fırsatta bastıran Erdoğan oysa balkon konuşmasında ne demişti:

“Biz herkesi kucakladık. Kimseyi dışlamadık, kimseyi ayırmadık. Milletin fertleri arasında hiçbir ayrım yapmadık. Kibirden sakınıyorduk, bugünden itibaren daha büyük hassasiyetle sakınacağız. Gururu, böbürlenmeyi hiçbir zaman kafamızdan içeri almadık, bundan sonra daha hassas olacağız. Tevazu bizim şiarımız! Bize oy vermeyenlerin de yaşam tarzını şerefimiz, onurumuz olarak göreceğiz.”

Yandaşlarınca en demokratik olduğu iddia edilen anında dahi; TC Başbakanı aslına bakarsanız yalnız kendisini övmekteydi. Kendisine oy vermeyenlere çiçek atmak adına dahi, sade kendisi ve partisini methetmekteydi…

“Biz kucakladık”, “biz dışlamadık”, “biz ayırmadık”, “tevazunun büyüğü de bizdedir!” vs. diye gerçeklerle örtüşmeyen bir propagandayı sürdürmekte ve üst perdeden bir âlicenaplıkla (!) yaşam farkı teminatı(!) lütfetmekteydi.

ABD demokrasisinin lideri Obama ise; “Ben sizlerden öğrendim. Sayenizde daha iyi bir başkan oldum” diyor.

Şu ton farkına bakın!

Günlerden bir gün “Bana oy vermeyen Aleviler, Kürtler ve laiklerden öğrendiğim şeylerle sayenizde daha iyi bir başkan oldum!” diyen bir Erdoğan düşünebiliyor musunuz?

Ortak yazgı inancı

ABD Başkanı’nın bu “eşitlik” ve “demokrasi dili”nin uzantısı olan diğer önemli nokta; Amerikalılara yönelttiği “ortak yazgı” vurgusuydu:

“Bu ülkenin diğer tüm ülkelerden daha fazla serveti var ama bizi zengin yapan bu değil. En kuvvetli orduya sahibiz ama bizi kuvvetli yapan bu değil. Üniversitelerimize, kültürümüze tüm dünya imreniyor ama dünyanın bizim kıyılarımıza gelmeye devam etmesinin nedeni bu değil. Amerika’yı istisnai yapan, dünyadaki en fazla çeşitliliğe sahip milleti bir arada tutan bağlar, ortak yazgıyı paylaştığımıza dair, bu ülkenin sadece birbirimize ve gelecek nesillere karşı belli yükümlülüklerimizin olduğunu kabullenmemiz halinde işleyebileceğine dair inançtır. Amerika’yı büyük yapan bunlardır!” dedi Obama.

Seçmeni bölen üst düzey kutuplaşmanın tansiyonunu indirmek için ilave gayret sarf edeceği anlaşılan Başkan Obama, “ortak yazgı” adına muhalefete de el uzatacağını belirtti.

Bizde kullanılan “bahtsız bedevi” söylemine taban tabana ters bir üslup farkıyla rakibi Romney’yi hiç yüksünmeden taltif etti ABD Başkanı: “Romney güçlü bir kampanya yürüttü. Bunun için onu tebrik ettim” dedi:

“Önümüzdeki haftalarda kendisiyle bir araya gelip ülke geleceğiyle ilgili görüş paylaşacağız” diyerek sözlerini tamamladı.

‘Partiler üstü işbirliği’ vurgusu

Obama’dan önce yenilgiyi teslim eden Mitt Romney de Başkan Obama’ya paralel biçimde; yaşamsal öncelik olarak “partiler üstü işbirliğini” öne çıkarttı.

Romney’nin konuşmasını da dinledim.

Seçmeniyle “vakur” bir edayla vedalaşan ve onlara “siyasi rakiple işbirliği” mesajı veren Cumhuriyetçi aday; “Partizanca kavgaları burada sona erdirmek gerekir” dedi: “Ben insanı, siyasetin üstünde tutuyorum ve Amerikan halkına inanıyorum. Seçimler geçici, ilkeler kalıcıdır. Bundan böyle bir arada çalışmak gerekiyor. Bu kampanyaya ben her şeyimi verdim. Keşke başkanlığa çıkabilseydim ama olmadı! Şimdi başka bir yola gitmek (makas değiştirmek!) gerekiyor. İyi dualarım artık başkanladır!”

Nasıl? Şapka çıkarılacak konuşma değil mi?

Görüldüğü üzere ABD ile benzeştiğimiz hiçbir yanımız yok.

Biz birbirini yemeyi görev belleyen bir milletiz.

Siyasi kültüründen bu denli uzak olduğumuz bir ülkenin sistemine özenmek şuursuzluk olmuyorsa ne oluyor?