Meriç Velidedeoğlu

Söylev (Nutuk)

18 Ekim 2019 Cuma

Değerli dostlar bugün, devletimizin, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti”nin, tarihte az rastlanır olumsuz koşullara karşın nasıl kurulduğunu, “TC Devleti”nin çağdaş dünya ülkeleri arasında yer almasını sağlayacak “1923 Devrimi”nin nasıl gerçekleştirildiğini tüm ayrıntılarıyla Atatürk tarafından “92 yıl” önce anlatılmaya, dolaysiyle ünlü yapıtı “Nutuk”u, “1932 Dil Devrimi”yle sağlanan Türkçe deyişle de “Söylev”i okumaya başlamasının dördüncü günüdür.
Bilindiği gibi bu okuma, “1927” yılında, “Cumhuriyet Halk Partisi”nin, “15-20 Ekim” günleri arasında, “Türkiye Büyük Millet Meclisi”nde toplanan İkinci Kurultayı’nda yapılmış altı gün sürmüştü; gazetemiz Cumhuriyet’in yarım yüzyıllık yazarı Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, bu tarihsel olayı Meclis’in bir görevlisi, yazmanı (kâtip), aynı zamanda bir üniversite öğrencisi olarak dinlemişti; bu tarihsel tanıklığı kendisi şöyle dile getirir:
1927 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin ‘15-20 Ekim’ günleri arasında Meclis’te toplanan 2. Kurultay’ında, Atatürk’ün Söylevini tam altı gün süre ile başından sonuna dek dinledim. O tarihten beri Söylev’in, okur yazar her Türk vatandaşınca okunup bilinmesi özlemini taşımışımdır.
Çünkü ‘Söylev’ ardı ardına gelen Trablusgarp (Libya) ve Balkan Savaşlarıyla -kısa bir süre sonra da- dört yıllık Birinci Dünya Savaşı’nda yenik ve bitik düşmüş, bütün yaşamsal kaynak ve silahlarından yoksun kalmış ‘Türk Ulusu’nun önüne düşerek, üç yıl sürecek bir ‘bağımsızlık savaşı’ sonundaki yengi (zafer) ile ulusunu kölelikten kurtaran adamın kaleminden çıkmış ve Onun tarafından halka okunmuştur” dedikten sonra “Söylev” ile ilgili görüşlerini dile getirmeyi şöyle sürdürür Velidedeoğlu:
“Türkiye’de, 1919’dan sonra gerçekleşen ‘Kurtuluş’un ve ‘Büyük Devrim’in öyküsüdür Söylev!
Bu tarihsel ve anıtsal öykü, Batı emperyalizminin sömürüsü altındaki öbür ezilmiş ulusları etkileyip onların günümüze dek süregelen bağımsızlık savaşlarına da örneklik ve önderlik ettiği için ‘mazlum halkların evrensel önderi’ nitemine hak kazanan ve böylece dünya tarihinde yeni bir çağ açan adamın, Gazi Mustafa Kemal’in yaşamından en önemli bir bölümü anlatır.”
Ve değerli dostlar, devletimizin Kurucu Başkanı “Kemal Atatürk”ün “mazlum halkların evrensel önderi” olmasının anımsanacağı gibi başka ülkelerce de kabul gördüğü bilinir; bu durum, günümüzün “TC Devleti”nin basındaki kişinin, Atatürk için kullandığı olumsuz, üzücü sözlerin ne denli utandırıcı olduğunu bir kez daha ortaya koymuyor mu?
Bu araya girişi noktalayıp Velidedeoğlu’na dönelim:
Atatürk Söylev’den söz ederken şöyle der: ‘Amacım, devrimimizin incelenmesinde tarihe kolaylık sağlamaktır.
Velidedeoğlu, Atatürk’ün bu değerlendirmesi için: “Çok alçakgönüllü bir açıklamadır bu” der ve sürdürür: “Atatürk, Türk Devrimi’nin incelenmesine kolaylık sağlamak isterken, hem kendi ölümsüz tarihsel kişiliğini Söylev’in satırları içine kazımış, hem de o satırlarla ulusal Türk Devletinin geleceğine yön veren ilkeleri saptamıştır. Bunların en başında siyasal ve ekonomik ‘tam bağımsızlık’ ilkesi yer alır” diye.
Ayrıca Velidedeoğlu, “Söylev”e ilişkin kendi düşünce ve değerlemelerin de şöyle belirtmiştir.
• Söylev, Türkiye’nin en önemli bir döneminin belgelere dayalı siyasal tarihidir.
• Söylev, asker, devlet adamı, üstün konuşmacı ve devrimci Atatürk’ü en iyi anlatan kitaptır, Atatürk’ün istençli, dayançlı, uzakgörülü, sabırlı ve yürekli kişiliği bu Söylev’in her sayfasından yansımaktadır!
• Söylev, gelecek kuşaklar için bir yol göstericidir!
Böyle vurguluyor Atatürk, ardından da “Bu Söylev’imle ulusal varlığı sona ermiş sayılan büyük bir Ulus’un, bağımsızlığını nasıl kazandığını, bilim ve tekniğin en son verilerine dayanan ulusal ve çağdaş bir Devleti nasıl kurduğunu anlatmaya çalıştım!” diyerek noktalamaz o ünlü “Gençliğe Seslenişi” ile noktalar...
Bilmemki anımsanır mı?
Suriye Savaşı’nın asker-sivil şehitlerine Allah’tan rahmet diler, ailelerinin acısını paylaşırken Atatürk’ün Suriye ile olan “Hatay Sorunu”nu çözmedeki tutumunu da anımsamadan duramadım.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Erasmus 19 Mart 2021
‘12 Mart 1921’ 12 Mart 2021
‘Manifesto!’ 5 Mart 2021

Günün Köşe Yazıları