Mitler tanrılar gerçekler

13 Temmuz 2023 Perşembe

Çuvaldızı önce kendime batırmalıyım. Bunca yıldır Bodrum’a gider gelir, hani neredeyse yarımadanın sanat kültür muhabirliğini yapar dururum ama bugüne dek Turgut Reis’teki Şevket Sabancı Kültür ve Sanat Merkezi’ni hiç görmemiştim. Çok ayıp etmişim. Şevket Sabancı’nın yaptırdığı ve Bodrum Belediyesi’ne bağışladığı, 2011 yılından beri galerileri, konferans salonları, kitaplığı, açtığı kurslarla tam bir kültür merkezi işlevi gören uygar medeni bir yapı. Bu kez şeytanın bacağını kırdım ve “Akdeniz Edebiyat Günleri” biter bitmez kendimi oraya attım.   

Bodrum Belediyesi Kültür AŞ organizasyonuyla açılan Selma Gürbüz’ün retrospektif sergisini, küratör Kıymet Giray eşliğinde gezip görmek büyük bir ayrıcalık ve eşsiz bir serüvendi. Serginin başlığı “Mitler Tanrılar Gerçekler” sanatçının işlerini bilenler için zaten yeterince davetkârdı... 

GEÇMİŞLE GELECEK ARASINDA BİR ANLATICI

Selma Gürbüz (1960-2021) 40 yıllık kısacık sanat yaşamına geçmişin binbir yüzünü ve geleceğin sonsuzluğunu sığdırmış, farklı kıtaları, farklı kültürleri, farklı gerçekleri sığdırmış ancak bunu yaparken düş gücüne sınırsızlığı katmış bir sanatçı.

O bir yaratıcı. O bir kadın. O bir gezgin. O bir doğa ve toplum insanı... Bu sergide bu dört özelliği de tuvalden, heykellerden, seramikten, baskılardan fışkırıyor. Boyalarını tuvallerini, kâğıtlarını kendi üretiyor. Eline aldığı malzeme ne olursa olsun, hepsinde kendi yarattığı dünyaların öykülerini anlatıyor. Evet, o bir anlatıcı. Her eseri gerçekle düş arasında bir öykü anlatıyor.

Sergiyi gezerken anlattığı öyküler arasında en çok kadınları görüyorum. Kadının gücünü, doğurganlığını, çoğulluğunu... Doğanın ve hayvanların bildiğim ve bilmediğim nimetlerini, bakışlarını, duruşlarını... Doğanın ve hayvanların gözleri mi yoksa benim onların üzerindeki gözlerim mi beni şaşırtan? Afrika’nın Asya’nın toplumsal geleneklerini görüyorum. Cinlerin perilerin sözcüsü Siyah Kalem’i, Karagözü, Dionisos’u, tılsımları, Şamanları, göz değmesin diye takılan muskaları görüyorum. En iyisi sözü küratöre bırakayım: 

SANAT DÜNYASININ GİZLERİ 

Sergi küratörü Prof. Dr. Kıymet Giray’a göre onun eserlerinde “Anıtsal boyutlarda insan ve hayvan formları tanıdık, bildik dünyanın kapılarını aralar, bizi içine alır ve bir anda bilinmedik zamanların ve coğrafyaların etkileyici, ikna edici, retorik hikâyeler anlatmaya başlar. Aniden dünyanın farklı coğrafyalarının mitolojik kültürleri içinde buluruz kendimizi. Bilgi dağarcığımızda daha önce okuduğumuz ya da dinlediğimiz uygarlıkların, kültürlerin mitleri, tanrıları ve hikâyeleri belirir bir bir. Belleğimizde saklı duran bilgiler, yavaş yavaş su üstüne çıkmaya yüz tutar. Gerçekle mitoloji arasında, sınırları çizili olmayan zamansızlıkta Selma Gürbüz’ün hayatının anlamı olan sanat dünyasının gizlerini keşfetmeye başlarız.”

Evet onun ürettiği öyküler ve düşler farklı zamanların farklı coğrafyalarda yaşadıklarından kaynaklanır. Ve o farklı coğrafyalarda hep onlardan biriymiş gibi yaşamasından... Tarih öncesinden günümüze, toprağa ve geçmişe kök salarak... Sanırsınız 60 değil, 60 bin yıllık bir ömürdür onunkisi...

61 yaşında aramızdan ayrılan kendine özgü eşsiz bir sanatçıyı Selma Gürbüz’ü tanımak için çok başarılı bir sergi Turgut Reis Şevket Sabancı Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki “Mitler Tanrılar Gerçekler” sergisi. Bodrum Yarımadası’ndakiler sakın kaçırmayın. 6 Ağustos’a dek sürüyor. Gidin görün! 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Kaburga sohbetleri 28 Nisan 2024

Günün Köşe Yazıları