Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Bugün bayram...
Bugün bayram. Gönül isterdi ki size bayram sevgisi, bayram neşesi, bayram keyfi, bayram umutları, bayram coşku ve sevgisinde buluşmaktan, kucaklaşmaktan söz edeyim...
İsterdim ki ülkede her şeyin çok güzel olacağından, ekonominin düzeleceğinden, karşıdevrimin artık ilerlemeyeceğinden, laikliğin ayaklar altına alınmayacağından, yeniden anayasaya uygun bir yaşama dönüleceğinden, ülkeye hak ve hukukun egemen olacağından söz edebileyim... Ancak...
En iyisi gelin Bodrum Belediyesi ve Livaneli Vakfı’nın gerçekleştirdiği “Akdeniz Edebiyat Günleri” ve en keyifli sunumlardan birine dönüş yapalım...
(Moderatör Tamer Levent, en ilginç sunumlardan birini yapan Burcu Karahan, Zülfü Livaneli ve Louis de Bernieres.)
AH ŞU KADINLAR VE EROTİK EDEBİYATIMIZ
Anımsatayım, bu yıl tema “Tarih ve Edebiyat” diye belirlenmişti. Stanford Üniversitesi öğretim üyesi Burcu Karahan, “İmparatorluktan Ulusal Devlete Geçiş ve Edebiyat” başlıklı oturumda, bu temayı romanlardaki kadın karakterler aracılığıyla irdelemişti. Özetin özetiyle şöyle:
Malum, roman bizde geç gelişti. Osmanlı’nın ilk romanlarında (19. yüzyılın ikinci yarısı) Tanzimat etkisiyle Batı’dan çevirilerle... Karahan’a göre “Yanlış Batılılaşmayı anlatan romanlarda kadınlar hep yan karakterdir, araçtır. Bu metinler alegoriktir, otoriterdir, mesaj kaygılıdır.” (...) “Cinselliklerini açıkça yaşayan hafif meşrep kadınlar her daim cezalandırılırlar. Zavallı cariyeler de genç beyin hatalarının kurbanı olurlar.”
2. dönem Serveti Fünun’la örtüşüyor. Daha gerçekçi ve kadınlar artık ana karakterlerdir... Sonra: “Cumhuriyet romanlarında milli bir kimlik oluşturma çabası vardır ve romanlarda milliyetçi kadın simgeleri öne çıkar. Bu dönemde kadın karakter cinsellikten uzak, hatta cinsiyetsizdirler. Ülkenin annesi ya da Çalıkuşu’nun Feride’si gibi öğretmenidirler.”
Ancak bu ikisi arasında çok ilginç bir durum var. Abdülhamit’in yasakları kalkınca müthiş bir yayın bolluğu gelir: Müstehcen romanlar...
“1910 yılında Mehmet Rauf’un yazıp isimsiz olarak yayımladığı Osmanlı’nın ilk erotik romanı diyebileceğimiz roman: Bir Zambağın Hikâyesi’dir.”
Zambak çok popüler olur... Cinsel ilişkiler tasviri ve müstehcen dil nedeniyle Mehmet Rauf hapse atılır. Kitap yasaklanır. Ama el yazısı kopyalar gecesi 10-20 kuruştan yastık altı kitabı olarak kiralanır.
“Zambak” birçok romancıya ilham olur: “Karyolada Tatlı Dakikalar” , “Zifaf Hatırası”, “Anahtar Deliğinden”, “Bir Bakirenin Gebeliği”...
Burcu Karahan, bu romanların başlıklarında vaat ettikleri kadar cüretkâr olmadıklarını belirtip “hatta biraz tutucu, ahlakçı tavır benimsemiş olsalar da yine de kadın cinselliğini gündeme getirerek konuyu genelleştirirler” diyor.
CİNSELLİĞİ YAŞAYAN KADIN KARAKTERLER
Bunlar, 1920-1924 arasında basılan bir seriye, Binbir Buse: En Şen ve En Şuh Hikâyeler serisine hazırlık yapar.
Sözü, Karahan’a bırakıyorum: “Bu hikâyelerde kadınlar cinsel anlamda ne istediklerini bilir, erkeklerin cinsel performanslarını rahatça konuşur, değerlendirir ya da eleştirirler. Sıradan başlıkları ve dönemin normlarını yıkan öyküleri, kadın karakterlerden ziyade muhafazakâr okuyucuyu eleştirir. Kadın cinselliği ve bedeni hakkında dönemin var olan tanımlarını bozarlar. Bu hikâyeler, bu geçiş döneminde edebiyata en enteresan, cinselliğini en özgürce yaşayabilen kadın karakterleri verir.”
Bunlar hakkında peki kadınlar ne düşünüyordu? Karahan’ın yanıtı şöyle:
“Bu dönemde kimin neyi okuduğunu bilmek zordur. Ancak Yakup Kadri’nin Edebiyat Hatıraları’nda çok ilginç bir anekdot var: Mehmet Rauf’un Zambak’ını okuyan İzmirli zengin bir işadamının kızı mektupla Mehmet Rauf’a ilan-ı aşk edip evlenme teklif eder ve ikinci eşi olur. Yani kadınları cinselliklerini sahiplenip doğa kadını olmaya teşvik eden Mehmet Rauf’a görmeden âşık olur, ki bu bize biraz da olsa kadınların ne düşündüğü konusunda ipucu verebilir.”
Teşekkürler Burcu Karahan, “Nereden nereye” dedirten bu sunum için.
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- 2024 yılında emekli olmayanlar dikkat!
- HÜDA PAR'lı isim 1950 beyannamesi ile hedef almıştı!
- İmamoğlu Trabzon'da verdiği mesajla dikkat çekti!
- KPSS'ye geç kalan birçok aday kapıda kaldı
- Emekli Albay'dan Teğmen Andı Tartışmasına Sert Çıkış
- Prof. Dr. İlber Ortaylı'dan göçme tepkisi...
- Dünyanın ilk özel uzay yürüyüşü resmen başladı
- Eğitim hakkındaki sözleri ile gündem olmuştu... Emekli A
- Sokak, Narin için tek ses oldu: Tayyip Erdoğan'a sorsunl
- İzmir’de 9 Eylül coşkusu…
En Çok Okunan Haberler
- Gerici, zorba müdür için karar çıktı
- Emekli, memur ve asgari ücret zammı tahmini
- Platini'den futbolda devrim yaratacak öneri
- Ağabey Enes cinayet için mi çağrıldı?
- Çalışan emekliler dikkat: Maaşınız kesilebilir!
- Amca ile işçi R.A'nın telefon görüşmesi dosyaya girdi!
- 'Arabada kadınla çıplak halde yakalandı'
- 120 bin TL'lik telefon için, geceden kuyruğa girdiler
- Malvarlığına haciz konuldu!
- İşte Narin Güran'ın Adlı Tıp Kurumu raporu...