Bugün ve yarın Mimar Sinan Üniversitesi’nde düzenlenecek sempozyumla doğumunun 100. yılında Bedri Rahmi Eyüboğlu, ressam, hoca, şair, yazar ve dost yönleriyle anılacak.

Birden fazla sanat dalında ürünler verip bunların hepsinde de başarılı olmak sanat tarihinin ender görülen olgularından biridir. Bedri Rahmi resimde, şiirde ve deneme yazarlığında aynı başarı çizgisini tutturabilmiş böylesi sanatçılardan biridir. Üstelik bu farklı dalların biri önden, öteki arkadan gelmez; bir arada yan yana olmuşlardır hep. Güzel Sanatlar Akademisi’nde okumuş, meslek olarak ressamlığı seçmiş olsa da ilk şiir kitabı Yaradana Mektuplar (1944) otuzlu yaşlarının başlarında yayımlanmıştır.

Bedri Rahmi’nin resimde yaptığıyla şiirde yaptığının aynı şeyler olduğu söylenebilir. İki sanat dalında da verdiği ürünlerde Anadolu kültürünün türkülerden, masallardan gelen renklerini, seslerini, desenlerini kendi sanatçı dünyası içinde yoğurup yeniden, çağdaş bir yaklaşımla işleyip üretmiştir.

Bu yüzdendir, Bedri Rahmi’nin resimlerine baktığımızda, şiirlerini okuduğumuzda hem çok tanıdık, hem de çok çağdaş bir duyarlıkla karşılaşmamız.

Üstelik şiir dilini türküyle buluşturmada öncü de olmuştur bu ozanımız. Orhan Veli de, Nâzım Hikmet de, türkü tadını buldukları şiirlerini Bedri Rahmi’den sonra yazmışlardır.

Bugün Bedri Rahmi’yi anmak, geçmişte kalmış bir değeri anmak biçiminde olmamalıdır. Bedri Rahmi’nin, şiirleriyle, resimleriyle, yazılarıyla günümüz insanına yaşadığı dönemden daha da çok söyleyeceği şeyler vardır. Onun yapıtlarında öne çıkarmaya uğraştığı insani değerler hayatlarımızda giderek azalıyor çünkü.

Ah bu türküler köy türküleri

Ne düzeni belli ne yazanı

Altlarında imza yok ama

İçlerinde yürek var

Cennet misali sevişen

Cehennemler gibi dövüşen

***

Aynı üniversitemizde dün de “Hümanizm, Özgürlük, Aydınlık” başlığıyla doğumunun 100. yılında Vedat Günyol anıldı. Öğrencileri, yazar arkadaşları onu türlü yönleriyle anlattılar.

Vedat Günyol, yirmi beş yıl boyunca aralıksız yayımladığı Yeni Ufuklar dergisi ve Çan Yayınları’yla edebiyatımızda bir okul olmasının yanında, uzun yıllar çeşitli okullarda yaptığı öğretmenlikleriyle de efsaneye dönüşmüştü.

Her yıl 19 Mayıs’ta, kimi yirmisinde, kimi altmışında öğrencilerinin arasında güle oynaya yürürdü, Burgazada’nın inişli çıkışlı yollarını.

“Güleryüzlü Ciddilik” demişti bir kitabının adına, Mehmet Ali Aybar’ın “Güleryüzlü Sosyalizm” sözünü anımsatırcasına. Katı, hoşgörüsüz ciddiyete dayanamaz, sık sık Voltaire’in, “Ciddiyet budalalığın aynasıdır” sözünü yinelerdi.

Adı hep, ülkemiz düşüncesinin öncü yazarları; Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat, Halikarnas Balıkçısı ve Orhan Burian ile birlikte anılsa da Vedat Günyol, çevresinde inanılması zor genişlikte bir sevgi ve dostluk çemberi kurmuştu. Yılmaz Güney’den Ferhan Şensoy’a, Halide Edip Adıvar’dan Masis Kürkçügil’e sayıları yüzlerle söylenebilecek çok farklı kişiliklerle yakın dost olmuş, hayatın nasıl paylaşılabilir, paylaşıldıkça güzellikler doğuran bir verimliliği olduğunu göstermişti.

Ölümseverlik ve nefret kültürünün alıp başını gittiği günümüz dünyasında Vedat Günyol’a dönüp bakınca, güneşli bir bahçeye girmiş gibi oluyor insan.

\n\n