Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Seçimlere Giderken - 1: AKP Düşüşte mi?

05 Ocak 2015 Pazartesi

Henüz erken demeyin, şunun şurasında 5 ay sonra genel seçimler var. Ben bu köşeyi bugünden itibaren “seçim potası”na sokayım, perdeyi açıyorum: Seçimlerde neler olur, tabii ki can alıcı soru. Burada hazır yanıtlar yok. Bugünkü yazım genel bir değerlendirme olacak. Önce geçen seçimi anımsayalım.
AKP’nin her seçimde bir hedefi ve buna yönelik stratejisi vardır. 2011 seçimleri strateji-sini dün yazdım... Tek başına Tayyip anayasasını kabul ettirecek bir Meclis çoğunluğu... Bu stratejisi amaca ulaşmadı, MHP’yi Meclis dışı bırakmaya yönelik “ahlaksız uygulamalar” sonuç getirmedi. MHP, CHP’lilerin endişeli desteğiyle yüzde 13 oy aldı. AKP 2007 seçimlerinde yüzde 46.66 olan oy oranını 49.83’e; CHP yüzde 20.85’ten 25.98’e yükseltti.
Seçimlere “Emek, Demokrasi, Özgürlük Bloku” ile katılan Kürt siyasal hareketi 36 milletvekili çıkardı.
Daha yüksek oy alması AKP’ye daha az milletvekilliği getirdi. Nedeni, CHP ile arasındaki oy oranındaki azalma. Bu azalma bu seçimde sürerse, mesela CHP yüzde 28-30’ları bulursa, AKP’nin milletvekili sayısı daha azalır. Bu seçimlerde MHP’nin oy oranını artıracağını varsayıyorum. AKP’den MHP’ye kayma olur. 2 puan?! Dolayısıyla bu etken de AKP’yi zorlar.
CHP ne yapar, artırır mı, öyle mi kalır, azalır mı bilemiyorum... Ama bu müthiş kutuplaşma-nın CHP’ye daha fazla oy getireceği varsayılabilir. Yüzde 30 önemli bir başarı sayılır. Bunu alsa bile CHP’nin politikalarında yönetim meselesi çıkacaktır.

5 ay içinde seçim sonuçlarını değiştirebilecek etkenler
Şüphesiz bütün değerlendirmeler, bugünkü temel siyasi ve ekonomik koşulların yaklaşık aynen sürmesi varsayımına dayanıyor.
Peki bugünkü koşulları iktidar namına olumlu etkileyebilecek bir etkenin gündeme gelmeyeceği varsayımındayım, yüzde 99.
Ama bugünkü koşulları iktidar aleyhine etkileyecek olumsuz etkenlerin devreye girme olasılığı vardır. Ama önemli olan, önümüzde 5 aylık süreçte, bu olumsuz etkenlerin hangi derecede etkisini göstereceğidir. Çok yıpratıcı, orta yıpratıcı, az yıpratıcı...
Peki bunlar neler olabilir, fazla analizine girmeden (belki sonraki yazılarda) ana başlıklar olarak özetlersek:
Ekonominin giderek zorlaşması ve yurttaşların bunu önemli ölçüde hissetmesi, borç ödemesi ve ev geçindirme sorunlarının ciddiyet alması... En azından orta ölçekli kriz piyasaya yansır mı, sanmıyorum...
Kürt meselesi, çözüm sürecinde büyük krizlerin çıkması, mesela 6-8 Ekim 2014 ayaklanması, Türk-Kürt ayrışması vb gibi...
Dış politikada yalnızlık çukuruna ülkeyi ve iktidarı sürükleyen RTE-Davutoğlu ikilisinin, bugüne kadar yaptıkları ağır hataların, bir siyasi kriz ve yol açacağı diğer sorunlar olarak AKP’ye dönmesi... Bu eksende siyasal tartışmaların ve yeni saflaşmaların ortaya çıkması...
İktidarın seçim sürecinde ağır polisiye, hukuki baskılarının, özetle uygulayacağı şiddetin yol açabileceği iç sorunlar...
Bu temel sorunları iktidarın dengede götürme-si mümkün olur mu, bilmiyorum.. Sonrasına ve ayrıntısına bakacağız.

Peki seçimlerde sürpriz olur mu?
Elimizde bir sürpriz diyebileceğimiz seçim anketi var. Kamuoyu araştırma şirketi Sonar (Hakan Bayrakçı) 28 Kasım’da ilk anket sonuçlarını yayımladı. RTE Cumhurbaşkanı, Davutoğlu Başbakan olmuştu. Anket AKP’nin ciddi oy kaybına işaret ediyordu: Yüzde 40’ın altı, ilk kez! Bu yüzde 12 puanlık düşüş demekti. Sonar mart ayında da yüzde 5’lik düşüş kestiriminde bulunmuştu.
Buna göre AKP 12.5 puan düşüyor, MHP 4 ve CHP ise 1 puan artırıyor. Seçimden 7 ay önce yapılan bu anketin sağlamasını yapacak başka anketler henüz zuhur etmedi. Mart yerel seçimlerinde bazı “ünlü” anket şirketlerinin iktidarın manipülasyon aracı olarak kullanılmasının ortaya çıkması, anketlere yaklaşık güven meselesini gündeme getirdiği de açık ve seçik.
Fakat yine de anket sonuçları karşılaştırmalarından bir değerlendirme yapma fırsatımız olacak... Yukarıdaki sonuçlar örneğin ocak-şubat aylarında ne durumda bilmiyoruz... Gerçek-ten yüzde 12.5’lik düşüş beklemek bugünkü koşullarda gerçekçi mi bilmiyorum.
Şimdilik söyleyebileceğim, yukarıda da belirttiğim gibi AKP’den MHP’ye önemli bir oy kaymasının gerçekleşebileceğidir...
Başladık bir kere... Peki AKP’nin 2015 seçim stratejisinin belkemiğinde ne var?
Yarın: AKP’nin Stratejisi: Kürt kartı?!

***

BİR KİTAP: Şirin Cemgil: Bir Amazon Kadını.. Füsun Erbulak.. (Affectum Libris Yayını)
Gözümden kaçmış Füsun Erbulak’ın özel bir notla gönderdiği kitap. Notunu paylaşayım, hoşgörüsüne sığınarak ve pek yapmadığımı da belirterek: “Her Cumhuriyet alınca sizi yutar gibi okuyorum ama karamsarlığım azalmıyor. Şirin’e ağıt olarak derlediğim bu kitabı size de yollamak istedim.” Teşekkür ederim Sevgili
Erbulak. Bu vesileyle Altan Erbulak’ın da kulaklarını çınlatma fırsatı yarattınız. “Spartaküs’ün yenilgisine rağmen, köleliğin zaferle sonuçlandığını bir kez daha anıyorum” diyor. Kitabı gerçekten çok özel bir dosya... Resimlerle yazılardan oluşuyor... Gençler sorar mı, Şirin Cemgil kim? O bir Amazon Kadını! Okuyun.

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları