Soru: 02/10/2006 sigorta girişliyim. Halen 6 bin 37 prim günüm bulunmakta. 27/08/2018 tarihinde engelli raporu aldım. Engellilik derecem yüzde 42. Ayrıca vergi dairesinden gelir vergisi indirim belgem var. 22/2/2010 tarihinden beri aynı şirkette çalışıyorum. SGK sisteminde 2/10/2026 tarihinde engellilik üzerinden emekli olacağım gözüküyor. Engelli emekliliğinin kaldırılacağını yazmıştınız. Benim kaybım olur mu? Şu an emekli olmam mümkün mü? Emire Hande D.

Cevap: 2/10/2006 tarihli işe giriş tarihinize göre SSK kapsamında genel emeklilik koşullarınız: 58 yaş 7 bin gün veya 58 yaş, 25 yıllık sigortalılık ve en az 4 bin 500 gündür.

Diğer taraftan, engellilik durumunuza göre emeklilik koşullarınızın değerlendirilmesinde; engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmak suretiyle yaş koşulu aranmaksızın engellilik derecesine göre belirli bir sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulunu yerine getirenlere yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin uygulamanın yürürlükten kaldırılmasına ilişkin iktidar tarafından verilen kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’ndan geçerek yasalaştı. 9/1/2025 tarihli ve 7538 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla engelli emekliliği yürürlükten kaldırılmış oldu. 

Yapılan yasal düzenlemeyle engelli emeklilik yerine, 5510 sayılı kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrasında yer alan ve sigortalıların çalışma gücü kaybına göre belirlenen emeklilik koşullarının uygulanması öngörülmüştür.

Yapılan yasal düzenleme nedeniyle, tarafınıza yaşlılık aylığı bağlanması ancak 5510/28. maddenin beşinci fıkrasındaki koşulların gerçekleşmesine bağlıdır. 

Öncelikle çalışma gücü kayıp oranınızın Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine göre belirlenmesi gerekmektedir. Mevcut durumda yüzde 42 olarak belirttiğiniz engellilik oranınız Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu tarafından Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belirlenmiştir. 5510/28/beşinci fıkra kapsamında aylık talebinde bulunmanız halinde, çalışma gücü kaybınızın yeniden belirlenmesi gerekecektir. Eğer çalışma gücü kaybınız yüzde 40 ila 49 arasında belirlenirse yine kanunda belirtildiği üzere, emeklilik koşullarınız 18 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4 bin 100 gün olarak uygulanacaktır. 7538 sayılı kanunla 5510 sayılı kanunun geçici 6. maddesinde yapılan değişiklikle, 31/12/2008 tarihinden önce sigortalı olup, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila 49 arasında olanlar için aranan gün sayısı 4 bin 100 gün olarak belirlenmiştir. 

Bu durumda, 2/10/2006 tarihli işe giriş tarihiniz dikkate alındığında, 18 yıllık sigortalılık sürenizin 2/10/2024 yılında dolduğu, 2010 yılından beri aralıksız olarak çalıştığınızdan, 4 bin 100 prim gün sayısı şartının da yerine geldiği anlaşılmaktadır. Ancak burada en önemli sorun, yüzde 42 olan engellilik durumunuzun, Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği’ne göre yeniden değerlendirildiğinde, çalışma gücü kaybınızın yüzde 40’ın altında belirlenmesi halinde, bu kapsamda emekli olma imkânınız ortadan kalkacaktır.

SSK kapsamında isteğe bağlı prim ödeyebilir miyim?

Soru: SSK yani 4/a kapsamında isteğe bağlı sigortalı olma durumu var mıdır? Gülten E.

Cevap: 2008/Ekim ayında yürürlüğe giren 5510 sayılı kanunla SSK kapsamında isteğe bağlı sigortalılığa son verilmiş ve bu tarih itibarıyla isteğe bağlı sigortalılığı devam edenler Bağ-Kur kapsamına alınmıştır. Halen isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayılmaktadır.

MADEN İŞYERİNDEN EMEKLİ OLMA KOŞULLARI NEDİR?

Soru: 1/3/2008 tarihinde ilk defa sigortalı oldum. 8/5/2012 tarihinden itibaren özel bir maden işyerinde yeraltında işçi olarak çalışmaktayım. Emeklilik koşullarım nedir? Naci S.

Cevap: Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 2008/Ekim ay başından sonra ilk defa çalışmaya başlayanların aylığa hak kazanma koşulları, kanunun 28. maddesinin altıncı fıkrasına göre belirlenmektedir. Bu koşullar; 50 yaş, 20 yıllık sigortalılık süresi ve en az 7 bin 200 prim gün sayısıdır. Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlar hakkında fiili hizmet süresi zammı uygulaması yapılmakta olup, yeraltı işlerinde geçen çalışmaların her 360 günü için 180 gün prim ödeme gün sayılarına eklenmekte ve bu işlerde en az 1800 gün çalışmış olmak şartıyla prim ödeme gün sayısına eklenen süreler emeklilik yaş hadlerinden indirilmektedir.