Yargıç ve cumhuriyet savcılarının coğrafi güvencelerinden söz edebilmemiz için öncelikle, yargıç ve cumhuriyet savcısı adaylarının yazılı yarışma sınavı sonucunda seçimi ile adaylık dönemindeki eğitim konusunun birlikte ele alınması gerekmektedir.

Her şeyden önce kadın erkek eşitliği, adaylık ve mesleğe kabul aşamasında sağlanmalı, yani yargıç ve cumhuriyet savcısı adayları eşitlik ilkesi göz önünde tutularak belirlenmelidir.

ADAYLARIN EĞİTİMİ

Adayların eğitimi için mevcut Adalet Akademisi, yargıç ve cumhuriyet savcısı okulu niteliği ile yeni baştan yapılandırılmalı ve eğitim süresi staj dahil en az üç yıl olmalıdır. Yargıç ve cumhuriyet savcısı adaylığı için yazılı yarışma sınavı anılan bu okul tarafından yapılmalı, gerek mesleki alan bilim sınavı ve gerekse genel kültür ve genel yetenek alanındaki sınavı kazanan adaylar, not verilmeksizin sözlü mülakat sınavına tabi tutularak sadece temsil ve fiziki yönden mesleğe kabule engel bir halin olup olmadığının, haricen tespitinden sonra, sağlık yönünden yargıç ve cumhuriyet savcısı olmaya engel bir halin bulunup bulunmadığı ilgili hakem hastanesinden alınacak raporla belirlenmeli, bundan sonra eğitime alınmalıdır. 

Eğitim sürecinde, dönem dönem yapılan sınavlar ile eğitim süresi sonucunda, final olarak yapılan yarışma sınavında, adayların aldıkları puana göre başarı sıralaması belirlenmelidir. İhtiyaç olan bölgelere atanacak yargıç ve cumhuriyet savcıları ile ilgili kura çekim sistemi kesinlikle kaldırılmalıdır. Ataması yapılacak adayların, kıdemine uygun, ülkenin değişik bölgelerindeki boş olan yargıç ve cumhuriyet savcısı kadrolarının bir listesi çıkarılıp adaylara dağıtılmalıdır.

ATAMA İŞLEMİ

Bölgelere atama işlemi yapılırken sınavda birinci sırada başarılı olan aday istediği yeri seçmeli, bundan sonra ikinci, üçüncü vs. sıradaki adaylar sırasıyla listeden istedikleri bölgeye ilişkin seçimini yapmalıdırlar. Bu şekilde görev yerleri belirlenen yargıç ve cumhuriyet savcıları kendileri istemedikçe bir başka yere atanmamalıdır. Ancak yargıç ve cumhuriyet savcısı bulunduğu bölgede görev yaptığı sırada herhangi bir nedenle disiplin suçu veya adli bir suç işlemişse ve bu durum o bölgede görev yapmasına engel ve sakınca teşkil ediyorsa görev yeri değiştirilerek konumuna uygun bir başka bölgeye atanabilmelidir.

Diğer yandan, ilgili yargıç ve cumhuriyet savcısı atandığı bölgede istediği kadar kalabilmeli, ancak görev yaptığı bölgenin hizmet süresi ve bir üst dereceye terfi etmesi gereken süre tamamlanmışsa, terfi edebilmek için daha üst bir bölgeye tayin istemesi gerekmektedir. Aksi takdirde, bölge hizmet süresi ve terfi süresi dolmuş olsa bile tayin istemediği ve aynı bölgede kalmaya devam ettiği sürece aynı terfi derecesinde kalacağını bir üst dereceye terfi edemeyeceğini bilmelidir.

Bunun doğal sonucu olarak Türk ulusu adına yargılama yapmaya yetkili yargıç ve cumhuriyet savcıları tarafsız, bağımsız bir şekilde Türk yargı otoritesini başarılı bir şekilde temsil ederek yargıç ve cumhuriyet savcısı güvencesine ve coğrafi güvenceye sahip olduğunu kuşkuya yer vermeyecek biçimde bilmeli ve hissetmelidir.

MUSA TEKİN

YARGITAY ONURSAL ÜYESİ - ESKİ HSYK ÜYESİ