30 Ağustos’u benimsemeyenlerin, aynı zamanda Cumhuriyetimize yönelik olumsuz bir yaklaşım içinde olduğunu söylemek abartı olmayacaktır.

15 Mayıs 1919 günü İzmir’e giren Yunan ordusu, 20 Haziran 1920 tarihinden sonra, Bursa- Uşak-Sarayköy hattına kadar ilerleyerek Anadolu’nun en zengin bölümünü ele geçirmişlerdi. Osmanlı’nın ilk başkenti olan Bursa’nın işgal edildiği haberi Millet Meclisi’ne ulaşınca, siyah bir örtü, matem belirtisi olarak Meclis kürsüsüne serildi. İstanbul Hükümeti’nin, düşman güçlerine yardım için kurduğu Hilafet Ordusu, yine işgal güçlerinin işini kolaylaştırmak için çoğaltılan iç ayaklanmalar, Ulusal Güçler anlamına gelen Kuvayi Milliye ve düzenli ordu sayesinde bastırıp Sakarya Savaşı kazanıldıktan sonra, kesin zafer için hazırlıklar yapılmaya başlandı.

Titiz çalışma
Son zaferi elde etmek için her türlü olasılıklar en ince detayına kadar hesaplanmış, düşmanı gafil avlamak için saldırının başlatılması, Yunanların yortu gününe denk getirildi. Saldırı öncesi Batı Cephesi’ni son kez denetleyen Atatürk (Mustafa Kemal Paşa), ihtiyat birliğinin yerinin değiştirilmesini emretti. 26 Ağustos 1922 günü erkenden ordu birlikleri toplandı:
n Sabah namazını erken kılmaları,
n Birbirleri ile vedalaşmaları,
n Namuslarını korumak için geriye değil, düşmanın üstüne gitmeleri,
n Savaşmadan geriye dönmeleri durumunda, sadece vatanlarını değil, mahremlerini de kaybetmiş olacakları yiğitlere tebliğ olundu.
Atatürk’ün, “Yüce Tanrı! Beni ve Türk ordusunu mahcup etme, bu savaşı ben isteyerek yapmıyorum, düşman ülkemi işgal etti, bizi tutsak etmek istiyor, ölenlerden beni ve ordumu sorumlu tutma, bize yardım et” duasıyla savaş başlatıldı.
Düşmanı kurtaracak tek güç onların ihtiyat birliği idi. Düşman ihtiyat birliğinin durumunu öğrenmek için, bir torba içine konulan emir, çamaşır kurutma teli görünümdeki düzeneğe asıldı. Çok zor koşullarda görev yapan teftiş uçağının pilotu, uçağının penceresinden demir çubuğu yere sallayarak, içinde emir olan torbayı aldı ve “Düşman ihtiyat birliğinin durumunu bildir. Mustafa Kemal” emrini okudu.

‘Gel de ordularını kurtar’
Aldığı emir üzerine, düşman cephesine süzülen pilot, bir torba içine ağırlık koyarak, “Bir mavzer menzili kadar alçaldım. Düşman ihtiyat birliğinde bir hareketlilik gözetleyemedim” içeriğindeki raporunu, Başkomutan’a ulaşması için aşağıya attı.
Raporu okuyan Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, sevinçle başından kalpağını çıkardı düşmanın hak ettiği bir sözcük kullandıktan sonra, “Türk ordusu altın harflerle yeni bir tarih yazıyor. Hacıanesti, gel de ordularını kurtar” narası attığında, Afyon Ovası inliyor, 30 Ağustos zaferinin müjdesini veriyordu.
30 Ağustos zaferinden sonra, Büyük Millet Meclisi 6 Eylül’de, iki yıl önce Yunan işgali karşısında yas işareti olarak kürsüye örtülmüş olan siyah örtünün kaldırılmasına karar verdi.

30 Ağustos düşmanlığı Cumhuriyet düşmanlığıdır
“Dumlupınar Meydan Muharebesi” olarak ya da Başkomutan sıfatıyla Atatürk’ün bizzat yönettiği savaş olduğu için “Başkomutanlık Meydan Muharebesi” de denilen savaşımızın 30 Ağustos 1922 günü kazanılması, sadece saldırgan güçlerin yurt topraklarından atılmasını değil, aynı zamanda devletimizin kurulmasını da gerçekleştiren yaşamsal önemde bir başarı olmuştur. Nitekim Atatürk, bu başarının yıldönümü için bölgeye geldiğinde bu başarının önemini; “Hiç şüphe yok ki yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli burada sağlamlaştırıldı. Ebedi hayat burada taçlandırıldı” diyerek vurgulamıştır.
30 Ağustos zaferi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına giden yolun açılması anlamında ve öneminde olduğu için, 30 Ağustos’u benimsemeyenlerin, aynı zamanda Cumhuriyetimize yönelik olumsuz bir yaklaşım içinde olduğunu söylemek abartı olmayacaktır.

Hüsnü MERDANOĞLU