YAZAR: Prof.Dr. Hasan BATMAZ

Cemal Nadi Aytuğ, kuruluş aşamasında kurucu dekan olarak 5 yıl büyük özveriler göstererek Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nin bugünlere gelmesine sağlam, temel atmıştır. Aytuğ, özel sektörde görev yaptığı dönemde, Türkiye’de birçok yeni ilacın kullanılmasına önderlik etmiştir.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyeti kurduktan sonra ilk yaptığı işlerden birisi ülkenin eğitim ve öğretim düzeyini artırarak geleceği bilim üzerine kurmaktı. Cumhuriyetin değerlerinden Prof. Dr. Cemal Nadi Aytuğ, veteriner hekimliğe ve ülkemiz hayvancılığına tam 60 yıl hizmet etmiştir. Cumhuriyetimizin 10. yılında Bursa’nın Harmancık ilçesinde doğan Cemal Nadi Aytuğ, ortaöğretimini Bursa Erkek Lisesi’nde tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden 1955 yılında mezun olmuştur. 29 Ağustos 2019 tarihinde aramızdan ayrılan hocamız, 2015 yılının sonuna kadar meslek yaşamında çok büyük bir özveri ile aktif olarak çalışmıştır. Dile kolay tam 60 yıl.

Meslek yaşamı
Peki bu 60 yılda nasıl bir meslek yaşamı olmuştur? Askerlik hizmetini takiben 1957-1961 yılları arasında Çukurova Harası Sığırcılık Şubesi’nde görev yapmış ve “Güney Anadolu Kırmızısı Sığırların Selektif Yöntemle İyileştirilmesi” konusundaki çalışması ile zootekni dalında sığırcılık uzmanlığı eğitimini almıştır. 1961 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kürsüsü’ne asistan olarak başladığı akademik süreçte 1965’de Dr., 1970’de doçent ve 1977 yılında profesör olmuştur. O yıllardaki şartlarda “Buzağı septisemilerinin tedavisi ve önlenmesinde kolostral gamaglobülin uygulamaları” ve “Organik fosforlu insektisid zehirlenmesi” konularındaki çalışmaları sahada önemli uygulama alanı bulmuştur. A.Ü. Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kürsüsü’nde her birini saygı ile andığım Prof. Dr. Selahattin Nejat Yalkı, Prof. Dr. Yaşar Altan ve Prof.Dr. Cahit Özcan hocaların yanında kendisi ile birlikte aramızdan ayrılan saygı ile andığım Prof. Dr. Çetinkaya Şendil, Prof. Dr. Hikmet Ünsüren ve kendilerine sağlıklı uzun ömürler dilediğim Prof. Dr. Rauf Can, Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz İmren ve Prof. Dr. Hüseyin Tan ile birlikte görev yapmıştır.

Kurucu dekanlık
Ankara Üniversitesi dışında Elazığ ve İstanbul veteriner fakültelerinin ilk yıllarında ders vererek görev almıştır. 1978 yılında ülkemizin 4. veteriner fakültesi olarak kurulan o zaman ki adıyla Bursa Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nin kurucu dekanlığını yapmıştır. Kuruluş aşamasında 5 yıl büyük özveriler göstererek Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nin bugünlere gelmesine sağlam temeller atılmıştır. Bursa-Ankara yolundaki Et-Balık Kurumu arkasında Karapınar’daki pazar tesislerinden çimento torbalarının üzerinden atlayarak eğitime başlanan bir fakülte ortaya çıkarmıştır. Merinos semtindeki Veteriner İşleri Müdürlüğü Hayvan Hastanesi’ni devralarak fakülteye 2008 yılına kadar hizmet veren klinikler oluşturulmuştur. Bugün üniversite kampüsü içindeki çiftliğin alt yapısı o dönemde yapılmış ve son 11 yıldır hizmet veren Hayvan Hastanesinin ilk taslak planı yine fakültenin kuruluş yıllarında yapılmıştır. Fakültenin kuruluşundaki bölüm yapısı, bugün ülkemizde 2007 yılında Avrupa Veteriner Eğitim Kurumları Birliği (EAEVE)’nin önerileri doğrultusunda veteriner fakültelerinde yeniden oluşturulan bölüm yapısının bir benzeridir.

Hayvancılığa büyük katkı
YÖK’ün kuruluşundan sonra çok severek kurduğu Uludağ Üniversitesi’nden Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’ne dönmesi istenmiştir. Fakat hocamız Ankara Üniversitesi’ne dönmemiş ve istemeyerek 1983 yılında emekli olarak üniversitedeki meslek hayatını sonlandırmıştır. Bu tarihten sonra hayatının 32 yıllık süresi özel sektörde geçmiştir. Üniversite yaşamında yüzlerce meslektaşımızın yetişmesinde görev aldıktan sonra özel sektördeki meslek yaşamında da eğitime devam etmiştir. Burada hem ilaç sektöründe araştırma geliştirme faaliyetlerinde, hem de veteriner hekimlerin meslek içi eğitimlerine katkıda bulunmuştur. Editör ve yazarlığını yaptığı Sığır Hastalıkları (1989) ile Koyun Keçi Hastalıkları ve Yetiştiriciliği (1990) kitapları ile ülkemiz sığır, koyun ve keçi sağlığında çok değerli eserler ortaya koymuş ve bu kitaplar o yıllardan itibaren birçok öğrenci için, veteriner hekimliğin temel kitapları olmuştur. Hocamız son 32 yılda mesleki eğitim yanında en büyük eğitimi yetiştiricilere yapmış, Türkiye’nin bütün ilçelerinde ve bunların birçok köyünde yetiştiricilere yönelik sayısız seminerler vermiştir. Genç Cumhuriyetimizin ilk yıllarındaki kuşakların aldığı eğitimle en büyük görevin ülkesine hizmet etmek anlayışı ile kasaba köy demeden bir yurtsever olarak ülkemiz hayvancılığının gelişmesine çok büyük emekler vermiştir. Oğlu veteriner hekim Ömer Faruk Aytuğ’un ölümünden önce, babası için Bursa Sağlık Tarihi kitabında (2. Cilt, sayfa 1063) yazdığı yazıda buna örnek olarak Isparta’da Aksu köyünde Yörük çadırlarında yetiştiriciye verdiği seminerden söz etmesi yüzlerce bu tür eğitimlerden yalnız biridir. Hatta bunlardan birinde Hocam ve fakültemizin önceki Dekanlarından Prof. Dr. Hazım Gökçen hocam ile Büyükorhan’da birlikte seminer vermemiz benim için mesleki anılarımda önemli bir yer tutmaktadır.
Oğlu meslektaşımız Ömer Faruk Aytuğ’un yaklaşık 2 yıl önce ani vefatı kendisini çok etkilemiştir. Faruk’un hocam ile ilgili yazdığı yazıyı içeren Bursa Sağlık Tarihi kitabını kendisine ulaştırdığımda, okuduğunu ve çok duygulandığını ifade etmişti. Fakültemiz tarihi ile ilgili yazılardan da memnunluk duyduğunu söylemişti.

İlaçlarda öncülük
Hocamız özel sektörde görev yaptığı dönemde, Türkiye’de birçok yeni ilacın kullanılmasına önderlik etmiş ve bu ilaçlar hayvan sağlığında yararlı bir şekilde kullanılmış ve halen kullanılmaya devam etmektedir. Böylece birçok hayvan hastalığının tedavisi ve önlenmesinde büyük emeği olmuştur. Gerek üniversite ve gerekse özel sektördeki çalışma döneminde meslek örgütlerinin faaliyetlerinde de görev almış ve ülkemiz hayvancılığının ve mesleğimizin geleceği yönünde çalışmalarda ve önerilerde bulunmuştur.
Prof. Dr. Cemal Nadi Aytuğ hocamız, birçok meslektaşımızın yakından tanıdığı hepsini rahmetle ve saygıyla andığım Prof. Dr. Cahit Yalçın, Prof. Dr. Erdoğan Ertürk ve çok yakın arkadaşı uzman veteriner hekim Osman Köseoğlu gibi sınıf arkadaşlarıyla o yıllardaki zor şartlarda mesleğimize çok önemli hizmetler vermişlerdir.
Hocamı fakülteye başladığım 1979 yılında tanıdım. Kendisini iç hastalıkları derslerini verdiği yıllarda büyük bir ilgi ve hayranlıkla dinledik. Benim gibi birçok meslektaşımıza mesleğimizi sevmemizi sağladığını düşünüyorum. Mesleği öğreten, sevdiren ve öğrencinin sevdiği bir hocaydı. Sığır, koyun ve keçi hastalıkları konusunda büyük bir bilim insanından bu dersleri almak benim için büyük şanstı. Biz, emekli olmadan önce son ders verdiği sınıftık. Aynı anabilim dalında akademik hayatımın sürmesi ve kurucu dekanı olduğu fakültede 8 yıl dekanlık yapmam benim için bir ayrıcalıktır. Benim için önemli olan bir konu da, hocamızın uzman olduğu alanla ilgili Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği’nin kurucu başkanı olmamdır.
86 yıllık bir ömürde, sürekli okuyarak ve yenilikleri izleyerek dolu dolu geçen 60 yıllık meslek hayatı olan Prof. Dr. Cemal Nadi Atyuğ hocamızı unutmayacağız, her zaman saygıyla anacağız. Genç kuşaklara örnek olması dileği ile...