Oktay Ekşi
Oktay Ekşi oktay.eksi@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

AKP döneminde seçimler

16 Mart 2024 Cumartesi

Ancak artık “eski” denen kuşaklar anımsayabilir: 1950’den beri yapılan seçimlerde -o seçim dahilsonuçlar açıklanınca ne siyasi partiler sonuçlardan kuşku duyarlar ne de kulak vermeye değer bir seçim hilesinden söz edilirdi.

Bu dediğimin istisnası ancak şu veya bu sandıkta aday yahut parti taraftarlarının aralarında çıkan kavga veya yaralama gibi olaylardı. Çünkü seçim kütükleri -yani seçen listeleritarafsız bir kamu otoritesi tarafından düzenlenir, sandık kurulları objektif kriterlere göre teşkil edilir, sandık kurulu ile ilçe ve il seçim kurulları keza kimsenin tarafsızlığından şüphe etmeyeceği şekilde oluşturulurdu. Yüksek Seçim Kurulu ise verdiği kararlar tartışılmayan, son derece saygın bir kurul olarak görevini yapardı.

Bu ta 3 Kasım 2002’de AKP iktidara gelinceye kadar böyle devam etti. İktidara gelince AKP, birçok yasa gibi anayasa ve seçimlerle ilgili yasaları da kendi siyasi çıkarı doğrultusunda değiştirmekte hiç tereddüt etmedi:

Önce seçim kütüklerini düzenleme işi tarafsız kurumun elinden alındı ve İçişleri Bakanlığı’ndaki bir genel müdürlüğe verildi. Sonra aşama aşama öteki değişiklikler geldi. Örneğin seçimlerde siyasi iktidarın etkisi olmasın diye konulan, içişleri, adalet ve -o sırada haberleşme sistemlerinin bağlı olduğuulaştırma bakanının seçimden üç ay önce istifa etmelerini ve yerlerine tarafsız üç bakanın atanmasını öngören yasal hüküm değiştirildi. Seçimin kaderi, bu üç bakanın keyfine ve insafına terk edildi.

Önce genel yargıyı, sonra Danıştay’ı, ardından Yargıtay’ı ve sonra Yüksek Seçim Kurulu’nu kendisine biat eder hale getirdi. Böylece valiler, kaymakamlar başta olmak üzere tüm kamu yönetimi siyasi iktidarın fiilen uşağı haline getirildi.

Kamu kurumu niteliği taşıyan (TRT gibi) yayın kuruluşlarının hiçbir demokraside eşi görülmemiş tarafgirlikleri, kamu kaynaklarının kural tanımaksızın AKP’nin emrine tahsis edilmesi ve fiilen kullanılması, AKP’nin kamuoyunu yanıltmak için kurduğu trol şebekesi ve sosyal medyayı manipüle etmek için kurduğu şebekeler ve aslı astarı hiç olmayan videolarla kamuoyunu aldatmak gibi, az bulunur marifetleri yukarıda saydıklarıma eklenmesi gereken marifetlerdir.

Tabii AKP’ye bunlar da yetmediği için son 22 senede yeni alicengiz oyunları da gördük. Örneğin bir seçimde tam oy sayımı devam ederken tüm elektrikler 30 dakika gibi bir süre kesilmiş sonra da “Trafoya kedi girmiş kesinti o yüzden oldu” denmişti.

En ilginci, 16 Nisan 2017’de, “mühürsüz oyları geçerli sayma” gibi seçim yasasına açıkça aykırı olayı da yaşadık.

Bunun ardından Erdoğan, “Atı alan Üsküdar’ı geçti!” demişti.

Son bir oyunu da 2023 cumhurbaşkanı seçiminde anayasanın “Bir insan en çok iki dönem cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmüne rağmen Yüksek Seçim Kurulu Erdoğan’ın üçüncü kez cumhurbaşkanı seçilmesine yeşil ışık yaktı.

Tüm bunları görüp de “Amma saf bir milletiz” demeyen çıkar mı?  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Keyfi ceza yasası 16 Kasım 2024
Kimi seçtiler? 9 Kasım 2024
Senarist 2 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları