Cumhuriyet mitinglerindeki “bayrak şöleni”ne kimi malum “demokrat”larımız dudak bükmüşlerdi. Onlara göre “Türk Bayrağı” milliyetçiliği çağrıştırdığından, meydanların “gelincik tarlaları”na dönüşmesi de “ırkçı”lığa varabilecek bir “şovenizm”in görüntüleriydi...

Bazıları bu görüşlerini yazılarına “satır arası” olarak eklediler. Bazıları da “en kazançlı çıkanlar bayrak satıcıları oldu…” diyerek milyonların özlemini küçümsediler...

Şimdi aynı gelincikler, cumhuriyetin 85. yılını kutlamak için de açıyor. Pencerelerdeki bayraklar ise belki de günlerce inmeyecek...

Bu görüntünün “milliyetçi hezeyan”lardan değil, cumhuriyetin “tarihsel anlamı”ndan geldiğini şu pek çok demokratlarımız acaba ne zaman kavrayacaklar?

Denebilir ki bayrak, 85 yıldır yaşanmamış düzeydeki “cumhuriyete sahiplenme” duygusunun da simgesi oldu. Son yıllardaki yükseklik yarışına giren dev bayrak gösterileri de “cumhuriyetin esenliği”ne yönelik, örneğin Anayasa Mahkemesi’ndeki “kaygı”ların toplumca da paylaşıldığını simgelemiyor mu?

Bu gerçeği yadsıyanlar, söz gelimi Hitler faşizminin neden Alman bayrağıyla değil de “Nazi Partisi”nin gamalı haçıyla ülkeyi donattıklarını biraz düşünseler, eminim ki kendileri de hemen bir Türk Bayrağı alarak evlerine asarlar...

Özgürlüğün simgesi

Cumhuriyetimizle bayrağımız neden bir “bütün”dür?

Çünkü Cumhuriyet Devrimi, sadece ülkenin ve ulusun değil, bayrağımızın da “esaretten kurtulması”nı sağladı...

Bayrak ise herhangi bir siyasal grubu tanımlamaz; tüm ulusun “tarihsel varlığı”nı simgeler. Kurtuluş Savaşı’nda işgalci ülkelerin bayraklarını indirerek “yeniden” kendi bayrağımızı asan kahramanların yaşadıkları heyecan “ulusal gurur”dan başka bir şey değildi.

29 Ekim 1923’te de ilan edilen, tüm ulusun “bin yıllar”a uzanan uygarlık birikimleriyle birlikte özgürlüğüne kavuştuğudur. Aynı birikimlerden doğan bayrağımız, bütün bir geçmişe sahip çıkan cumhuriyetle birlikte “yeniden” tarihsel gururuna kavuşmuştur.

“Devrim”ler çağında

Toplumsal tarihçiler 20. yy’a “devrimler çağı” diyorlar. Kapitalizme ve emperyalizme karşı Rusya’dan Çin’e, Anadolu’dan Latin Amerika’ya uzanan “kutsal isyan”lar, dünyanın sömürgecilik haritasını değiştirdiler.

Devrimlerin birçoğunda iktidarı devralan “parti”lerin bayrakları yeğlenirken, iki destansı zafer “ulusal bayrak”larıyla gerçekleşti. Birincisi Türkiye, ikincisi ise Küba...

Her ikisinin de “bağımsız” kimlikleri “tarihten gelen” bayraklarıyla kurumsallaşırken, liderlerinin de “saygınlıkları her geçen gün yücelen” ulusal önderler olması rastlantı mıdır?

Parti bayraklarıyla devrim yapanların heykelleri devrilir, artık adları bile anılmazken, Atatürk ve Castro’ya sadece kendi halklarının değil, insanlığın hayranlığı da giderek artıyor.

1920’lerde Kuvayi Milliye güçleri, ellerinde Türk bayraklarıyla işgalcileri kovdular. 40 yıl sonra Kübalı devrimciler de ellerinde Küba bayraklarını taşıyarak Batista’yı devirdiler. Bu nedenle Atatürk Türk Bayrağı’yla nasıl özdeşleşmişse, Castro da Küba Bayrağı’yla öyledir. Oysa Atatürk de “Osmanlı bitti” diyerek “kurucusu” olduğu cumhuriyet için farklı bir bayrak ya da parti bayrağını kullanmayı isteseydi; o erişilmez önderlik gücü karşısında kim itiraz edebilirdi?

Benzer şekilde Castro da “Bu bayrağı ABD’nin kuklası Batista kullandı, değiştiriyoruz...” deseydi, yüzyılın en acımasız diktatörlüğüne karşı kazanılmış zaferin coşkusuyla kim karşı çıkabilirdi?

Ancak her ikisi de ülkelerinin geçmişlerine bağlı; ulusal tarihlerindeki tüm onurlu sayfalara sahip çıkarak “lider”leştiler. Sadece dış düşmanlara değil, “bayraklarının onurunu koruyamayan”lara karşı da mücadele ederek efsaneleştiler..

En büyük bayramımız kutlu olsun...

“Tarihimizin mirası” olan bayrağımız da cumhuriyetin “bağımsızlık ve özgürlük bayrağı” olarak dünya durdukça dalgalansın...

ekinci@cumhuriyet.com.tr