SORU: Annem, babamdan  dolayı Emekli Sandığından ölüm aylığı alıyordu. Maaşı 1/3/2024 tarihinde bankaya yattı. Annem maaşını aldı ancak, 8/3/2024 tarihinde vefat etti.  ALO 170 bana SGK’ya dilekçe ile başvurup, annemin 8 günlük maaşının hesaplanmasını ve talep etmemi, kalanın iade olması gerektiğini söyledi. Ben bu durumda ne yapmalıyım? Sema S. 

Emekli aylıkları,  aylık ödeme dönemlerinde peşin ödenmektedir. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 69. Maddesinde; durum değişikliği veya ölüm halinde, sigortalı ve hak sahiplerine durum değişikliği veya ölüm tarihine ait Kanunda belirtilen ödeme döneminde peşin ödenen gelir ve aylıklar  ile bayram ikramiyelerinin geri alınmayacağı öngörülmüştür. Buna göre, emekli aylığını 1 Mart 2024 tarihinde peşin olarak  alan ve 8 Mart 2024 tarihinde vefat eden annenize ödenen 2024/Mart ayına ilişkin emekli aylığı, SGK tarafından geri alınmaz. 

EMEKLİ  İKRAMİYESİ  ALABİLİR MİYİM?

SORU: 27/2/1981 doğumluyum. İlk defa 29/12/1998’de 4/a’lı olarak işe başladım ve yine 29/2/2024 tarihinde bu statüde emekli oldum. Benim 3/1/2001-14/12/2018 tarihleri arasında Ankara Gazi Tıp Fakültesi Hastanesinde 4/c yani devlet memurluğunda geçen hizmetlerin oldu. Devlet memurluğunda geçen hizmetimden dolayı kıdem tazminatı alma hakkım var mı? Emel G. 

5434 sayılı Kanunun 89. maddesinde emeklilik ikramiyesi konusu düzenlenmiş olup, maddede; 8/9/1999 tarihinden önce sigortalı olup bu tarihten sonra devlet memurluğu dışındaki statülerde (SSK, Bağ-Kur) emekli olanların, devlet memurluğu hizmetinin sona erdiği tarih itibarıyla 1475 sayılı kanunun 14. maddesindeki koşullara göre işten ayrılışı gerçekleşmiş ise, Emekli Sandığına tabi geçen hizmetlere ilişkin emeklilik ikramiyesinin ödeneceği öngörülmüştür. 1475 sayılı Kanunda, 8/9/1999 öncesi sigortalı olanlara kıdem tazminatı ödenmesi için yaş koşulu aranmaksızın, sigortalının en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve yine en az 3 bin 600 prim gün sayısının bulunması gerekmektedir. 

Buna göre, 8/9/1999 tarihinden önce sigortalı olmanız ve çalışma süreleriniz içinde SSK ve Emekli Sandığına tabi hizmet sürelerinizin bulunması ve en son SSK kapsamında emekli olmanız nedenleriyle, devlet memurluğundan ayrıldığınız 14/12/2018 tarihinde  toplam hizmet sürenizin (SSK kapsamında geçen hizmetlerde dahil olmak üzere) 15 yıldan beri sigortalı olup en az 3 bin 600 gün olması halinde,  istifa etmiş olsanız  bile tarafınıza emeklilik ikramiyesi ödeniyor. Emeklilik ikramiyesi için SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına yazılı olarak müracaat etmeniz gerekiyor.

ALMAN VATANDAŞIYIM, BORÇLANMA YAPABİLİR MİYİM?

SORU: 1996 girişim ve 23 günlük bir çalışmam var. Ama 12 senedir Alman vatandaşıyım. 23 senedir aralıksız orada çalışıyorum. Almanya’daki haklarımdan vazgeçmeden, benim Türkiye’de EYT kapsamında emekli olmam mümkün müdür? Serdar Y.

1996 yılında Türkiye'de 23 günlük bir çalışmanız bulunduğuna göre  EYT kapsamındasınız. Diğer taraftan, 3201 sayılı Kanun gereğince yurtdışında geçen hizmet sürelerinizi borçlanmak için; 

1-Yurtdışında geçen çalışma sürelerinde Türk vatandaşı olma şartı bulunmaktadır. Türk vatandaşlığında geçmeyen yurt dışı süreleri borçlandırılmamaktadır.

2-Yurtdışı borçlanma talebinde bulunduğunuz tarihte ise;

-Türk vatandaşı olmanız veya,

-Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmiş olmanız veya

-Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığınızın devam etmesi (çifte vatandaşlığı olanlar) şartlarıyla yurt dışı borçlanması yapabilirsiniz.

Öte yandan, borçlandığınız süreler Bağ-kur kapsamında hizmet olarak değerlendirilecektir. Dolayısıyla, EYT kapsamında yaş koşulu aranmamakla birlikte bağ-Kur kapsamında emekli olursanız en az 9000 prim gün sayınızın bulunması gerekiyor. 12 senedir Alman vatandaşı olduğunuzu belirtiyorsunuz. Türk vatandaşlığında geçen hizmet sürelerinizi borçlanmak isteseniz bile borçlanma talep tarihinde belirttiğim şekilde, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmediyseniz veya çifte vatandaşlığınız yoksa borçlanma yapamazsınız.