Mustafa Sönmez
Mustafa Sönmez mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Savaş Endüstrisi Ellerini Ovuşturuyor...

15 Ekim 2011 Cumartesi
\n

Küresel krizin birkara delike doğru doludizgin gidişi, krizde bir düzeltici unsur(deyim Rosa Luksemburga aittir) olarak savaş seçeneğini güçlendiriyor. Küresel boyutta değilse de, bölgesel ölçekte çıkarılacak savaşın silah çarklarını daha hızlı döndürerek bir yeniden paylaşım fırsatını yaratması ve kapitalizme biraz nefes aldırması ihtimal dahilinde.

\n

Savaş endüstrisi, kimya, elektronik, makine, metalurji, havacılık, bilişim gibi alt sektörlerin bir bileşimi. En ileri teknolojiyi kullanan bir alan. Savaş endüstrisinin ürünlerine talep her zaman yüksek. Tüm silahsızlanma, dünya barışı çabalarına karşın tıkır tıkır işleyen bir ölüm tezgâhı... Ve tabiidir ki, bu kârı yüksek, stratejik sektöre, baş emperyalist ABD hâkim.

\n

***

\n

En mütevazı hesaplara göre, dünyadaki askeri harcamalar, dünya hasılasının yüzde 3ünü bularak yıllık 1.5 trilyon dolara ulaşıyor, hatta geçiyor. Bu harcamaların yarısının silah alımına ait olduğu tahmin ediliyor. Silahın üretimi ve ticaretinde kayıt dışı bir boyut olduğunu hep hatırda tutarsak, verilen sayıların daha yüksek olduğunu da eklemek gerekir.

\n

Kısa adı SIPRI olan Stockholm merkezli Barış Merkezi Enstitüsünün veri tabanından 2005-2010 döneminin silah satıcılarını ayıkladığımızda ortaya çıkan manzara şudur: Çoğu merkez emperyalist karakterdeki 15 ülke, dünya silah satışlarının yüzde 95ine hâkim görünüyor. Silah satışlarının yüzde 31e yakınını ABD, yüzde 23ünü Rusya Federasyonu gerçekleştiriyor. Almanya yüzde 11e yaklaşan payıyla üçüncü, Fransa ise dördüncü sırada (payı yüzde 7nin üstünde).

\n

Silahların müşterileri ise, gelirleri petrole, hammaddeye dayalı ülkeler ile merkez ülkelerin belirlediği işbölümü ile daha düşük teknolojili ve düşük kâr oranlı sanayi üreticisi durumuna gelen yükselen-gelişmekte olan ülkeler

\n

Silah alanların başında ise Asyalılar geliyor. BRICin iki asli üyesi Hindistan ile Çin, ihracattan kazandıklarıyla hızla silahlanıyorlar. G.Kore de öyle. Çin, alıcı olmanın yanında yüzde 3 payı olan bir satıcı aynı zamanda.

\n

Ortadoğunun petrol zengini Arap ülkeleri, özellikle ABDnin baş müşterileri. Kendileri kullanmaya niyetli olmasalar da ABDye rüşvet verir gibi, savaş ürünlerine milyarlarca dolar verip satın alıyorlar ve bir kenarda depoluyorlar.Tabii ki ABDnin gözetiminde ve kontrolünde oluyor bunlar.

\n

İflasın eşiğindeki Yunanistanın en önemli silah müşterilerinden biri olduğu anlaşılıyor. İsrail ile Türkiyenin silaha harcadıkları, birbirine yakın görünüyor. Türkiye, Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Ofisine yaptığı 2010 bildiriminde askeri harcamalarını 19 milyar TL olarak beyan etmiş ve silah alımlarına 8 milyar TL harcadığını bildirmişti. Bu, 5.5 milyar dolarlık bir silah harcaması anlamına geliyor ve alımlar ağırlıkla ABDden yapılıyor.

\n

Dünya halklarının her zamandan daha çok barışa duyarlı olması, milliyetçi, savaşçı çığırtkanlıklara karşı durması gerekiyor. Krizi bazı bölgesel savaşlara doğru bükme çabaları arttırılacaktır. Buna karşı halkların kardeşliği savunulmalı ve krizin faturasını süper varlıklı sınıflara ödetmek için enternasyonalist bir dayanışmaya gidilmesinin şartları iyi değerlendirilmeli.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları