TCMB faiz kararını açıkladı: Politika faizi aylar sonra düşürüldü!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini düşürdü. 

Alınan bu kararla birlikte Merkez Bankası politika faizini 22 aylık periyodun ardından 250 baz puan düşürerek 47.50 seviyesine indirdi. Politika faizi en yüksek seviyesi olan 50 puanı Mart 2024'te görmesinin ardından bu yana ilk kez düşmüş oldu.

BEKLENTİLER NE YÖNDEYDİ?

AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) aralık ayında politika faizini 150 baz puan indirerek yüzde 48,50'ye çekmesini beklemişti. Ankete katılan 14 ekonomistten 10'u faiz indirimi tahmininde bulunurken, 4'ü faizin sabit bırakılacağını öngörmüştü. Ortalama beklenti, TCMB'nin faizi 150 baz puan indirerek yüzde 48,50 seviyesine çekmesi yönündeydi.

JPMorgan, TCMB'nin aralık ayında ölçülü bir faiz indirimi yapacağını belirtmiş ve 2025’in ilk çeyreğinde üç kez 150 baz puanlık indirim beklediğini açıklamıştı. Öte yandan Goldman Sachs, Merkez Bankası'nın sürpriz bir kararla faizi yüzde 50'de tutabileceğini değerlendirmişti.

22 kurumdan 18’i, TCMB'nin faiz indirimi için ilk adımı aralık ayında atacağını öngörürken, 4 kurum bu adımın ocak ayında gerçekleşebileceğini savunmuştu.

PPK TOPLANTISI SONRASI AÇIKLAMA

Para Politikası Kurulu toplantısı ardından yayımlanan açıklamada bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 50’den yüzde 47,50’ye indirdi. Ayrıca, operasyonel çerçevede de değişiklik yaparak, Merkez Bankası'nın gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo faizine kıyasla -/+ 150 baz puanlık marj ile belirlenmesine karar verildi.

ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ VE PARA POLİTİKASI

Yayımlanan açıklamanın devamı şu şekilde:

"Kasım ayında enflasyonun ana eğilimi yataya yakın seyrederken, aralık ayında ana eğilimde düşüş belirtileri gözlemlenmiştir. Son çeyreğe ilişkin veriler, yurt içi talebin yavaşladığını ve enflasyondaki düşüşü desteklediğini göstermektedir. Temel mal enflasyonu düşük kalırken, hizmet enflasyonunda belirgin bir iyileşme yaşanmıştır. İşlenmemiş gıda enflasyonu ise önceki iki aydaki yüksek seviyelerinin ardından aralık ayında ılımlı seyretmektedir.

Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında iyileşme gözlemlenirken, dezenflasyon süreci açısından riskler devam etmektedir. TCMB, kararlı para politikası duruşuyla yurt içi talepte dengeleme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzeltme sağlamakta ve dezenflasyon sürecini güçlendirmektedir. Aylık enflasyonun ana eğiliminde kalıcı bir düşüş sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.

Kurul, enflasyon görünümüne odaklı ve ihtiyatlı bir yaklaşım benimseyerek kararlar alacaktır. Enflasyonda belirgin bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili bir şekilde kullanılacaktır. Ayrıca, kredi ve mevduat piyasalarında beklenmedik gelişmeler yaşanması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir.

Kurul, enflasyonun ana eğilimini geriletmek ve orta vadede yüzde 5 hedefi doğrultusunda parasal ve finansal koşulları sağlayacak önlemleri alacaktır. Tüm bu adımlar, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla kararlılıkla uygulanacaktır."

FAİZ İNDİRİMİ NEDİR?

Bir ülkenin merkez bankasının, bankalar için belirlediği faiz oranlarını düşürmesi olarak tanımlanabilir. Faiz indirimi, ekonomiyi canlandırmayı hedefler. Bankalar, faizler düştüğünde daha düşük faizle kredi verir ve tasarruf sahiplerine daha az faiz öderler. Bu da insanların ve şirketlerin daha fazla kredi almasını ve harcama yapmasını teşvik eder. Örneğin, merkez bankası faiz oranını yüzde 10'dan yüzde 8'e indirirse, bankalar da kredileri daha düşük faizle sunar, bu da ekonominin hareketlenmesine yardımcı olabilir.

POLİTİKA FAİZİ NEDİR?

Politika faizi, merkez bankalarının bankalarla yaptığı işlemlerde uyguladığı faiz oranıdır. Bu oran, ekonomiyi yönlendiren önemli araçlardan biridir. Merkez bankası, politika faizini artırarak ekonomiyi soğutabilir (enflasyonu düşürmek amacıyla) ya da düşürerek ekonomiyi canlandırabilir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz kararları, ticari bankaların faiz oranlarını da etkiler. Politika faizi, aslında bankaların birbirlerine borç verirken kullandığı faiz oranıdır.

FAİZ ARTIRIMI NEDİR?

Faiz artırımı, merkez bankasının faiz oranlarını yükseltmesidir. Bu durumda bankalar, daha yüksek faizle kredi verir ve tasarruf sahiplerine daha fazla faiz öderler. Faiz artırımı, genellikle enflasyonun yükseldiği ve paranın değer kaybettiği durumlarda tercih edilir. Bu, harcamaların ve borçlanmanın azalmasını sağlamak amacıyla yapılır. Örneğin, merkez bankası faiz oranını yüzde 5'ten yüzde 8'e yükseltirse, bankalar da daha yüksek faizle kredi verir ve tüketici harcamaları düşer.