Dövizdeki artış mutfağı bir de tüple vurdu. Tüpgaz fiyatları bir ayda dört kez zamlanırken  Ocak ayında 142 TL olan 12 kg’lık mutfak tüpü 215 TL’ye çıktı. Yoksul artık tenceresini de kaynatamıyor!

Günlerdir gözümüz kulağımız telefon, bilgisayar ve televizyon ekranlarında. Serbest düşüşe geçen Türk Lirası’nı izliyoruz.

Daha bir ay önce Merkez Bankası Başkan Yardımcısı olan Prof. Dr. Semih Tümen’in bile “irrasyonel deney” diye nitelediği, dünyada denenmemiş bir “formülün” ne getireceğini yaşayarak görmek için bekliyoruz. Her şey, “Faiz nedendir, enflasyon sonuçtur” formülünü kanıtlamak için...

Yapılan resmi açıklamalarda, istihdamın, yatırımların, refahın artması için üç veya dört ay sabretmemiz isteniyor.

Bu sürenin sonunda ölür müyüz kalır mıyız? İflaslar, işsizlik, yoksulluk mu artar bilmiyoruz... AKP’liler biliyor gibi yapıyor ama hiçbir ekonomist geleceği öngöremiyor! Bir de araya kurtuluş savaşı retoriği sokuluyor ki savaş kime karşı ve düşman kim, belli değil!

Bu arada döviz, faiz tartışmaları parası olanları çok yakından ilgilendirirken, parası olmayanları ise ciddiye alınmayan enflasyon ve hayat pahalılığıyla, karaborsa tehlikesiyle yok olmaya başlayan ürünler derinden etkiliyor.

Metropoll’ün araştırmasına göre Türkiye’de yurttaşın yüzde 71’i yoksullaştığını düşünüyor, zenginleştiğini düşünen ise sadece yüzde 11. AKP tabanında zenginleşme vurgusu yüzde 30.

Malını yerine koyamayacak olan üretici satışı durduruyor. Akaryakıt istasyonlarında tek depo bile olsa zammın etkisini azaltmak isteyenler kuyruk oluşturuyor. Ayçiçeği yağından kahveye, una kadar ürünler stoklanmasın diye taneyle satılıyor.

En temel ihtiyaç tüpgazdaki fiyat artışları ise şok edici! Dar gelirliyi vuruyor. Bir yıl önce 117 TL olan 12 kg’lık ev tipi büyük tüpgaz bugün 215 TL’den satılıyor.

Soba fiyatları 600-700 TL’den 1500 TL’ye fırlamış. Sobayı bulsan, son iki ayda kömür fiyatları yüzde 72 arttı. Ağustos ayında tonu 1254 lira olan kömür fiyatı, ekimde 2 bin 159 lira oldu. Odun fiyatı da iki ayda yüzde 32.6 arttı.

Sebzeye, meyveye, ete asgari ücretli, memur, emeklinin ulaşması bile imkânsız hale gelmişken düzenli bir geliri olmayan, yaptıkları kâğıt toplayıcılığı bile yasaklanan en alttakilerin hali ne olacak?

TÜP DESTEĞİ VERİLSİN

Derin Yoksulluk Ağı’nın çalışmalarına göre son dönemde çaresizlik çok derinleşti.

Hacer Foggo’yu ve Derin Yoksulluk Ağı’nı, pandemi ile birlikte en zor koşulları yaşayan, “soğan ekmek bile bulamayan” yoksulların sesi olarak tanıdık. Yaklaşık 20 yıldır en yoksul semtlerde İstanbul’un en alttakilerini yalnız bırakmayan bir sivil toplum savaşçısı o. Sohbet etmek için aradım yine sahada ve yine çok dertliydi.

Bölgede pandeminin üstüne bir de ekonomik krizin vurduğu darbeyi anlattı. “Pandemiyle korkunç bir süreç başlamıştı. Temel ihtiyaçlara ulaşamıyorlardı. Şimdi gelen zamlarla durum daha beter oldu. Aslında bu krizde hepimiz yoksullaştık. Asgari ücretliden işçiye, plaza çalışanına kadar bir basamak daha aşağı indik” diyor Foggo.

Yoksulların ise düşecek basamağının da olmadığını söylüyor ve ekliyor: “Gelen yağmur gibi zamlarla artık mamadan beze, hiçbir şeye erişemiyorlar. Şimdi de tüp krizi var. Çok pahalı, 215 TL. Alamıyorlar, soba yok, yakacak yok... Çaresizlik çok derinleşti.”

Foggo’nun belediyelere de bir önerisi var. “Tüm harcamalarınızı bırakın, yoksulların ihtiyaçlarına bakın” diyor ve şunları söylüyor:

“Kamu sosyal devlet anlayışı ile sosyal hizmet yönetimini gerçek duruma göre yeniden uygulanabilir ve pratik çözümlerle değiştirmeli. Belediyeler mahallelere yakın tüpgaz bayileriyle anlaşarak verilen gıda kartlarına tüp için fazla bir yükleme yaparak üç ayda bir de olsa tüp almalarına imkân sağlamalı. Bu bölgelerde çaresizlik ve öfke büyüyor. Yoksa, her şey için çok geç olacak.”