Suudi Arabistan iki yıldır uyguladığı kısıtlamaları sertleştiriyor ama resmen kabul etmiyor

Riyad Ticaret Müşavirliği “Suudi ambargosu resmileşti” haberime “Suudi yetkililer resmi engelleme yok diyor” açıklaması yaptı. Aynı gün dev konteynır taşımacısı Maersk müşterilerini, Türk malları Suudi gümrüğünde engellenebilir diye uyardı.

Türkiye’nin bir zamanlar en yakın dostlarından biriydi Suudi Arabistan. O derece yakındı ki 2015 yılında ölen Suudi Kralı Abdullah bin Abdulaziz el-Suud için üç günlük yas bile ilan edilmişti. Ancak Türkiye’nin Suriye, Mısır politikaları, ardından da gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti, iki ülke arasında yol ayrımına neden oldu. Bunun en büyük yansıması da ekonomide yaşandı. Yaklaşık iki yıldır Türk ürünlerine ambargo uy gulanıyor. Aylarca gümrüklerde bekleyen Türk ürünleri var. 

İhracatın değer olarak çok fazla etkilenmemesinde ihracatçılar ile müşterileri arasında işbirliği önemliydi. Ancak Suudi hükümetinin taahhütname imzalatması, baskıyı artırması sorunları büyüttü. Geçen hafta 1 Ekim’den itibaren bugüne kadar gayri resmi uygulanan ambargonun “resmileşeceği” konusunda bazı ihracatçılardan bilgi geldi. 

Ben de haberleştirdim. “Ambargo” sanki yeni duyulmuş gibi tepki geldi bazı ihracatçılardan. Tabii ki kimsenin işini bozmak için yazmıyoruz bu yazıları. Ülke hepimizin. İşleri zora giren, son yüklemelerini yaptıklarını söyleyen ihracatçılar, uzun süredir kendilerine sahip çıkılmasını istiyor. Resmi açıklama bekliyor ama ne yazık ki “böyle bir olay yokmuş” gibi derin bir sessizlik yaşanıyor. Bu haberi temmuz ayında ilk duyuran Dünya gazetesi yazarı Kerim Ülker olmuştu. 

Bugün de yine aynı gazeteden Aysel Yücel, “Örtülü ambargo alenileşti” başlığıyla yaptığı haberinde “Dünyanın en büyük konteynır taşımacısı Maersk, Türkiye’den Suudi Arabistan’a gönderilen ihraç mallarının engellendiğine dair müşterilerine uyarıda bulundu” bilgisini verdi. Yani olay derinleşiyor. Ben “resmileşti” kelimesini kullanırken bunu anlatmak istedim. Maksadını aşmış olabilir. Önemli olan kelimeler değil, sorun kangren olmadan adım atmak!

Riyad Ticaret Müşavirliği: Kısıtlama için resmi bir karar yok

Bu arada hükümetten, bakanlardan açıklama bekleyen ihracatçıya ise bu haberden sonra nihayet bir açıklama yapıldı. Açıklamaya göre ne Suudi yetkililere ne de müşavirliğe göre hiçbir engelleme söz konusu değil. İhracatçıya yapılan “müjdeli” açıklama şöyle: “Suudi Arabistan tarafından ülkemizden yapılan ihracatın engelleneceğine dair basında ve sosyal medyada yer alan bilgiler incelenmiştir. 

Suudi Arabistan tarafından Türk mallarının pazara girişini kısıtlamak üzere yayımlanan resmi bir karar bulunmamaktadır. Konuya ilişkin farklı seviyelerde kurulan temaslarda Suudi Arabistan yetkili makamları tarafından bize bu ve benzeri iddiaların gerçeklik payının olmadığı ve ülkemizde olan ticaretin diğer tüm ülkelerle olduğu gibi serbest bir şekilde devam etmesine önem verildiği bilgisi verilmiştir. 

Konu bakanlığımız hem de Riyad Büyükelçiliğimiz tarafından en üst seviyeden takip edilmektedir. Ayrıca hem müşavirliğimiz hem de Cidde Ticaret Ataşeliğimiz tarafından konuya ilişkin gerekli temaslar kurulmaktadır. Bu iddialar üzerine dün Suudi Arabistan Ticaret Bakanlığı’ndan bir yetkili ile telefonla tekrar görüşülmüştür. 

Görüşmeden onların da benzer bilgileri medyadan duyduğu ancak resmiyette böyle bir kararın olmadığı bilgisi edinilmiştir. Özetle mevcut durumda atılmış resmi bir adım bulunmamaktadır.”