Işık Kansu
Işık Kansu kansu@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

İlim Hicretçilerinin Türkiyesi

27 Şubat 2021 Cumartesi

Cenaze töreninde başta Saray’daki olmak üzere tüm AKP’lilerin tam takım hazır bulunduğu Emin Saraç’ın yaşamöyküsünden kimi kesitler, kendisini “hocaların hocası” diye tanımlayan AKP kadrolarının Türkiye’de nasıl bir düzeni oturtmaya çalıştıklarını göstermesi açısından çok belirleyicidir.

Yasak edilmesine karşın alttan alta çalışan tekkelerde, tarikat örgütlenmelerinde dinsel eğitim gören Emin Saraç, 1950’de “ilim hicreti” diye adlandırılan Mısır’a giderek şeriatçı El - Ezher Üniversitesi’ne kaydolur.

El - Ezher’de Muhammed Zahid Kevseri’nin öğrencisi olur. Kevseri’nin kim olduğu önemli... 

Kevseri, Düzceli. Osmanlı’nın son döneminde Fatih Medresesi’nde eğitim almış. Ayrıca, dönemin şeyhülislamı Mustafa Sabri’ye vekâleten dersler vermiş, onun Meşihat (Şeyhülislamlık makamı) Müsteşarlığı’nı yapmış. 

Biliyorsunuz, Mustafa Sabri, İngiliz Muhipleri Cemiyeti kurucularından, Ulusal Kurtuluş Savaşı sürerken Mustafa Kemal ve Kuvayi Milliyeciler için ölüm fetvası yazan, Lübnan’da Mehmet Akif ve Saidi Nursi ile birlikte Dâr-ül Hikmet-il İslâmiye Cemiyeti’ni kuran şeyhülislam. Mustafa Sabri, hainlik ettiği Kurtuluş Savaşı kazanılınca Mısır’a kaçanlardan. Orada, Müslüman Kardeşler’in (İhvan-ı Müslimin) kurucu lideri Hasan el Benna ile birlikte olmuş. El Benna’nın adını verdiği “Gayba İman Edenler ve Etmeyenler Arasındaki Kesin Hüküm” adlı kitabı yayımlamış. 

Kevseri de tıpkı Mustafa Sabri gibi, zaferden hemen sonra 1922’de Mısır’a kaçmış ve şeriatçı El -  Ezher Üniversitesi’nde görev almış.

İşte o Kevseri’nin “rahle-i tedris”inden geçen ve ondan “icazet alan” Emin Saraç’ın bir önemli özelliği de İslami İlimler Araştırma Vakfı’nın kurucuları arasında olmasıdır.

Bu vakfın bir başka kurucusu da bir zamanlar sosyal demokratlara “tıpış tıpış” oy vermek üzere cumhurbaşkanı adayı olarak önerilen, geçmişte El - Ezher’de asistanlık da yapmış olan Ekmeleddin İhsanoğlu’dur.

Emin Saraç’ın oğlu Yekta Saraç da bugün YÖK’ün başında bulunmakta ve babasının izinde gitmektedir: 

Sayelerinde, Türkiye’deki üniversiteler de giderek El - Ezher’e benzemektedir.

HASANOĞLAN İLE İLGİLİ YENİ GELİŞMELER

Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün, Ankara Anakent Belediyesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanlığı tarafından ayağa kaldırılacağını, onarımların 29 Ekim 2023’e değin tamamlanacağını geçen hafta duyurmuştuk. 

Gelişme kamuoyunda genelde sevinçle karşılandı.

Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Ankara Şube Başkanı Alper Akçam ise yazımızda kendilerinden söz edilmemesinin çok büyük haksızlık olduğunu duyurdu. Akçam, son iki yılda konuya ilişkin 20-30 üniversite etkinliği yaptıklarını, Hasanoğlan’da buluşmalar ve etkinlikler düzenlediklerini, oradaki kimi yapıları kendilerinin kurtardığını, geçen yıl Köy Enstitülerinin 80. yılını Hasanoğlan’da kutlama tasarımlarının ise salgın nedeniyle gerçekleşemediğini anımsattı.

Bir haber daha: Hasanoğlan’ın ayağa kaldırılması tasarımı, belediye meclisinden geçti. Alanın rölövelerinin alınması ve onarım projelerinin hazırlanması için çalışmalara başlandı. Alanda, gerekli ölçümler tamamlandı.

Haydi kolay gelsin... 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları