“Ne değişti ki 1 Kasım’da oyumuzu değiştirelim” sorusu haklı bir sorudur. Kuşkusuz seçimleri değerlendirirken verili tabloyu, yani sandığı ve seçim pusulasını tartışıyoruz. Devreye girmesini istediğimiz, temsili demokrasinin dışına taşan birikimden henüz söz edemiyoruz. Seçime katılan siyasi partilerin kadim seçmenleri; CHP’liler CHP’ye, MHP’liler MHP’ye oy vermeyi sürdürecekler. Seçim sonuçlarında belirleyici olup olmayacakları bir yana, liberaller ve sol kesim oylarını değiştirecek mi, biz ona bakalım.

***

Solun, iktidarla bu anlamda bir işi, ilişkisi olamaz. Liberaller konusunda da iktidar açısından durum pek umut verici değildir. “Beraber yürüdüğümüz, beraber ıslandığımız yollarda yaptıklarımızla yetineceğim, söz verdiğim kadar laikliği ‘düzelteceğim’, döndüm fabrika ayarlarına” dese de inandırıcı olamayacaktır. Bu nedenle liberallerin, yani serbest piyasa ekonomisi ile bir sorunları olmayan ama gerçekleşebileceğine inandıkları “bireysel özgürlükleri” önemseyen arkadaşların ezici çoğunluğu, “kullanışlı olmayanları” oylarını değiştirmeyecek, baskıcı rejimde ısrarlı olan iktidar partisine oy vermeyeceklerdir. Oylarını sanıyorum ki, büyük ölçüde Kürt siyasi hareketi lehine kullanacak, HDP’yi destekleyeceklerdir.

***

Sol cenahta yer alan, gelecekte temsili demokrasinin sınırlarını aşacak bir gelişmenin temsilcisi olma potansiyeli taşıyan Haziran Hareketi’ni oluşturan partiler, örgütler, hareketler seçimlerle ilgili bağlayıcı karar almamakla birlikte ağırlıklı olarak HDP’ye oy vereceklerini açıkladılar. Bu açıklamanın özelliği Haziran Hareketi’nin kendisini HDP ile özdeşleştirmemeye özen göstermesidir. “HDP’li değiliz ama HDP’ye oy vereceğiz” siyasi olarak ciddiye alınması gereken bir tutumdur. Aynı yaklaşım Haziran Hareketi içinde yer alıp da CHP’ye oy vermeyi seçecek olanlar için de geçerlidir. Emek Partisi ve Halk Evleri de HDP’yi desteklediklerini açıkladılar. Komünistlerin bayrak göstermesinin önemine dikkat çeken, sistem karşıtlığı tartışmasına “birlik işçi sınıfının birliğidir, gayrısı anlamsızdır” teziyle katılan Komünist Parti’nin oy pusulasında ayrı bir yeri oluğunu da biliyoruz.

***

Demek ki 7 Haziran seçimlerinde oy kullananlar yine aynı gerekçelerle oy kullanacaklar, oylarını değiştirmeyeceklerdir. İktidar partisi ne kadar uğraşırsa uğraşsın, zorbalık sonuç vermediği sürece seçimin sonucu bellidir. Bu sonucu veri alalım ve sorasına bakalım. “İktidar partisine oy yok” temel sloganı oyları belirleyecek, ama bu HDP ya da CHP’yle kalıcı ittifak anlamına gelmeyecektir. Çünkü her iki partinin de serbest piyasa ve emperyalizmle ilişkiler konusunda tutumları bellidir; solla ideolojik bir ortaklıkları söz konusu değildir.

***

Bu kez siyasi bir şantaj nedeniyle verilmiyor bu oylar; somut durum saptamasının sonucudur. Seçim sonrası temsili demokrasinin yetersizliği daha da belirginleşecek; sınırın çizildiğini, istikrarın sağlandığını, meşruiyetin yalnızca kendileriyle tanımlandığını düşünenler ortada sınır mınır kalmadığını, meşruiyetin anlamının değiştiğini, kartların yeniden dağılacağını hayretler içinde görecek, şaşırıp kalacaklardır.