Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar

Ergin Yıldızoğlu

ergin.yildizoglu@gmail.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

ABD Yönetiminde Tıkanma

09 Ekim 2013 Çarşamba

Geçen hafta boyunca dünya basını ABD

yönetimindeki tıkanmayı konuşuyordu. Hâlâ

konuşuyor. Federal (merkezi hükümet) bütçe

Cumhuriyetçi parti (GOP) temsilcileri engellediği

için onaylanamıyor. Federal hükümetin

kimi bölümleri “kepenk kapatmaya” başladı.

İkinci konu da federal hükümetin borçlanma

tavanının yükseltilmesiyle ilgili. GOP’nin

meclis temsilcileri buna da karşı.

ABD’de çok önemli bir güç olan mali

piyasalar şimdilik federal bütçenin nasıl olsa

bir aşamada onaylanacağından emin, ortaya

çıkan sorunların da hızla giderileceğini düşünüyorlar.

Bütçe konusunda mali piyasaları

doğrudan etkileyen bir durum yok. Borçlanma

tavanına gelince, durum tamamen farklı.

Borçlanma tavanı yükseltilemez, federal

devlet borçlanma, borç ödeme kapasitesini

kaybederse ABD mali piyasaları, uluslararası

piyasalar doğrudan etkilenecek. Sert bir mali

sarsıntı olasılığı yüksek.

Şimdilik, mali piyasalarda “Evet uçurumun

kenarında kavga ediyorlar, ama son anda

uçurumun kenarından geri çekilecekler” diye

düşünenler çoğunlukta. Ancak bir yorumcunun

vurguladığı gibi esas sorulması gereken

soru şu: “Bunların uçurumun kenarında

ne işi var?” Bu sorunun cevabı da ABD’de

yaşanmakta olan derin toplumsal çatlamayla

ilgili. Devletteki tıkanıklık bu toplumsal çatlamanın

yansıması.

‘Yeni Güneylilerin yükselişi’

Bu başlık, Washington Post’un yorumcularından

Kolbert I. King’e ait. King bütçe

konusundaki tıkanmayı Amerikan iç savaşından

önce güneyin federal hükümet projesine

isyan hareketine benzetiyor.

Gerçekten de GOP içinde, federal hükümetin

harcamalarına, vergi almasına karşı

olan bir kesim var. Bu kesimi temsil eden

senato ve meclis üyeleri çoğunlukla güney

eyaletlerinde geliyor. Halen bu kesimin “Çay

Partisi” adlı sağcı koalisyonun çatısı altında

toplandığı da bir gerçek.

Bu kesim, harcamaları ve vergileri artıracak

iddiasıyla “Obamacare” olarak yasalaşan

sağlık sistemini, yasalaşmasını engelleyememiş

olduklarından şimdi mali kaynaklarını

keserek pratikte çökertilmesini amaçlıyor.

Ancak gerçek durumun merkezi devletin harcama,

vergi alma kapasitesine karşı çıkan bir

eğilimin kaygılarını yansıtmaktan çok daha

karmaşık özellikleri var.

Şu, üç noktaya bakmak yeterli. Birincisi

Merkez Bütçe Ofisi’nin araştırması

“Obamacare”in bütçe açığı konusunda nötr

olduğunu ortaya koyuyor. İkincisi, Obama

döneminde merkezi hükümetin harcamaları

o derecede azaldı ki ekonomik toparlanmayı

engellemeye başladı. Üçüncüsü, “Obamacare”

esas olarak emekçi sınıfları, ama özellikle

bunların en alt kesimini kapsıyor. Siyahlar,

yalnız anneler ve Hispanik göçmenler bu

kesimin içinde.

King’in “yeni güneylilerin yükselişi” saptaması

işte bu siyah, Hispanik ve yalnız anneleri

hedef alan ırkçı, dinci bir kesimin etkisine

ilişkin. Gerçekten de, Cumhuriyetçileri bu

tıkanmayı yaratacak yönde iten temsilcilere

bakınca, karşımıza ilginç bir tablo çıkıyor.

New York Times’dan Friedman’ın

vurguladığı gibi seçim bölgelerinin sınırlarının

sürekli değiştirilmesine bağlı olarak

GOP’nin seçim kazandığı bölgeler ırk, gelir

durumu açısından “beyazlaşıyor”. Bir araştırmaya

göre 2000-2010 arasında Hispanik

beyazların nüfus içindeki payı yüzde 69’dan

yüzde 64’e düşerken ağırlıklı olarak GOP’ye

oy veren bölgelerin sayısı 175’ten 183’e

yükselmiş. Bu sayı demokratlar için 144’ten

136’ya düşmüş. Seçim bölgelerinin sınırlarının

siyah seçmeni dışlayacak, azınlığa

itecek biçimde düzenlenmesi, GOP’nin her

genel seçime 44 garanti iskemleyle girmesine

olanak sağlıyor. Bu sırada yasalar

adaylara mali yardımların sınırlarını çeşitli

yollarla kaldırdığı için aşırı sağcı, ırkçı adayların

kaynakları da arttıkça artıyor.

Homojenleştirilmiş GOP bölgelerinde,

adeta kültürel bir kavanozda yaşayan beyaz

işçi sınıfı ve orta sınıf seçmenin ırkçı dinci

eğilimleri güçleniyor. Bu seçmen, siyahların

yararlandığını düşündüğü yasaları, melez

(genleri kirletmiş!) ve Müslüman (olduğuna

inanıyorlar) devlet başkanı Obama yönetimini

felç etmeye çabalıyor.

Ancak bu kesimin kültürel saplantıları, iş

çevrelerinin çıkarlarıyla çelişmeye başladığından

GOP ciddi bir temsil kriziyle, bir

daha devlet başkanı çıkaramama riskiyle

yüzleşmeye başlıyor.

Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Su, gıda, göç: Avrupa Birliği’nin geleceği karanlık! 4 Kasım 2024

Hâlâ bıçak sırtında 31 Ekim 2024

Acemoğlu, Johnson ve Robinson’un üzerine kısa notlar 28 Ekim 2024

Günün Köşe Yazıları

Mine Esen

Bozuk dönmedolap gibi...

Barış Terkoğlu

Apocularla ülkücüleri kucaklaştıran adam!

Orhan Bursalı

CHP AKP’yi yüzde 28’in altına çekebilir mi?

Ergin Yıldızoğlu

Su, gıda, göç: Avrupa Birliği’nin geleceği karanlık!

Olaylar Ve Görüşler

Ekonomide çöküş - A.REFİK KUTLUER

Bretton Woods’u terk edip günümüze gelen kapitalizm (1)

Video Haberler

En Çok Okunan Haberler

iOS Mobil Uygulaması Android Mobil Uygulaması