1) “Arap Baharı” kavramı bir illüzyon, bir yanılsamadır.
2) ABD’nin Ortadoğu ve Mısır politikası bölgeye sadece kan ve gözyaşı getirmiştir.
3) Bölgeye egemen olan eğilim demokrasi değil, istikrarsızlık, bölünme, iç savaş ve kanlı hesaplaşmalardır.
4) AKP’nin de hem Ortadoğu hem de Mısır politikası bütünüyle başarısızdır.
5) Gazetelere kadar yansıyan bilgilere, haberlere göre, yaşanan trajedide, AKP’nin Mursi’yi ve Müslüman Kardeşler’i yanlış yönlendirmesinin de payı vardır.
6) Dış politikada etnik veya dinsel-mezhepsel yaklaşımlar, çözümden çok sorun üretmektedir.
7) İç politikadan dış politika veya dış politikadan iç politika için avantajlar devşirmek çabaları akılcı ve yararlı değildir; genellikle ters tepen sonuçlar verir.
8) “Ergenekon’u bulup çıkarmasaydık ve mahkûm etmeseydik bizde de bunlar yaşanacaktı” veya “Gezi eylemlerini şiddetle bastırmasaydık, bizde de sonuçlar böyle olacaktı” gibi, AKP iktidarının Mısır katliamından kendisine mağduriyet çıkarma çabaları temelsizdir, yanlıştır; bu iddialar sadece gittikçe otoriterleşen iktidarın korkuya ve korkutmaya dayanan, inandırıcılıktan uzak gerekçeleri olarak dudaklarda tebessümlere yol açmaktadır.
9) Dünyada, bölgede ve ülkemizde olup bitenlere demokrasi, özgürlükler ve insan hakları bağlamında bakmak gerekmektedir.
10) Böyle bakıldığında, Mısır’da olup bitenler de Türkiye’de olup bitenler de, iktidarların uyguladıkları şiddet yöntemleri bakımından eleştirilmelidir.
11) Cengiz Çandar dün şöyle yazıyordu:
“Yöntem ve ortaya çıkan görüntüler itibarıyla, Mısır’ın askeri darbecilerinin… giriştiği temizleme operasyonu ile 11 ve 15 Haziran günleri... Gezi Parkı’nda girişilmiş olanla temelde pek bir farkı yoktur. Her iki örnekte, ana saldırı araçları, sınırsız oranda kullanılan gaz ve buldozerler idi…
Türkiye, tüm zaafları ve eksikliklerine -otoriterleşme eğilimleri sergilemiş olan bir Başbakan’a sahip olmasına- karşılık, bir “demokrasi”dir; Mısır’da ise “askeri darbe yönetimi” vardır.
Türkiye ile Mısır arasındaki bu ‘temel fark’, Taksim-Gezi ile dünkü Rabia el Adeviyye farkına da işaret ediyor.”
12) Bence Mısır’daki katliamdan alınacak en büyük ders:
Ağır aksak işletilen demokrasimizi korumak ve daha da geliştirmek, özellikle de otoriterleşme ve devlet şiddeti eğilimlerinden kaçınmaktır.