Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

1989’dan alınması gereken dersler

09 Nisan 2024 Salı

Sevgili okurlarım, 31 Mart 2024 Yerel Seçimleri, ülkedeki Demokratik Rejim umutlarını yeniden yeşertti.

İnsanlar sokakta boynuma sarılıp, “Siz en umutsuz zamanlarda bile hep ‘Demokrasi için Diren’ dediniz, haklı çıktınız, teşekkür ederiz” diyorlar.

CHP’nin belediye seçimlerinden birinci parti olarak çıkması, gerçekten de Demokratik Rejim’in ve onun önkoşulları olan Laiklik ile Hukuk Devleti ve Sosyal Devlet ilkelerinin yeniden değer kazanmaları konusundaki umutları yeşertti.

Fakat bu umutların gerçekleşip gerçekleşmemesi, CHP’nin, iktidarın bütün engellemelerine karşı, hem yerel yönetimlerde hem de Türkiye genelinde göstereceği başarıya bağlı.

Bu başarı hiç de kolay olmayacak.

***

22 yıldır hükümete ve devlete egemen olan, “Parlamenter Demokratik Rejim”i, “Şahsım Devleti Rejimi”ne çeviren iktidar, CHP’li belediyeleri engellemek için elinden gelen her türlü zorluğu çıkaracak:

Belediyelerin yetkilerini tırpanlayacak; zaten kalan yetki kırıntılarını da merkezi hükümete alacak...

Hakları olan kaynakları vermeyecek...

Kendi buldukları kredileri almalarını bile engelleyecek...

Kentlerin dokularını bozan, yaşam kalitelerini düşüren, kentsel hayatı zorlaştıran her türlü ihaleleri yine kendi oligarşisine verecek...

Doğal, tarihi ve kentsel sitlerin, kupon arsaların yağmasına devam edecek...

Kentlerin üretimlerini kendi oligarşisine aktarmak için her türlü yolu deneyecek...

Haksız ve hukuksuz baskılarla, gereksiz teftişlerle, temelsiz iddialarla, haksız siyasal eleştirilerle, trollerinin yaptıkları sahte belgelere dayalı dezenformasyonlarla, CHP’li belediyeleri felç etmeye, halkın gözünden düşürmeye çalışacak.

***

Bu satırların yazarı, 1989 Yerel Seçimleri’nden birinci parti olarak çıkan SHP’nin, iki yıl sonra 1991 Genel Seçimleri’nde üçüncülüğe düştüğüne tanık oldu.

Bu düşüşün yedi temel nedeni vardı:

1) Parti içinde Deniz Baykal’ın başlattığı hizipçi mücadele ve art arda yapılan Kurultayların partiyi yıpratarak seçmen nezdindeki güvenilirliğini zedelemesi.

2) Ecevit’in Sosyal Demokrat çizgide ayrı bir parti kurmuş olması ve eski CHP seçmenlerinin bir bölümünü etkilemesi.

3) Başta İstanbul olmak üzere, CHP’li belediyelerin, medya ve kamuoyu ilişkilerinin kötülüğünden ve yüz yüze temasların eksikliğinden dolayı, yaptıkları başarılı ve anlamlı işleri, seçmene anlatamamaları.

4) Bazı belediye yönetimlerinin beceriksizliklerinden dolayı bazı işçi sendikalarının tam seçim öncesinde, CHP’li belediyelerde greve giderek, seçmenleri çöp yığınlarıyla etkilemesi.

5) SHP’nin, seçimlere giderken HEP ile ittifak yapması ve HEP’in ısrarla, etnikçi/kimlikçi bir politika izlemesi.

6) Demirel’in de Sosyal Demokrat bir propaganda çizgisi izlemesi, bu çizgiyi SHP’den daha başarılı bir biçimde seçmene aktarabilmesi ve kamuoyunda tanınmış olan güvenilir isimleri partisine katması.

7) Özal/ANAP iktidarının SHP’li belediyeleri engellemesi.

***

1989 Yerel Seçimleri ile 2024 Yerel Seçimleri’nin arasındaki tek benzerlik, her iki seçimde de SHP/CHP’nin birinci parti olarak çıkması değildir:

Asıl benzerlik, her iki seçimde de seçmenin, mevcut iktidarın halkı bıktırdığı, Antidemokratik uygulamalarından kurtulmak için, Demokratik Rejim’i savunan bir partiye oy vermesidir.

Bir başka deyişle, hem 1989 hem de 2024 seçimlerinde SHP/ CHP’ye verilen oylar, tepki oylarıdır.

Dolayısıyla CHP bu başarısını sürdürmek istiyorsa, 1989’dan 1991’e kadar geçen zaman içinde SHP’nin yaptığı ve benim kabaca 7 maddede topladığım hatalardan kaçınmak zorundadır!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Siyasal herestetizm 22 Aralık 2024
Güç zehirlenmesi 20 Aralık 2024

Günün Köşe Yazıları