Cumhuriyet
Cumhuriyet postakutusu@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Obama Başlarken...

19 Ocak 2009 Pazartesi

İsrail Başbakanı Olmert tek taraflı ateşkes ilan etti.

Bekleniyordu.

Çünkü iletişimin olağanüstü yoğunluk kazandığı dünyamızda yapılan yorumlardan biri de Gazze operasyonunun zaman-laması üzerineydi.

İsrail, Obama görevi devralmadan önce ateşkes ilan ederse, hem amacına ulaşmış olacak, hem de ABDnin yeni cumhurbaşkanına bir hareket alanı sağlayacaktı.

Yarın Beyaz Sarayda çalışmaya başlayacak Obamaya bağlanmış umutlar az buz değildir; temelde çok az şey değişse bile dünya çapındaki Amerikan siyasetinin yenilenmesi gerektiği yolunda beklentileri hafifsemekte de şimdilik yarar görmüyoruz.

,

Amerikanın yeryüzündeki ve Türkiyeyi de kapsayan Ortadoğudaki gerçekliği ve ağırlığı elbette yadsınamaz.

Bu büyük ağırlık bir ülkenin tepesine çöktüğü zaman, sonuç elle tutulur bir faciaya dönüşüyor. Bugün işgal altında yaşayan Irak kimsenin kolay kolay algılayamayacağı biçimde mahvolmuştur. Dünya tarihinin en değerli coğrafyalarından biri olan Mezopotomya, insan ve ülke olarak tarifsiz bir yıkım içindedir.

Bu denli bir güce sahip Amerikanın Türkiye üzerindeki etkisini küçümsemek büyük yanılgıdır.

,

Obamadan önceki başkan döneminde Amerikanın Türkiye üzerindeki projesi, adıyla sanıyla bilinen ve uygulanan bir tasarım olarak hayata geçirildi...

Bugünkü Başbakan Erdoğanın hiçbir resmi sıfatı yokken eski Başkan Bush tarafından kabul edilip desteklendiği, belleklerimizde tazeliğini koruyor.

Amerika Türkiyede, bilinen merkez sağ yerine, ılımlı İslam devleti modelini öngören bir partiyi iktidarda görmek istiyordu ve bu yolda gerekenler yapıldı.

Bugün durum nedir?

,

Kısaca özetlemeye çalışırsak Türkiye üzerindeki Amerikan projesi -tıpkı Irakta olduğu gibi- daha çok olumsuz boyutlarıyla başarıya ulaşmıştır.

Pek çok ciddi dış ve iç gözlemcinin altını çizdiği gibi Türkiye bugün yedi yıl önceki Türkiye değildir, çağdaş demokratik örgütlenmeler ve kurumlar yerine tarikat ve cemaat teşkilatlanmaları toplumu yönlendirmekte ve siyaseti etkilemektedirler.

Buna karşın ılımlı İslamcı Amerikan modelinde Amerika aleyhine gelişmelerin de alabildiğine yoğunlaştığı izlenmektedir.

,

Son Gazze operasyonunda somutlaşan gözlemler, Türkiyede İsrail ve dolayısıyla Amerikaya karşı olağanüstü bir tepkinin iktidarı belirleyen antilaik kesimlerde ve miting meydanlarında gözle görülür elle tutulur kıvama eriştiğini sergiliyor.

 

Öylesine ki Başkan Bush döneminde Türkiyeye uygulanan ılımlı İslamcı iktidar tasarımının ve planlamasının Amerika için beklenmedik sonuçlara da açık ya da gebe olduğu düşünülebilir.

Ergenekon tertibiyle laik ve bağımsızlıkçı Atatürkçülerin dahil edildiği tasfiye harekâtı dincilere yararlı bir stratejiyi yansıtsa bile, Türkiyede dengelerin bozulması, ille de Amerikanın çıkarına sonuçlar mı oluşturacaktır?

,

Yarın göreve başlayacak olan Başkan Obamanın Ortadoğuda kendinden önce düzenlenmiş koşullara temelden karşı çıkacak bir lüksü yoktur.

Ama, yeni Başkanın yeni bir döneme başlarken, Bush döneminde yürürlüğe konmuş model, tasarım ve stratejilerin üzerinde yeniden durup düşüneceği konusundaki umudumuz eksik değil.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Son Kale Cumhuriyet 24 Ocak 2024

Günün Köşe Yazıları