Yaşamını kitaba ada, çevreni onlarla donat; yalnız kendine değil, yetişkininden eli yeni kalem tutanına aydınlanmanın bu aracını ulaştırmayı ilke edin... 

Bunu yeterli görme, “kâğıt” denen uygarlık simgesini, harfleri insanın en büyük buluşuyla anlamlı kılan kitaplar yaz. Onunla da kalma, hem ilkbaharda hem sonbaharda ablan Dr. Müren Beykan’la, aranıza çalışma arkadaşlarınızı da katarak yetkin kişilerin katıldığı eğitim toplantıları düzenle... 

İnsan, yetindiğiyle kalıp kenara çekilmemiştir. Kâğıdın kokusunu alır almaz, özgürce yaşamanın yolunu tıkayan engelleri kaldırmak için kullandığı kalemini, bir daha elinden bırakmamıştır. 

Mine Soysal’ın gecesi gündüzü kâğıt kalem. Bu kez Eyvah Kitap! (Günışığı Kitaplığı, 2021) adlı öykücükleriyle anne-baba-öğretmen-öğrenci sargınlığına okuma dünyasının insanı sonsuzluğa erdiren kapısını aralıyor.    

OKUMA ALIŞKANLIĞI 

Çocuk, okuyup yazarak yaşam merdivenlerine tırmanmaya başlar. Soysal, o nedenle öncelikle çocuğu kitaba özendirenlere teşekkür ediyor:  

“Öncelikle, bu kitabı yazmama neden olan ve kitap okumayı sevmediğini sanan on binlerce çocuğa, beni onlarla buluşturan öğretmenlere, kütüphanecilere ve okul yöneticilerine; çocuklarının kitap okumasını çok isteyen ama bunun için ne yapacağını bilemeyen anne babalara; okumanın bir zorunluluk değil, ancak keyif olabileceğini fark edenlere teşekkür ederim.” 

Soysal, önemli olan anne-baba-çocuk, öğretmen-öğrenci etkileşimini güçlü gözlemlerle yansıtırken bunu gülümsetici bir üslupla gerçekleştiriyor.      

İLGİNÇ ÖRNEKLER

Okuma sorununun değişik yönlerden irdelenmesine yönelik 34 öykücük var kitapta. Soysal, kendini anlattığı son öyküsünde, öğrenciyi kitapla kaynaştırmada gösterdiği çabalarına, yaşadığı deneyimleri de katıyor: 

“İlköğretim üçüncü sınıftan lise son sınıfa kadar sayıları kırk bini aşan her yaştan arkadaşlarınızla okuma eylemi ve kitaplar üzerinde sohbet ettik. Kitaplar hakkındaki düşüncelerinizi, onları neden sevdiğinizi ya da neden hoşlanmadığınızı, sizi kitapları sevmediğinize inandıran durumları, başınıza gelenleri, değişen eğilimlerinize karşı ailenizin ve öğretmenlerinizin davranışları, sizi yoran nedenleri, uygulamaları dilinizden dinledim.” 

12 yaşındaki 6. sınıf öğrencisi Ahmet’in dilinden yansıyanlar, arkadaşlarını gülümsettiği gibi, sözlerinin de okurda büyümüş küçülmüş etkisi yarattığını sanıyorum: 

“Benim takıldığım çocuklar hiç kitap okumaz. ‘Kız işi bu!’ diyorlar. Aslında haksız da değiller. Hep kızlar kitap okuyor, oğlanlar okumuyor. Daha doğrusu, o kızlar da bunu açıkça söylemiyorlar. Ben birkaç kez kaçırdım ağzımdan, karizma falan kalmadı, çizdirdik gitti.”

Mine Soysal, Eyvah Kitap!’taki öykücüklerinde ırmağın yüzlek yerinde çırpınmıyor, örnekleriyle gizini saklayan derinliklerine de iniyor. 

ÇOCUK YAZINI

Gülten Dayıoğlu’nun romanı Fadiş (Altın Kitaplar, 2021) yazılışının 50’nci yaşında 100’üncü baskıya ulaştı. Soysal’ın 15 yaşındaki Eyvah Kitap!’ı 67 kez basılmış.  

Çocuk yazını son yıllarda hızlı bir gelişim gösterdi. Can Çocuk, Günışığı Kitaplığı gibi yayınevleri ise salt çocuk yazını kitaplarını basıyor. Kitapların çoğunun yazarı kadın. Resimlerde, çizimlerde de kadınlar çoğunlukta. Çeviride ön sırayı aldı alacaklar... 

Birkaç yıl önce Almanya’da basılan çocuk kitaplarını bizdekilerle karşılaştırdığımda kötümserliğe kapılırdım. Son yıllarda giderek baskısı, içeriği, özellikle özenli diliyle seçkin kitaplara rastlayınca her alanda daha düzeyli örnekleriyle karşılaşacağım umuduna kapılıyorum.