Seçimlere çok kısa bir süre kalmış olmasına karşın toplumun en önemli sorunlardan biri olan eğitimin siyasetin gündemine yeterince getirilmemiş olması çok büyük bir eksikliktir.
Geçen günlerde bu konuda iki gelişme yaşandı.
Birinde, 11 Mart Çarşamba günü Kadıköy Belediyesi’nce düzenlenen toplantının başlığı şöyleydi: Eğitimi Yeniden Düşünmek: Finlandiya Örneği. Finlandiyalı konuşmacı, eğitimin gücüne inandıklarını vurguladıktan sonra ülkelerinin gelişmesindeki başarıyı üç nedene bağlıyor: Öğretmenlerin niteliği, öğrenci odaklı yaklaşım ve gençlere güven.
O toplantıya CHP üst yönetiminin neredeyse tamamı katıldı (Cumhuriyet, 12 Mart).
Öncekinde ise 28 Şubat günü Seferihisar’da, ilçenin CHP’li Belediye Başkanı Tunç Soyer ile Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED) Genel Başkanı Prof. Dr. Kemal Kocabaş’ın öncülük ettikleri toplantıda, “Seçimlere Giderken Türkiye’de Eğitim, Bilim, Kültür ve Kırsal Kalkınma Politikalarında Sorunlar ve Çözüm Önerileri” tartışıldı.
O toplantıda CHP’nin eğitimle ilgili yöneticileri bile yoktu. Oysa bu iki toplantı birleştirilebilir ve buradan topluma güçlü bir çağdaş eğitim seçeneği sunulabilirdi.
Çünkü Köy Enstitüleri CHP iktidarının bu topluma sağladığı en büyük kazanımlardan biridir. Üstelik bu yıl, (17 Nisan) Köy Enstitülerinin kuruluşunun 75. ve onların kurucusu Hasan Âli Yücel’in aramızdan ayrılışının 54. yılıdır.

***

Hasan Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç’un kurdukları enstitüler, çocukluktan gençliğe geçmekte olan bireyin fırsat eşitliği ortamında yaratıcı yeteneklerini keşfetmesinin ve bunları geliştirmesinin adıdır.
Enstitüler, yalnızca deneye, usavurmaya ve akla dayalı, karma, laik ve nitelikli bilimsel eğitim vermekle ve sanatın her dalında etkin olmakla kalmıyor; öğrenciyi, sağlık, tarım, yapıcılık, demircilik ve marangozluk alanlarında yani çok yönlü yetiştirmeyi de amaçlıyordu. Her alanda üretken ve düşünüyorum öyleyse varım diyebilen özgür bireyler yetiştirme bilincine dayalı; yaşayarak, yaparak ve yaratarak eğitim, UNESCO tarafından dünyaya örnek gösterilen Köy Enstitülerinin temel taşıdır.
Bu arada belirtelim ki, CHP üst yönetiminin izlediği Finlandiya örneğini aydınlanmacı bir öğretmenin kişiliğinde ve çok etkileyici bir biçimde anlatan Grigori Petrov’un Ak Zambaklar Ülkesi Finlandiya’da adlı yapıtı, Köy Enstitüleri öğrencilerinin başucu kitabıydı.

***

Finlandiya ya da başka örneklerden yararlanılabilir. Ancak, Enstitülerin eğitim yaklaşımını günümüzün koşullarına uyarlayarak, bunu eğitimin diğer basamaklarına yönelik çalışmalarla da birleştirerek perşembe günü açıklanan YGS sonuçlarının bir kez daha kanıtladığı gibi, A’dan Z’ye her yeri dökülen eğitim için güçlü bir çıkış yolu önerilmelidir.
Enstitü mezunlarından, çok onların çocuklarının ve torunlarının örgütü olan YKKED, onlarca bilim insanının katkılarıyla Köy Enstitülerinde verilen eğitimin temel niteliklerinin bugüne uyarlanması üzerinde bilimsel çalışmalar yapıyor ve yayımlıyor. CHP üst yönetimine de iletilen bu çalışmalara www.ykked.org.tr sayfasında ulaşılabilir.
YKKED, aydınlanmanın ışığı sönmeyecek kararlılığıyla nisan ayı boyunca düzenleyeceği toplantılarda bu yaşamsal konuyu toplumsallaştırmaya çalışacaktır.
Çünkü, Köy Enstitülerinin eğitim anlayışının, ailede, okulda, işyerinde, kısaca her yerde uygulanabileceği görüşünün her gün yeniden işlenmesi gerekiyor.