\n\n\n

Meslek büyüğümüz Mustafa Balbay ve diğer tüm mesai arkadaşlarımızın özverili çabalarıyla, başkentin kültür ve sanat ortamına yeni bir pencere olarak açılan Cumhuriyet Kültür Merkezi’nde geçen hafta Ege’den bir konuk ağırladık. Türkiye’de 70 yıllık deneyime sahip Sevilen Şarapları’nın sahibi Güner Ailesi’nin üçüncü kuşak temsilcisi Enis Güner, Cumhuriyet Ankara ekimizin “Tadım Notları” köşesini kaleme alan dostumuz Prof.Dr. Ertan Anlı ile birlikte okurlarımıza ve Ankaralı şarap dostlarına Anadolu şarapçılığı üzerine keyifli ve öğretici bir sunum yaptı.

Güner ile sohbetimizden, hızla gelişen şarapçılık sektörümüz ve sorunları hakkında edindiğim ilginç ayrıntıları paylaşmak isterim:

Sofradan kaliteye: Türkiye’de tüketilen şarabın yüzde 92’si sofra şarabı. Her üretici en az bir hatta daha fazla ucuz markaya sahip. Yaşanan kıyasıya rekabet kâr marjlarını düşürdüğünden şarap üreticileri daha kaliteli şarapları da ürün yelpazelerine ekleme arayışına girmiş. Sevilen’in şiraz üzümden yaptığı en üst kalite Centum bu trendin bir sonucu.

En romantik mekânda Türk şarabı: Kaliteli şarap üretimi, Türk şaraplarının ününü yurtdışına taşımış. New York’ta Madison Avenue üzerindeki ünlü Bar Italia’da, Londra’da üç Michelin yıldızlı Fat Duck ile şehrin en romantik mekânı seçilen Clos Maggiore’deki mönülerde Türkiye’yi Sevilen temsil ediyor. İngiliz Marks& Spencer mağazaları 2012 yılından itibaren raflarında Türk şaraplarını satışa sunacak.

Efes’in dibine şaraphane: Rekabet öylesine kızışmış durumda ki, Sevilen, daha iyiyi ucuza üretebilmek için 15 milyon lira yatırımla, 25 bin metrekare alan üzerine Türkiye’nin en büyük şaraphanesini kuruyor. Üretimi 8 milyon litreye çıkarırken daha yumuşak sofra şarabı ve daha üst kalitede özel üretimler geliştirecekler. Efes antik kentine yakın kurulan fabrikaya, ABD, İtalya ve Fransa’daki gibi şarap turları düzenlenecek.

Köşk’ten sipariş gelmiyor: Şarapta dünya markası olmak için devlet desteği şart. Şili ve Bulgaristan böyle marka oldu. Türkiye’de şarap sektörüne kararlılıkla destek veren tek lider Atatürk olmuş. Muhafazakâr kimliğine rağmen Turgut Özal döneminde şarabın tanınırlığı artmış, teşvikler verilmiş. Eski Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer döneminde davetler nedeniyle Çankaya Köşkü’ne düzenli satış yapan Sevilen, Abdullah Gül döneminin başında bir miktar daha satmış. Ama uzun süredir yeni sipariş almamış.

Alkolizim yok, baskı var: Türkiye’de katma değeri en yüksek tarım ürünü şarap. Maliyeti 1 ise getirisi 10. Buna rağmen yaş üzüme, kuru üzüme teşvik verilirken şaraplık üzüme “yok” deniyor.

Şarap üzerindeki vergi yükü o kadar ağır ki, bankalara borcu olmayan tek şarap üreticisi yok. AKP’nin bu tür politikalarına “alkolizm”’ gerekçesi de gösterilemez çünkü Türkiye’de kişi başı yıllık şarap tüketimi (0.8 litre) zaten dünya ortalamasının çok altında. Geçen yıl 52 milyon litre şarap üretilmiş. Sektöre azıcık destek verilse 90 milyon litreye ulaşılması işten bile değil.

Anadolu’da artık satılmıyor: Piyasaya verilen şarabın yüzde 65’i turizm sektöründe tüketiliyor. Bu yüzden Antalya, şarap tüketiminde birinci. İkinci İstanbul, üçüncü Ege. Bu bölgeler dışında Anadolu’da şarap satışı yok denecek seviyede. Türk şarap tüketicisi tercihinde bilinçli değil. Restoran müşterisinin yüzde 80’i garson ne önerirse onu içiyor.

\n\n\n

Sebahattin ve Cem anısına

\n\n\n

Kültür merkezimizde önceki akşam da Van’da kaybettiğimiz basın şehitlerimiz Sebahattin Yılmaz ve Cem Emir anısına bir fotoğraf sergisi açtık. Yılmaz ve Emir’in kendi çektikleri fotoğrafların da yer aldığı 33 karelik “Van-İnsan Manzaraları” seçkisiyle, depremle ilgili ilk sergiye de ev sahipliği yapmış olduk. Fikrin hayata geçmesinde en büyük paya sahip Foto Muhabirleri Derneği Başkanı Rıza Özel ile emekleriyle katkıda bulunan foto muhabiri arkadaşlarımıza ve Yenimahalle Belediyesi’ne, hem Yılmaz ve Emir’in yakınları hem de Cumhuriyet çalışanları ve okurları adına teşekkür ederim. Sergi 22 Aralık’a kadar gezilebilir.

\n\n